Đang có một quá trình vận động hành lang lớn đằng sau việc Mỹ vội vã có các bước đi chiếm lấy các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Syria. Và Mỹ đang “ăn trộm và bán” các nguồn tài nguyên mà các nhóm Hồi giáo để lại trước khi bỏ chạy. Đây là lời cáo buộc của Tổng thống Syria Bashar al-Assad khi trả lời phỏng vấn tờ báo Phượng Hoàng của Trung Quốc ngày 16-12.
Hồi tháng 10 Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ đạo rút toàn bộ quân Mỹ khỏi Syria, để lại chiến trường cho bất cứ ai muốn “đến và đánh”. Tuy nhiên, vài tuần sau ông Trump điều chỉnh lại quyết định, nói sẽ để binh sĩ ở lại để “bảo vệ” các mỏ dầu của Syria ở phía đông sông Euphrates.
Xe quân sự chở lính Mỹ di chuyển ở Syria. Ảnh: GLP
Trao đổi với báo Phượng Hoàng, ông Assad cho rằng ông Trump đã thay đổi nhanh chóng từ chủ nghĩa không can thiệp mà ông nêu ra trước khi lệnh rút quân sang chủ nghĩa bành trướng với động cơ là dầu tương tự như hồi Mỹ thực hiện cuộc chiến tranh Iraq năm 2003.
Ông Assad: Ông Trump nếu không cướp dầu Syria thì sẽ bị luận tội
Ông Assad cho rằng hành động của Mỹ ở Syria bị lèo lái từ “các cuộc vận động hành lang tiền bạc, dù với hình thức dầu, vũ khí, ngân hàng hay gì khác”.
Theo ông Assad, “các cuộc vận động hành lang ở Mỹ liên quan đến các chính sách của Mỹ, vốn không bị chi phối vì các nguyên tắc mà vì các quyền lợi của các tập đoàn”.
“Nếu các tập đoàn thấy có quyền lợi trong việc chiếm giữ các mỏ dầu, ăn trộm và bán dầu bằng cách nào đó, thì đất nước và thể chế này (Mỹ - PV) sẽ hành động vì lợi ích của các tập đoàn đó, không đếm xỉa đến luật pháp quốc tế hay luật pháp Mỹ” - ông Assad nói.
Những nhân vật trong Nhà Trắng và tại Quốc hội Mỹ không e dè vi phạm luật pháp của chính nước Mỹ vì quyền lợi của các tập đoàn đó, “vì nếu họ không làm các tập đoàn vui lòng, tổng thống có thể bị luận tội” - ông Assad nhận định về tình huống chính trị hiện tại của ông Trump.
Theo Tổng thống Syria Bashar al-Assad (ảnh), chính phủ Mỹ không e dè vi phạm luật pháp để cướp dầu của Syria vì quyền lợi của các tập đoàn Mỹ, “vì nếu họ không làm các tập đoàn vui lòng, tổng thống có thể bị luận tội”. Ảnh: AP
Vì thế, chuyện ai lãnh đạo Nhà Trắng không quan trọng với Syria, vì tay của tổng thống Mỹ đã bị trói bằng quyền lợi của các tập đoàn, chứ không phải của nước Mỹ.
Quân Mỹ ở Syria không phải hàng trăm, mà hàng ngàn
Bộ Quốc phòng Mỹ nói hiện tại Mỹ đang duy trì khoảng 800 quân ở Syria để “canh gác” các mỏ dầu ở Syria, hoạt động bên cạnh lực lượng dân quân người Kurd. Tuy nhiên, ông Assad nói con số này không đúng thực tế, đã bị làm giảm đi nhiều và không tính đến “các cá nhân chiến đấu bên hàng ngũ quân đội Mỹ”, thực chất số quân Mỹ ở Syria không phải vài trăm mà phải vài ngàn.
“Thể chế Mỹ phụ thuộc lớn vào các công ty quân sự tư nhân như Blackwater ở Iraq (được chính phủ Hoa Kỳ ký hợp đồng cung cấp dịch vụ an ninh ở Iraq - PV) và các công ty khác. Vì thế dù họ chỉ có vào trăm lính Mỹ ở Syria thì họ vẫn có hàng ngàn, thậm chí hàng chục ngàn người chiến đấu cho mình - những người làm việc cho các công ty này và chiến đấu ở Syria” - ông Assad nói.
Theo thông tin từ đài RT (Nga) thì hiện quân Mỹ ở Syria đang xây dựng hai căn cứ quân sự mới ở tỉnh Deir ez-Zor, tỉnh tập trung phần lớn tài sản dầu của Syria.
Các căn cứ này nằm gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. Và theo ông Assad thì “nước láng giềng phía bắc của Syria” ý muốn nói Thổ Nhĩ Kỳ có vai trò trong chuyện này.
Dầu từ Syria sẽ đưa sang bán ở Thổ Nhĩ Kỳ
Nguồn thu từ dầu luôn là nguồn thu chính của kinh tế Syria, dù nguồn dự trữ dầu thô của Syria không thể so với của các nước vùng Vịnh. Năm 2018 dự trữ dầu của Syria ở khoảng 2,5 tỉ thùng, so với 297 tỉ thùng của Saudi Arabia, 155 tỉ thùng của Iran, 147 tỉ thùng của Iraq, theo số liệu từ Tổ chức Các nước Xuất khẩu dầu mỏ (OPEC).
Tuy thế lượng dầu ở Syria vẫn là nguồn lợi lớn cho bất cứ ai kiểm soát chúng. Các giếng dầu của Syria vài năm qua vốn bị các tổ chức khủng bố như Nhà nước Hồi giáo (IS), Jabhat Al-Nusra kiểm soát. Và sau khi các tổ chức khủng bố này đặc biệt IS bị đánh đuổi khỏi phần lớn lãnh thổ Syria thì Mỹ đã điền vào vị trí kiểm soát IS để lại và bắt đầu bán dầu của Syria, theo ông Assad.
“Trước Mỹ, những ngày đầu, Jabhat Al-Nusra sử dụng các giếng dầu này, sau đó IS đến và đánh bật Jabhat Al-Nusra - hoặc IS sáp nhập với Jabhat Al-Nusra và cùng trở thành IS - và cùng ăn cắp và bán dầu. Bán đi đâu? Chúng thường bán thông qua Thổ Nhĩ Kỳ. Giờ Mỹ là nước ăn cắp và bán dầu sang Thổ Nhĩ Kỳ” - theo ông Assad.