Ngày 17-10, TAND TP.HCM tiến hành tuyên án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan cùng 33 bị cáo khác trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (VTP), Ngân hàng TMCP SCB và các đơn vị có liên quan. 34 bị cáo bị đưa ra xét xử về các tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Theo HĐXX, có đủ căn cứ để xác định báo Trương Mỹ Lan, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn VTP, là người chi phối, chỉ đạo, điều hành mọi hoạt động của Tập đoàn VTP và các pháp nhân thuộc Tập đoàn VTP.
Bị cáo Lan đã đưa ra chủ trương sử dụng các công ty thuộc Tập đoàn VTP để phát hành trái phiếu; họp bàn với các đồng phạm là nhân sự chủ chốt của Tập đoàn VTP, Ngân hàng SCB, Công ty TVSI chọn và sử dụng bốn Công ty thuộc Tập đoàn VTP là: An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra phát hành 25 mã trái phiếu khống. Số lượng 308.691.388 trái phiếu khống được sử dụng để huy động vốn, chiếm đoạt số tiền hơn 30.000 tỉ đồng của 35.824 bị hại.
HĐXX xác định, tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản đã hoàn thành khi người dân chuyển tiền để mua các lô trái phiếu. Sau khi thu được tiền từ người dân các bị cáo đã sử dụng phương thức, thủ đoạn gian dối sử dụng tiền của người dân vào nhiều mục đích khác nhau như trả các khoản nợ cũ, chi cá nhân...
Sau khi thực hiện hành vi tham ô tài sản của Ngân hàng SCB và hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua chỉ đạo các nhân sự phát hành trái phiếu doanh nghiệp, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo các bị can Nguyễn Phương Hồng, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung phối hợp với Nguyễn Ngọc Dương, Nguyễn Phương Anh chuyển tiền ra khỏi hệ thống Ngân hàng SCB hoặc cho cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt ra khỏi tài khoản nhằm cắt đứt dòng tiền để che giấu, hợp thức nguồn gốc bất hợp pháp số tiền 445.000 tỉ đồng do phạm tội mà có.
Do đó, việc truy tố xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan cùng tám bị cáo khác về tội rửa tiền là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật.
Ngoài ra, trong thời gian từ 2012 đến 2022, Trương Mỹ Lan chỉ đạo Trịnh Quang Công phối hợp cùng với Nguyễn Phương Anh, Chiu Bing Keung Kenneth lập các hợp đồng khống giữa các công ty tại Việt Nam và công ty, tổ chức ở nước ngoài (đều là các công ty ma thuộc quản lý, điều hành của các cá nhân thuộc Tập đoàn VTP).
Thông qua các hợp đồng khống này, bị cáo Trương Mỹ Lan cùng đồng phạm đã thực hiện hành vi chuyển tiền từ nước ngoài về Việt Nam và tiền trả nợ được chuyển từ Việt Nam ra nước ngoài thông qua hệ thống Ngân hàng SCB. Tổng số Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới là 4,5 tỉ USD tương đương 106.000 tỉ đồng.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Lan cho rằng cùng một hành vi nhưng bị truy tố về nhiều tội danh (giai đoạn 1 truy tố tội tham ô tài sản nhưng vẫn là số tiền đó ở giai đoạn 2 truy tố thêm tội rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới), HĐXX xét thấy hành vi rút tiền trái phép ra khỏi SCB và lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua phát hành trái phiếu đã xâm phạm đến các khách thể khác nhau nên mỗi hành vi đã cấu thành một tội danh độc lập. Việc truy tố, xét xử về các rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới là đúng quy định của pháp luật, không gây bất lợi cho các bị cáo.
Về quá trình lập hồ sơ chuyển tiền ra nước ngoài và nhận tiền từ nước ngoài về Việt Nam, mặc dù hồ sơ thiếu nhiều giấy tờ theo quy định nhưng các bị cáo là lãnh đạo Ngân hàng SCB vẫn ký các lệnh chuyển tiền. Một số LS cho rằng các bị cáo không mang tiền qua biên giới về mặt cơ học nên đề nghị xem xét lại tội danh này. HĐXX xét thấy theo quy định về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt có quy định về phương thức thanh toán quốc tế, các bị cáo dù không mang tiền qua biên giới về mặt cơ học nhưng các bị cáo đã lợi dụng thanh toán quốc tế, giao dịch ngoại hối của ngân hàng để thực hiện hành vi vận chuyển tiền qua biên giới, đây là phương thức, thủ đoạn mới. Cho nên các luận cứ của LS đưa ra là không có căn cứ chấp nhận.
Tòa bổ sung nhiều bị hại mới
Theo HĐXX, trong vụ án này với bị hại với số lượng lớn, cư trú tại 58 tỉnh thành khác nhau. Cạnh đó, trước khi đưa vụ án ra xét xử, HĐXX đã thông báo đến các bị hại trên các phương tiện thông tin đại chúng và đăng trên Cổng thông tin điện tử của TAND TP về việc xét xử vắng mặt bị hại và đề nghị các bị hại nộp đơn yêu cầu và đối chiếu điều chỉnh thông tin.
Do đó, việc xét xử vắng mặt các bị hại không gây trở ngại và không ảnh hưởng đến quyền lợi của các bị hại. Ngoài ra, trong quá trình chuẩn bị xét xử vụ án HĐXX đã nhận được nhiều đơn đề nghị của người dân mua trái phiếu của bốn công ty trong vụ án mà chưa được CQĐT làm việc nên HĐXX đã bổ sung thêm những người này và xác định là bị hại trong vụ án.
Đối với những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án vắng mặt không ảnh hưởng đến quyền lợi và kết quả giải quyết vụ án nên xét xử vắng mặt những người này là hợp lệ và đúng theo quy định.
