7 giờ sáng ngày 18-9 (giờ địa phương), cử tri Scotland bắt đầu đi bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý quyết định Scotland tiếp tục ở lại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (gọi tắt là Vương quốc Anh) hay tách ra để trở thành quốc gia độc lập.
Các phe đều tự tin sẽ chiến thắng
Đài truyền hình BBC (Anh) đưa tin hàng ngàn cảnh sát được triển khai để giữ gìn an ninh tại các điểm bỏ phiếu. Máy bay trực thăng và tàu thuyền được bố trí chuyển phiếu đến các đảo. Không khí bỏ phiếu diễn ra thân thiện và vui vẻ. Không có vấn đề an ninh nghiêm trọng xảy ra.
Thủ hiến Scotland Alex Salmond (lãnh đạo đảng Dân tộc Scotland) bỏ phiếu ở làng Strichen thuộc hạt Aberdeen.
Trả lời báo chí sau khi bỏ phiếu, ông nói tối hôm trước ông đã có một giấc ngủ ngon sau nhiều ngày nỗ lực vận động cử tri bỏ phiếu ủng hộ độc lập.
Ông tin tưởng Scotland sẽ trở nên an toàn hơn nếu người dân Scotland có thể tự quyết định tương lai. Ông bày tỏ vui mừng khi nghe tin ngôi sao quần vợt người Scotland Andy Murray lên tiếng ủng hộ độc lập trên mạng xã hội Twitter vào rạng sáng 18-9.
Nguyên Thủ tướng Anh Gordon Brown trò chuyện với các cử tri sau khi bỏ phiếu ngày 18-9. Ảnh: PA
Sau khi bỏ phiếu tại Edinburgh, nghị sĩ Alistair Darling (nguyên Bộ trưởng Tài chính Anh), người đứng đầu cuộc vận động, kêu gọi ủng hộ Scotland ở lại Vương quốc Anh, tuyên bố người dân Scotland đang đưa ra quyết định lớn nhất trong cuộc đời và quyết định này không thể đảo ngược.
Ông tin tưởng phe phản đối Scotland độc lập sẽ giành chiến thắng.
Nguyên Thủ tướng Anh Gordon Brown (người Scotland) bỏ phiếu ở Trung tâm Cộng đồng North Queensferry thuộc hạt Fife. Ông là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ Scotland ở lại Vương quốc Anh.
Hôm trước đó ông tuyên bố người dân Vương quốc Anh đã đoàn kết chiến đấu trong hai chiến tranh thế giới để xây dựng hòa bình. Ông nói không có nghĩa trang nào ở châu Âu (ngoài Anh) có mộ của người Anh, người Scotland, người Ireland và người xứ Wales nằm cạnh bên nhau.
Obama phản đối Scotland độc lập
Thể hiện thái độ ủng hộ Scotland ở lại Vương quốc Anh, tối 17-9, Tổng thống Obama đã viết trên tài khoản Twitter: “Vương quốc Anh là đối tác đặc biệt đối với Mỹ và là sức mạnh đáng tin cậy trong một thế giới bất ổn. Tôi hy vọng Vương quốc Anh tiếp tục vững mạnh và đoàn kết”.
Trong khi đó, ngày 18-9, Bộ trưởng Đường sắt Anh Claire Perry đăng bài viết trên báo Wiltshire Gazette & Herald (Anh) phê phán Thủ tướng Anh David Cameron cam kết duy trì mức chi tiêu công cao dành cho Scotland và hứa hẹn trao thêm quyền cho Scotland trong lĩnh vực thuế để thuyết phục người dân Scotland bỏ phiếu phản đối độc lập.
Hiện nay mức chi tiêu công Vương quốc Anh dành cho Scotland tính theo đầu người cao hơn 1.300 bảng Anh so với mức chi tiêu công tính trên đầu người ở Anh.
Bộ trưởng Claire Perry cho rằng chính sách như vậy sẽ không tạo ra công bằng đối với người dân ở Anh. Bà lo ngại người dân ở Anh phải gánh chi phí chi tiêu công chính phủ dành cho người dân ở Scotland.
Các hãng cá cược phản đối độc lập
Các hãng cá cược ở Anh như Paddy Power, William Hill và Ladbrokes đều nghiêng về dự đoán người dân Scotland sẽ bỏ phiếu phản đối độc lập.
Hãng cá cược William Hill ra tỉ lệ đặt cược 19-5 (đặt 19 thắng 5) cho người dự đoán kết quả trưng cầu dân ý sẽ đồng ý độc lập. Tỉ lệ đặt cược cho người dự đoán kết quả phản đối độc lập là 2-11 (đặt 2 thắng 11).
Năm cuộc khảo sát trước giờ bỏ phiếu của các công ty khảo sát ở Anh gồm YouGov, Panelbase, Survation, Opinium và ICM đều cho thấy tỉ lệ ủng hộ và phản đối độc lập lần lượt là 48% và 52%.
Tuy nhiên, có khoảng 485.000 cử tri vẫn chưa có quyết định dứt khoát trước giờ bỏ phiếu. Đây là lực lượng cử tri sẽ tạo ra kết quả bất ngờ.
Hãng tin Bloomberg (Mỹ) ngày 18-9 nhận định nếu kết quả trưng cầu dân ý ủng hộ Scotland độc lập thì Scotland chưa thể tuyên bố độc lập ngay được.
Chính quyền Scotland cùng với chính quyền Anh và Bắc Ireland phải thương lượng về cách thức thành lập quốc gia Scotland độc lập. Một vấn đề quan trọng trong thương lượng là Scotland sẽ được chia bao nhiêu tài sản và gánh bao nhiêu nợ của Vương quốc Anh. Các bên cũng sẽ thương lượng Scotland có được tiếp tục sử đụng đồng bảng Anh hay không.
Trong quá trình thương lượng, Vương quốc Anh sẽ tiếp tục kiểm soát và điều hành các vấn đề quan trọng ở Scotland, trong đó có hai lĩnh vực ngoại giao và quốc phòng.
Ngày 18-9, Phòng Thương mại Scotland (đại diện cho 11.000 doanh nghiệp ở Scotland) đã ra tuyên bố kêu gọi Scotland đoàn kết để hướng đến cải thiện triển vọng kinh tế Scotland dù kết quả trưng cầu dân ý như thế nào đi nữa.
LÊ LINH
| 5.767 nhân viên kiểm phiếu được huy động để phục vụ trưng cầu dân ý. Công tác kiểm phiếu sẽ được tiến hành ngay sau khi kết thúc bầu cử. Sau khi kiểm phiếu, người phụ trách kiểm phiếu ở mỗi địa phương sẽ báo cáo kết quả cho trưởng ban kiểm phiếu Mary Pitcaithly. Sau khi xác minh và đồng ý với kết quả kiểm phiếu, bà Mary Pitcaithly sẽ chính thức công bố kết quả kiểm phiếu. Bà cho biết sẽ công bố kết quả từ khoảng 6 giờ 30 đến 7 giờ 30 sáng 19-9. 4.285.323 cử tri đã đăng ký bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý, chiếm 97% cử tri Scotland đủ tư cách bầu cử. Tổng cộng có 2.608 điểm bầu cử ở 32 địa phương. Glasgow là nơi có cử tri đăng ký bỏ phiếu lớn nhất với khoảng 485.000 người. Thời gian kết thúc bỏ phiếu là 22 giờ ngày 18-9. _____________________________________ Đây là cơ hội một lần trong đời người của chúng ta. Chúng ta phải nắm bắt cơ hội này bằng cả hai tay. Thủ hiến ALEX SALMOND |
