Gần nhất là đường sách TP.HCM, một không gian đọc sách yên ả dưới tán me xanh trên con đường Nguyễn Văn Bình của Sài Gòn. Và trước khi con đường dành cho sách trở thành hiện thực thì Sài Gòn vốn đã có nhiều góc đọc đáng yêu, những không gian chỉ dành cho sách, cho việc đọc…
Từ Book Sale đến Book Nest
Không gian tiệm sách Book Nest được thiết kế thân thiện với người đọc và môi trường - Ảnh: Dạ Thương
Từ lâu Sài Gòn đã có nhiều quán cà phê sách: Chuỗi cà phê sách Phương Nam, Hub cà phê, cà phê Sống Chậm, Chiêu cà phê sách, Thư quán Nhã Nam, Dế Book Cafe… Ở những nơi này người đọc có thể nhâm nhi nước và đọc sách có sẵn dưới dạng thư viện mở. Tuy nhiên, hai không gian được người đọc yêu thích nhất trong thời gian qua đó là Book Nest ra mắt những người mê đọc sách vào năm 2015 và Kafka Bookstore ra mắt năm 2014.
Book Nest (Tổ ấm cho sách) của cô chủ Dạ Thương. Thương là một cái tên được nhiều người thích sưu tầm sách, giới làm sách biết đến bởi nhiều hoạt động liên quan đến sách. Khoảng cuối năm 2012, khi các trang mạng mua bán sách cũ nở rộ, đặc biệt qua các trang (page) của Facebook như Sách cũ Sài Gòn, Tiệm sách cũ, Sách cũ xưa nay… Dạ Thương đã hình thành một trang gọi là Book Sale.
Book Sale xuất phát từ nhu cầu trước tiên của Thương và một nhóm bạn mê sách. Đó là những người hẹn nhau uống cà phê để đổi sách cũ. Nhưng uống cà phê vừa tốn thời gian vừa tốn tiền nên sau đó Thương đã nảy ra ý định lập trang Book Sale để kết nối thông tin trao đổi sách cũ. Book Sale thời đó có hàng ngàn lượt like để “chủ sạp” Dạ Thương kết nối tới nhiều đối tượng từ sinh viên, nhân viên văn phòng, phóng viên… ký gửi sách để nhờ bán, người cần thì đặt mua.
Cùng với nhu cầu tăng lên của Book Sale, Thương cùng Thư quán Nhã Nam và một số trang khác từng tổ chức nhiều buổi offline bán sách định kỳ hằng tháng dưới tên gọi Phiên chợ sách cũ. Cứ mỗi quyển sách được bán ra, Thương được hưởng tiền “thuê sạp” là 10% cho mỗi đầu sách. Nhưng “niềm vui của Book Sale không phải đến từ 10% tiền đó mà tôi thấy việc trao đổi sách là một cuộc chơi thú vị” - Dạ Thương chia sẻ.
Tuy nhiên, việc tương tác qua các trang mạng thường theo trào lưu, nó tương tự việc nhà mạng chập chờn và Thương đã hiện thực hóa một phần Book Sale thành Book Nest.
Tiệm sách không xa nơi bạn sống
Ý tưởng mở tiệm sách Book Nest đến với Thương khi cô đang ở thành cổ Bagan (Myanmar) và đọc được một bài viết của GS Ngô Bảo Châu về những tiệm sách mà ông đã đi qua. Thương nhớ như in những dòng GS Ngô Bảo Châu viết: “Bạn có thể tìm thấy cả sự tuyệt vọng, cả sự cao cả của tâm hồn con người trong những trang sách. Vì thế mà bạn muốn có một tiệm sách cũ không quá xa nơi bạn sống”. Sau đó ở Bagan về Thương đã chuẩn bị hơn một năm cho sự ra đời Book Nest.
Bạn đọc chọn sách tại Kafka Bookstore - Ảnh: Hoàng Liên
Cùng với Book Nest, Kafka Bookstore cũng là một tiệm sách nằm trong con hẻm nhỏ ở đường Kỳ Đồng, chẳng xa nơi bạn sống là bao. Chủ tiệm sách là một cô gái sinh năm 1982, vốn nhiều năm “lăn lộn” trên các diễn đàn thời forum còn phát triển mạnh để kể những câu chuyện của mình về sách, về cuộc sống. Rồi thời của forum đi qua, Nguyễn Hoàng Liên lại tiếp tục đều đặn viết những suy nghĩ của mình về một quyển sách mới ra lò trên blog Yahoo và sau đó là Facebook. Bất ngờ vào một ngày năm 2014, nhiều người thấy Liên mở tiệm sách Kafka Bookstore qua Facebook và một trang mạng nho nhỏ. Điều đặc biệt ở Kafka Bookstore là khách và chủ biết gu sách của nhau, sách mới ra chỉ cần ới nhau rồi nhận sách.
Điều vui thú ở những tiệm sách này là chủ và người đọc ngoài cùng yêu thích sách còn yêu thích những điều vụn vặt trong đời sống như hoa lá, cỏ cây. Từ đó không gian đọc sách của Book Nest lẫn Kafka Bookstore đều mang tính chia sẻ. Book Nest được thiết kế theo kiểu cổ điển, trang trí bằng nhiều vật dụng mang tính văn hóa truyền thống Việt Nam như tủ gỗ cổ khảm xà cừ, tranh vẽ màu nước của danh họa Lưu Công Nhân, giá sách kiểu xưa… Kafka Bookstore thì ngày nào cũng có hoa tươi với đôi dòng thơ đề tặng người đọc của cô chủ nhỏ. Cả hai đều là những không gian đọc sách, mua sách thơ mộng dành cho những người yêu mến sự đọc, ở đó người đọc có thể tìm thấy sách mới lẫn sách cũ, tìm được sự chân tình từ những cô chủ và có khi còn có cả những bản nhạc hay, ly trà ấm giữa Sài Gòn.