Ngày cuối năm, vô tình nhìn thấy một bức ảnh chụp khoảnh sân trước nhà Ngoại của bạn được post lên trên Facebook. Cái khoảnh sân rộng trồng rất nhiều hoa, đón rất nhiều nắng và đủ chỗ cho rất nhiều đôi chân trở về sum họp ngày Tết…
Và, đâu đó trong tiềm thức, ký ức lại dẫn lối trở về quãng đời của nhiều chục năm trước đó. Nơi có thể nhìn thấy mình đang đứng trên mảnh sân nhỏ, trước một ngôi nhà trồng hai cây trứng cá rợp bóng mát và một hàng rào dâm bụt lượn quanh.
Nhà chật, con đông mà ngày Tết nữa thì khoảnh sân như một cái phòng khách rộng lớn. Ở đó có một góc chất đầy những thanh củi khô để dành cho ngày 30 Tết nấu bánh tét. Nồi bánh đỏ lửa từ rạng sáng 29 Tết cho đến tận chiều 30 Tết. Nước thì lấy từ giếng cách xa nhà khoảng 50m, mấy anh trai cứ luân phiên đi gánh về châm nước giúp bánh chín đều. Mình là đứa trẻ con, chỉ biết loay hoay cời than hoặc đút thêm củi khô vào giúp lửa cháy đượm.
Anh trai đi học xa nhà về, bước vào khoảnh sân ấy trong ngày giáp Tết, chợt nhận ra bao nhiêu ánh mắt của Ba Má lẫn những đứa em đều dừng lại trong một khoảnh khắc rồi phút chốc vỡ òa. Cuộc đời đôi khi nuôi dưỡng niềm tin yêu trong tâm hồn chỉ bằng một ánh mắt. Nhìn thấy nhau bằng xương bằng thịt, hiểu ra rằng hạnh phúc chỉ đơn giản là còn được nhìn thấy nhau, dù thời gian đã đi qua một chu kỳ dài hết bốn mùa…
Cũng trên khoảnh sân ấy, năm tháng đã biến đổi mình từ một đứa trẻ con chập chững bước đi trở thành một người lớn.
Vào những ngày cuối năm trong suốt hành trình trưởng thành, mình ngửi thấy mùi sên mứt từ nhà hàng xóm bay qua, mùi nói cười của con đường trước nhà khi ai đó trở về và cả mùi mồ hôi, nắng gió của Ba Má lẩn khuất trong cái khoảnh sân rợp bóng mát.
Đời người có bao nhiêu lần sum vầy để biết cách trân trọng và bao nhiêu lần nhìn thấu ra những mất mát để lòng cứ rưng rức xót xa.
Những mùa Tết trên khoảnh sân không hề phai nhạt trong ký ức mỗi người. Ảnh: Minh Lê
Trên mảnh sân bé nhỏ trước mái hiên nhà ấy, trong những giấc mơ của hiện tại, mình vẫn tin đấy là quãng đời đẹp nhất của gia đình mình. Cái nghèo khó không làm chùn bước được những khát khao của đám con trẻ vào đời. Những thiếu thốn không làm cho tiếng cười phải dè sẻn. Nỗi sợ hãi chưa bao giờ chen vào được những yêu thương biết cách động viên nhau mỗi ngày.
Không phải bên trong ngôi nhà mà là nơi khoảnh sân, chỗ mà Má nhấn bàn đạp chiếc xe đạp nhỏ để lao ra phố chợ mưu sinh. Nó như cái ranh giới, khi mắt hướng về phía trước thì biết rằng ngôi nhà đang ở sau lưng, và khi trở về thì biết rằng phải gác bỏ lại cuộc đời ở phía sau đôi vai gầy guộc. Vòng lặp ấy sẽ cứ lặp lại một ngày như mọi ngày khi ánh mặt trời ló dạng…
Còn đàn gà mỗi năm Ba nuôi trong khoảnh sân nhỏ, cũng chỉ để phục vụ cho bữa cơm gia đình ngày Tết sau khi cúng xong. Con nào để dành ngày Tết, con nào để lại gầy đàn cho năm sau đều được nhắc nhớ. Có những khi đột xuất, một con gà sẽ rời bầy khi anh trai đỗ đại học hay nhà có đám giỗ… Khoảnh sân sau Tết sẽ thiếu đi vài tiếng gáy rộn ràng, và thiếu đi vài dấu chân chỉ vừa quen đi lại trong vài ngày ngắn ngủi.
Khoảnh sân kia, mình biết, chắc cũng nhiều ký ức như mình.
Để mỗi khi đến những ngày sát Tết, lại chộn rộn nhìn ngắm người thân trong gia đình, qua lại bao nhiêu bận từ sáng sớm cho đến tối mịt trong cái không gian bé nhỏ ấy để nấu nồi bánh tét, phơi cái sàng mứt, trồng lại một góc rào hoặc hân hoan theo một tà áo mới phơi lên trong nắng ấm…
Mình, như nhiều người khác, luôn cất giữ tháng ngày lớn lên trên khoảnh sân trước nhà. Để dù là đứa trẻ của ngày xưa hay một người lớn bây giờ, đều biết rằng mình từng có những cái Tết hạnh phúc.
Bất kể khoảnh sân ấy đã không còn, một vài người thân đã ra đi… thì những mùa Tết trên khoảnh sân ấy vẫn không hề phai nhạt!