Ngày 4-2, Bệnh viện (BV) ĐH Y Dược TP.HCM cho biết trong những ngày Tết vừa qua khoa Cấp cứu của BV tiếp nhận trên 500 trường hợp cấp cứu, trong đó chiếm phần lớn là bệnh lý viêm phổi ở người già.
Biến chứng nguy hiểm có thể gây tử vong
Cụ thể là trường hợp bệnh nhân Đặng Văn T. (69 tuổi, ở Cai Lậy, Tiền Giang) đến BV trong tình trạng mệt nhiều kèm ho húng hắng. Ông cho hay do năm nay thời tiết thay đổi đột ngột, mưa liên tục vào những ngày giáp Tết nên ông và cả nhà lo lắng, túc trực liên tục ngoài vườn mai.
Sau những ngày chăm lo vườn mai và đưa mai đến chợ hoa Tết, ông T. cảm thấy mệt, ho nhiều kèm theo khó thở. Ông cùng con gái út đến BV ĐH Y Dược khám để được uống thuốc cho khỏe qua dịp Tết. Tuy nhiên, trên đường đi ông T. mệt nhiều hơn, khó thở hơn và được đưa vào cấp cứu, thở ôxy khoảng hai giờ.
Viêm phổi ở người già, nếu chủ quan dễ gây tử vong vì biến chứng. (Ảnh minh họa)
Ngay sau đó ông T. và gia đình ngạc nhiên khi được bác sĩ thông báo phải nhập viện vì viêm phổi. Ông T. nghĩ mình chỉ bị cảm nặng do mưa nắng, không nghĩ bị viêm phổi vì không có dấu hiệu sốt. “Tôi từng bị viêm phổi hồi trẻ và cũng nuôi con bệnh nhiều lần, mỗi lần viêm phổi thấy tụi nhỏ sốt cao lắm” - ông T. tâm sự.
Kết quả xét nghiệm và hình chụp X-quang ngực cho thấy ông T. có thể không qua khỏi nếu không được điều trị, biến chứng có thể nặng hơn nên đành phải ăn Tết ở BV.
Theo BS CKI Nguyễn Viết Hậu, Phó Trưởng khoa Cấp cứu BV ĐH Y Dược, đây là tình trạng viêm phổi cộng đồng điển hình (viêm phổi mắc phải ngoài cộng đồng). Ở người lớn tuổi, sức đề kháng giảm, phản ứng của cơ thể với tình trạng nhiễm trùng cũng ít rầm rộ, thường không sốt, không ho đàm nhiều, đôi khi chỉ là ho ít và ớn lạnh như một cảm cúm thông thường. Điều này dễ làm người bệnh và thân nhân chủ quan.
Về góc độ chuyên môn, PGS-TS-BS Lê Tiến Dũng, Trưởng khoa Hô hấp BV ĐH Y Dược, cho rằng khi thời tiết thay đổi đột ngột, quá nóng hay quá lạnh thường có dịch bệnh nhiễm siêu vi cúm và sau đó là viêm phổi. Tình trạng này thường xảy ra ở người già hay người có nhiều bệnh, giảm sức đề kháng. Người già khi đã mắc bệnh viêm phổi thường có triệu chứng bệnh âm thầm, phức tạp nhưng bệnh lại diễn tiến nhanh và có nhiều biến chứng nặng, việc điều trị cũng khó khăn và lâu dài vì người già thường có các bệnh mạn tính đi kèm.
Cũng theo BS Dũng, việc phòng bệnh viêm phổi khi thời tiết thay đổi đột ngột rất quan trọng, nhằm ngăn ngừa tối đa mức tăng nặng của bệnh và biến chứng nguy hiểm gây tử vong.
Theo BS Lê Tiến Dũng, thời tiết thay đổi đột ngột chính là nguyên nhân dẫn đến viêm phổi, nhất là đối với người già. Ảnh: HP
Tám cách phòng viêm phổi khi giao mùa
Theo khuyến cáo của BS Dũng, người già, người có nhiều bệnh, người suy giảm sức đề kháng cần lưu ý tám cách phòng bệnh viêm phổi khi giao mùa.
Thứ nhất là rửa sạch tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi đại tiện, xì mũi, hắt hơi, trước khi ăn uống.
Thứ hai, sử dụng nguồn nước sạch hằng ngày. Luôn bảo đảm một ngày bổ sung đầy đủ 1,5-2 lít nước. Việc làm này không chỉ giúp thanh lọc cơ thể mà còn giúp đào thải những độc tố gây hại có nguy cơ phát bệnh viêm phổi.
Thứ ba, người già nên tránh sử dụng rượu bia, thuốc lá vì đó là nguyên nhân gây phá hủy phổi, giảm chức năng hô hấp của cơ thể, đồng thời tăng nguy cơ mắc bệnh lý viêm nhiễm khác.
Thứ tư, nên giữ gìn môi trường xung quanh, vệ sinh sạch sẽ, thoáng mát nhằm khử sạch vi khuẩn, virus là mầm mống gây nên bệnh lý hô hấp nhiễm khuẩn, tránh tiếp xúc với môi trường nhiều khói bụi, độc hại.
Thứ năm, nên giữ gìn cơ thể đủ ấm theo tiêu chí ấm về mùa đông, thoáng mát về mùa hè, giữ ấm cổ, ngực, bàn chân, bàn tay. Ngoài ra, chú ý không nên để bếp lò sưởi ấm trong nhà vì dễ gây viêm phổi. Mùa hè nên để điều hòa ở nhiệt độ thích hợp là 20-22 độ C, không nên để thấp quá sẽ gây chênh lệch nhiệt độ với môi trường bên ngoài dễ dẫn tới viêm họng, viêm phổi và gây đột quỵ cho người già.
Thứ sáu, bổ sung dinh dưỡng phù hợp bằng cách sử dụng các loại rau xanh, trái cây tươi đảm bảo đầy đủ vitamin A, C, E, canxi, khoáng chất, chất xơ có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch.
Thứ bảy, tiêm phòng vaccine cúm hoặc phế cầu trên những người có chỉ định, đặc biệt ở những trường hợp có bệnh phổi mạn tính, suy tim, cắt lách, tuổi trên 65 nhằm dự phòng bệnh viêm phổi, các chứng viêm nhiễm đường hô hấp ở người già.
Thứ tám, cần kiểm soát tốt các bệnh lý mạn tính như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, suy tim, tiểu đường.