Hãng thông tấn Kyodo News dẫn các nguồn tin chính phủ Nhật ngày 20-3 cho biết các quan chức quốc phòng của Nhật và Mỹ trong cuộc họp gần đây tại Tokyo đã nhất trí hợp tác chặt chẽ trong trường hợp xảy ra xung đột quân sự giữa Trung Quốc và Đài Loan.
Trong cuộc hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nobuo Kishi hôm 16-3 tại Tokyo, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã nêu ra vấn đề này.
Tuy nhiên, không có cuộc thảo luận nào về cách hai nước nên phối hợp ứng phó với tình huống khẩn cấp như vậy được tiến hành, các nguồn tin cho biết.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Nobuo Kishi (trái) và người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin. Ảnh: LISA FERDINANDO
Theo Kyodo News, chính sách của Tokyo về quan hệ Trung Quốc – Đài Loan là khuyến khích đối thoại hướng tới giải pháp hòa bình cho căng thẳng xuyên eo biển.
Về vấn đề Đài Loan, một tuyên bố chung đã được đưa ra sau cuộc hội đàm giữa ông Kishi và ông Austin cũng như sau cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Motegi, cũng được tổ chức hôm 16-3. Tuyên bố chung Mỹ - Nhật chỉ kêu gọi hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan.
Trong cuộc họp với ông Austin, ông Kishi đã đề cập sự gia tăng số lượng máy bay chiến đấu của Trung Quốc vượt qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan trong thời gian gần đây.
Ông Kishi cũng cho biết Mỹ và Nhât cần nghiên cứu các cách để Lực lượng Phòng vệ Nhật (SDF) hợp tác với các lực lượng của Mỹ nhằm bảo vệ Đài Loan trong trường hợp Trung Quốc gây hấn.
Tokyo đang xem xét tính khả thi trong việc ban hành lệnh triển khai SDF để bảo vệ tàu chiến và máy bay quân sự của Mỹ trong trường hợp xảy ra khủng hoảng giữa Trung Quốc và Đài Loan, do khoảng cách địa lý tại eo biển Đài Loan và khả năng xảy ra xung đột vũ trang ở khu vực này sẽ ảnh hưởng đến sự an toàn của công dân Nhật.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là lãnh thổ của mình và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để thống nhất.
Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan căng thẳng từ khi bà Thái Anh Văn, người phản đối chính sách "một Trung Quốc", trở thành lãnh đạo của hòn đảo hồi năm 2016.
Chính quyền Bắc Kinh đã gia tăng hoạt động quân sự xung quanh Đài Loan trong những tháng gần đây, khiến quan hệ giữa hai bên bờ eo biển Đài Loan thêm căng thẳng.
Chỉ tính trong 20 ngày của tháng 3, máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã xâm nhập vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan tổng cộng 11 ngày.
Ngoài ra, Bắc Kinh cũng bị cáo buộc triển khai tên lửa tầm xa để ngăn chặn các lực lượng nước ngoài trợ giúp trong trường hợp xảy ra chiến tranh và sử dụng chiến tranh tâm lý để làm suy yếu niềm tin vào lực lượng phòng vệ Đài Loan.
Vấn đề Đài Loan, nguồn cơn gây căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh, cũng được nêu ra trong cuộc hội đàm giữa các quan chức cấp cao hai nước ngày 18-3 tại bang Alaska.
Mỹ là bên cung cấp vũ khí và hậu thuẫn chính cho Đài Loan. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden trấn an giới chức Đài Loan rằng cam kết của Mỹ với hòn đảo là "vững chắc", đặc biệt sau khi Trung Quốc tăng cường hoạt động quân sự trong khu vực.