Không ngoài dự đoán, hai chủ đề chính được Tổng thống Mỹ Donald Trump nêu ra tại hội nghị NATO ở Brussels (Bỉ) ngày 25-5 là về đóng góp tài chính và trách nhiệm chống khủng bố của khối.
Phát biểu tại hội nghị, trước mặt các lãnh đạo NATO ông Trump không ngần ngại chỉ trích các nước đã “nợ Mỹ một khoản tiền khổng lồ”, chỉ trích các nước không chi tiêu đủ cho quốc phòng. Trong cuộc gặp Thủ tướng Đức Angela Merkel hồi tháng 3, ông Trump cũng thúc giục Đức đáp ứng mục tiêu chi tiêu quốc phòng.
Ông Trump cam kết Mỹ “sẽ không bao giờ bỏ rơi bạn bè đã sát cánh bên Mỹ”, tuy nhiên không tuyên bố tuân thủ Điều 5 của hiệp ước NATO về phòng thủ tập thể. Năm ngoái ông Trump từng đe dọa sẽ không bảo vệ các thành viên NATO nếu không thực hiện đúng cam kết chi tiêu quốc phòng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg tại hội nghị NATO ở Brussels (Bỉ) ngày 25-5. Ảnh: REUTERS
Động thái này của ông Trump khiến nhiều chính trị gia lo ngại. Đại sứ Mỹ tại NATO dưới thời Obama Ivo Daalder viết trên Twitter: “Thất vọng sâu sắc với việc ông Trump không tái cam kết tuân thủ hiệp ước phòng thủ tập thể. Cơ hội lớn đã bị bỏ lỡ”.
Ông Trump cũng đề nghị NATO tham gia nhiều hơn vào cuộc chiến chống khủng bố, cảnh báo sẽ châu Âu sẽ còn hứng khủng bố, như vụ đánh bom sân vận động Manchester (Anh) ngày 22-5 làm 22 người chết.
Về phần mình, NATO thông báo sẽ tham gia liên minh toàn cầu chống IS mà Mỹ đang dẫn đầu, tuy nhiên sẽ không nắm vai trò chiến đấu trực tiếp. Thay vào đó, theo Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg, tổ chức này sẽ tham gia bằng cách hỗ trợ máy bay giám sát, chia sẻ thông tin tình báo, tăng huấn luyện ở Iraq.
Ông Trump đã rời bữa tiệc tối sau hội nghị giữa chừng để bay trở lại Ý tham dự hội nghị G7.