Ngày 28-12, Thanh tra Chính phủ tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình ghi nhận nhiều điểm sáng, trong đó có công tác phòng, chống lãng phí, đồng thời bày tỏ sốt ruột khi tình trạng lãng phí còn quá lớn.
Theo Phó Thủ tướng, ngành Thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm, đề nghị xử lý và thu hồi khối lượng tài sản lớn cho Nhà nước, cả về giá trị tài chính, cũng như đất đai; chuyển cơ quan điều tra hơn 200 vụ việc.
Chúng ta xác định xây dựng thể chế là “đột phá của đột phá”; xây dựng Nhà nước pháp quyền và quản lý, quản trị đất nước bằng hệ thống pháp luật. Vì vậy, cần đẩy mạnh công tác thanh tra trên hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, thì mới hiệu quả.
Theo Phó Thủ tướng, chủ trương của Đảng là phải đẩy mạnh phòng chống lãng phí, bên cạnh chống tiêu cực, tham nhũng. Lãng phí hậu quả rất lớn. Chúng ta lãng phí rất nhiều về nguồn lực, nhân lực, thời gian. Tình trạng này đang rất nghiêm trọng. Vì vậy, sau khi nhận nhiệm vụ, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đặt ra nhiệm vụ phải chống lãng phí.
Phó Thủ tướng hoan nghênh Thanh tra cùng các bộ, ngành, với sự chỉ đạo của Chính phủ đã thực hiện 2 việc. Một là, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, TP. Hai là, tháo gỡ khó khăn cho hàng trăm dự án năng lượng tái tạo. Việc này sẽ khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ.
Điểm sáng nữa là công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo có nhiều đổi mới. Ngành Thanh tra đã tăng cường kiểm tra, đôn đốc nên các vụ khiếu kiện kéo dài giảm 23%, những vụ việc phức tạp phần lớn được giải quyết.
Phó Thủ tướng cũng đồng ý với hạn chế, tồn tại đã nêu trong báo cáo của Thanh tra Chính phủ, như tỉ lệ xử lý, thu hồi sau thanh tra chưa cao, còn khiếu kiện đông người.
Việc một số kết luận thanh tra “chưa tâm phục, khẩu phục”, chưa “thấu tình đạt lý” và khả thi; hiệu quả hoạt động của hệ thống thanh tra còn chưa đều, nhất là thanh tra ở cấp huyện.
Về các phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới mà ngành Thanh tra đã đề ra, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình lưu ý cần đổi mới mạnh mẽ tư duy, xác định kỹ hơn chức năng nhiệm vụ của thanh tra.
Bên cạnh phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm, qua công tác thanh tra phải phát hiện những sơ hở về cơ chế, chính sách, từ đó tham mưu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách.
“Để làm việc này, thanh tra phải rất giỏi”, Phó Thủ tướng nói, đồng thời quán triệt “Thanh tra phải phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, không trở thành lực cản của quá trình phát triển. Rất nghiêm nhưng phải rất sát thực tế, hỗ trợ cho quá trình phát triển”.
Thêm nữa, thanh tra phải phục vụ cho điều hành của Chính phủ, Đảng, Nhà nước, lãnh đạo Chính phủ nêu rõ thanh tra phải góp phần trong việc đánh giá cán bộ trong toàn hệ thống, giúp Đảng có cái nhìn đúng hơn về đội ngũ cán bộ.
“Mục tiêu cao nhất của thanh tra là duy trì kỷ cương, phép nước, duy trì trật tự pháp luật”, ông Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.
Từ đó, Phó Thủ tướng yêu cầu nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra, kết luận thanh tra phải thấu tình, đạt lý. Bên cạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực thì phải phòng, chống lãng phí.
Thanh tra phải hướng dẫn cho cơ sở nhận diện như thế nào là lãng phí và phải tập trung như thế nào để phòng, chống, xử lý lãng phí. Phó Thủ tướng gợi ý, trong chương trình thanh tra năm 2025, có thể chọn thanh tra một vụ việc để từ đó tổng kết lại, trở thành hướng dẫn chung.
