Mới đây, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM (BQL) đã có văn bản gửi UBND TP.HCM về những khó khăn, vướng mắc, tồn tại trong các dự án trọng điểm, vốn lớn, ảnh hưởng đến giải ngân vốn được giao trong năm 2024.
Trong đó, đáng chú ý là dự án cải tạo kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên có nguy cơ chậm tiến độ khi đối mặt với hàng loạt vướng mắc phát sinh, ảnh hưởng đến giải ngân.
Vướng mặt bằng, tiếp nhận đất bùn nạo vét
Cụ thể, dự án vẫn vướng mặt bằng thi công, di dời hạ tầng kỹ thuật do tái lấn chiếm phạm vi đã thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong dự án giai đoạn 1. Cụ thể, có 21 trường hợp (quận Bình Thạnh: 1; quận 12: 2; quận Gò Vấp: 1; quận Bình Tân: 15 và huyện Bình Chánh 2 trường hợp) vi phạm.
Các đơn vị liên quan đang tuyên truyền, vận động hoặc có kế hoạch tháo dỡ, thu hồi, bàn giao mặt bằng.
Về pháp lý bãi tiếp nhận đất, bùn, dự án chưa xác định được bãi đổ bùn. Theo báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, bãi đổ tiếp nhận đất, bùn phát sinh từ dự án được xác định tại dự án Tiểu khu 3 (phường Bình Trị Đông B, quận Bình Tân), Công viên văn hóa Gò Vấp và khu liên hiệp xử lý chất thải rắn (xã Đa Phước, huyện Bình Chánh).
Tuy nhiên khi triển khai thực hiện, người dân, cơ quan chủ quản, sở chuyên ngành chưa đồng thuận nên đến nay đất, bùn được tập kết tạm ngay tại công trường, làm vướng mặt bằng thi công của những hạng mục tiếp theo cũng như không thể tiến hành nghiệm thu, giải ngân vốn cho các công việc đào, vận chuyển đất.
Theo chủ đầu tư, đất, bùn dư trên đã được xác định không phải là chất thải nguy hại nên cần tận dụng để san lấp cho các công trình công cộng do TP quản lý nhằm tránh lãng phí nguồn tài nguyên.
Tuy nhiên, nếu các địa phương vẫn không có nhu cầu tận dụng như thời gian vừa qua thì dự kiến BQL sẽ đề xuất chuyển đến các vị trí có nhu cầu khác trên địa bàn quận 12.
Điều chỉnh, bổ sung hạng mục
Bên cạnh các vấn đề trên, chủ đầu tư cho biết việc điều chỉnh, bổ sung một số hạng mục cho dự án cũng gặp khó khăn. Nguyên nhân là do hồ sơ thiết kế gặp phải nhiều bất cập do địa chất phức tạp và chưa đảm bảo kết nối giao thông. Điều này yêu cầu điều chỉnh một số hạng mục để phù hợp với thực tế. Tuy nhiên, chi phí dự phòng của dự án thấp, chưa đủ để thực hiện triển khai các bước tiếp theo.
Theo đó, một số hạng mục điều chỉnh, bổ sung đã được nhà thầu thi công hoàn thành nhưng không có cơ sở nghiệm thu, thanh toán. Chủ đầu tư đang tổng hợp, phân loại và sẽ phê duyệt hồ sơ đối với các hạng mục thuộc thẩm quyền.
Ngoài ra, dự án cũng gặp khó khăn về nguồn cung cấp vật liệu như cát san lấp, đá. Đơn giá vật liệu trên thị trường hiện tại khi cấp về công trường đang cao hơn giá dự thầu của các nhà thầu.
Điều này đang được hiểu là nhà thầu thi công xây dựng bị thua lỗ trong quá trình thi công do giá vật liệu đầu vào tăng cao, dẫn tới vấn đề mất cân đối về tài chính trong quá trình triển khai thi công và là một nguyên nhân dẫn tới chậm trễ tiến độ thi công ngoài công trường.
Ngoài ra, các yếu tố khách quan như ảnh hưởng bởi thời tiết (mưa, triều cường) dẫn đến quá trình thi công gián đoạn.
Về giải ngân vốn đầu tư công tại dự án, chủ đầu tư dự kiến khả năng giải ngân sẽ đạt 1.028/3.400 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 30,23% (bao gồm 789,183/1.500 tỉ đồng vốn ngân sách Trung ương và 238,817/1.900 tỉ đồng vốn ngân sách TP) với điều kiện vướng mắc về bãi tiếp nhận đất, bùn phải được tháo gỡ trong tháng 11-2024.
Dự án xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên (kết nối tỉnh Long An qua Sông Chợ Đệm và tỉnh Bình Dương, tỉnh Đồng Nai qua sông Sài Gòn) có tổng mức đầu tư 8.200 tỉ đồng. Thời gian thực hiện từ 2021 - 2025.
Dự án được khởi công vào tháng 2-2023, triển khai dọc tuyến kênh đi qua địa bàn 7 quận, huyện (huyện Bình Chánh, quận 12, Bình Tân, Tân Phú, Tân Bình, Gò Vấp, Bình Thạnh) với chiều dài toàn tuyến khoảng 32km. Tính đến nay, dự án đã đạt tổng sản lượng 37,90%.