Ngày 24-9, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) TP.HCM tổ chức hội nghị đối thoại doanh nghiệp với chủ đề “một số nội dung cần lưu ý trong thực hiện chính sách, chế độ BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2024”.
Tại hội nghị, đại diện cơ quan BHXH TP.HCM đã có những chia sẻ về những quy định, chính sách mới khi thực hiện Luật BHXH 2024 sắp tới.
Đang đóng BHXH không được nhận trợ cấp thất nghiệp
Tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Hồng Thảo, Trưởng phòng Chế độ BHXH, BHXH TP.HCM, cho biết thời gian qua qua rà soát thì cơ quan BHXH phát hiện có nhiều người lao động đang nhận trợ cấp thất nghiệp nhưng phát sinh đóng BHXH bắt buộc.
Trước tình trạng này, bà Thảo lưu ý khi các doanh nghiệp tuyển dụng lao động mới thì các doanh nghiệp phải trao đổi với người lao động về việc họ có đang hưởng trợ cấp thất nghiệp hay không. Bởi theo quy định của Luật Việc làm thì người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ bị tạm dừng hưởng nếu đã có việc làm.
Như vậy, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày người lao động có việc làm thì người lao động phải có trách nhiệm thông báo về trung tâm dịch vụ việc làm để ngừng trợ cấp thất nghiệp theo quy định.
“Việc nhận trợ cấp thất nghiệp mà vẫn đóng BHXH sẽ phát sinh thêm chuyện thu hồi số tiền trợ cấp nhận không đúng quy định. Tuy nhiên, việc thu hồi lại tiền của người lao động cũng không dễ dàng.
Chính vì thế, trong thời gian tới cơ quan BHXH sẽ cần các đơn vị phối hợp để thu hồi số tiền mà người lao động nhận sai quy định này. Đồng thời, nếu người lao động không trả lại số tiền hưởng sai, cơ quan BHXH sẽ khóa quá trình đóng bảo hiểm thất nghiệp của người lao động. Khi người lao động đóng số tiền hưởng sai lệch thì cơ quan BHXH sẽ mở lại quá trình đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động”- bà Thảo chia sẻ.
Cũng theo bà Thảo, Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1-7-2025 sẽ mở rộng đối được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH. Cụ thể, chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh; người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; người lao động làm việc không trọn thời gian; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương sẽ thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Ngoài ra, bà Thảo cũng cho biết theo lộ trình thì chậm nhất từ ngày 1-1-2026 ngành BHXH sẽ thực hiện việc cấp sổ BHXH bằng bản điện tử, bản giấy chỉ được cấp khi người tham gia BHXH yêu cầu. Đồng thời, chậm nhất đến ngày 1-1-2027 cơ quan BHXH phải đảm bảo điều kiện để thực hiện giao dịch điện tử thuộc lĩnh vực BHXH.
Những lưu ý khi ký hợp đồng thử việc
Tại hội nghị một doanh nghiệp đặt câu hỏi: Trong trường hợp doanh nghiệp ký hợp đồng lao động thử việc trên hai tháng thì có phải đóng BHXH cho người lao động không?
Liên quan đến vấn đề này, bà Phan Thị Mai, Trưởng phòng Quản lý thu - sổ, thẻ BHXH TP.HCM, cho biết hiện nay theo quy định thì hợp đồng thử việc chỉ có thời hạn tối đa hai tháng. Đối với trường hợp doanh nghiệp ký hợp đồng thử việc với người lao động trên hai tháng là không đúng quy định. Chính vì thế, doanh nghiệp phải điều chỉnh hợp đồng thử việc lại.
Cũng theo bà Mai, với hợp đồng thử việc hai tháng thì người lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và sau hai tháng thì phải đóng BHXH.
Trường hợp đơn vị chỉ ký hợp đồng làm việc lồng ghép vào thời gian thử việc thì cơ quan BHXH sẽ trừ ra hai tháng thử việc, thời gian còn lại BHXH sẽ tính thời gian đóng BHXH cho người lao động.
“Hiện nay có nhiều đơn vị ký hợp đồng cộng tác viên, hợp đồng khoán,…với người lao động. Với những hợp đồng này hiện nay người lao động chưa thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc. Tuy nhiên, từ ngày 1-7-2025 thì những trường hợp này phải đóng BHXH bắt buộc theo quy định mới”- bà Mai lưu ý.
Số người lao động nhận bảo hiểm thất nghiệp giảm
Theo thống kê của Trung tâm Dịch vụ việc làm TP.HCM (Trung tâm), tính từ 1-1-2024 đến ngày 31-8-2024, Trung tâm tiếp nhận 104.294 trường hợp nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp, giảm 11.972 hồ sơ so với cùng kỳ năm 2023.
Trung tâm đã trình Sở LĐ-TB&XH ký ban hành 102.043 quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người lao động và 464.538 lượt người thông báo tình trạng việc làm hàng tháng.
Tổng số hồ sơ nộp trên Cổng dịch vụ công Quốc gia và Cổng dịch vụ công một cửa TP.HCM trong 8 tháng năm 2024 là 32.465/104.294 hồ sơ, chiếm 31,13% trên tổng số hồ sơ.
Trung tâm Dịch vụ việc làm TP.HCM