Mới đây, Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường - Bộ Y tế đã thực hiện test (kiểm tra) nhanh chỉ số nồng độ thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trong máu đối với 10 người dân ở xã Nhân Nghĩa (huyện Lý Nhân, Hà Nam), kết quả cho thấy sáu người tồn dư thuốc trừ sâu, thuốc BVTV trong máu. Theo PSG-TS Doãn Ngọc Hải, Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường, trong các nhóm người tiếp xúc trực tiếp với thuốc BVTV nói trên, có những người đã phun thuốc cho cây trồng cách đây hai tuần nhưng cũng có người chỉ phun thuốc trước thời điểm xét nghiệm nhanh 2-3 ngày.
Trước đó, một cuộc nghiên cứu khác của viện này trên 243 người có nguy cơ cao tại Hà Nam cũng cho thấy có gần 85% người tiếp xúc trực tiếp với thuốc BVTV có tồn dư trong máu khá cao. Và đợt kiểm tra nhanh ở Hà Nội, kết quả cho thấy trong 67 người được xét nghiệm, có tới 31 người tham gia có thuốc BVTV lưu tồn trong máu. Đáng ngại hơn là hầu hết đối tượng không trực tiếp tham gia vào sản xuất trên ruộng đồng như nông dân.
Những kết quả trên cho thấy không chỉ những người dân trực tiếp làm nông nghiệp mới có nguy cơ phơi nhiễm thuốc BVTV mà ngay cả người tiêu dùng không tiếp xúc với hóa chất này cũng có nguy cơ phơi nhiễm vào máu.
Do đó để hạn chế việc phơi nhiễm thuốc trừ sâu thì công đoạn rửa - sơ chế - nấu nướng và bảo quản rau quả là vô cùng quan trọng trước mỗi bữa ăn. Dưới đây là một số chú ý giúp bạn hạn chế được dư lượng thuốc BVTV trong thực phẩm.
Rửa đúng cách
Rửa rau đúng cách để tránh tồn dư thuốc BVTV. Ảnh: Internet
Theo Ndtv.com, điều đầu tiên là phải rửa tất cả các loại trái cây và rau quả của bạn. Theo CSE, rửa bằng nước muối sẽ loại bỏ hầu hết dư lượng thuốc trừ sâu tiếp xúc thường xuất hiện trên bề mặt của rau và trái cây. Khoảng 75%-80% dư lượng thuốc trừ sâu được loại bỏ bằng nước lạnh. Ngoài ra, hãy cẩn thận hơn với các loại trái cây và rau quả cụ thể như: nho, táo, ổi, mận, xoài, đào, cà chua, đậu bắp... vì chúng có thể mang dư lượng thuốc BVTV nhiều hơn trong các đường nứt hoặc kẽ hở của chúng.
Hoặc cho rau quả vào một chậu nước có pha dấm loãng theo tỉ lệ 10% dấm-90% nước. Ngâm hỗn hợp trong khoảng 15 phút. Sau đó vớt rau củ quả ra, rửa sạch. Hãy cẩn thận trong khi rửa trái cây như quả mọng vì dung dịch có thể làm hỏng lớp da bên ngoài của chúng.
Chia sẻ với Pháp Luật TP.HCM, PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm - Trường ĐH Bách khoa HN, cho biết để rửa đúng cách, trước hết nguồn nước rửa phải sạch, tức là phải đảm bảo theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế, điều này rất quan trọng và Nhà nước nên quan tâm nhiều hơn. Vì khi ta sử dụng để ăn uống hoặc rửa bất kể thực phẩm nào bằng nước thông thường, không đảm bảo sạch thì rau dù có sạch vẫn bị nhiễm bẩn do nước.
Tuy nhiên, PGS Thịnh cho rằng có nhiều cách để ngâm hoặc làm sạch thực phẩm nhưng cách tốt nhất là ta nên rửa rau trực tiếp từng lá dưới vòi nước chảy sạch nhiều lần. "Đây là biện pháp hữu hiệu nhất để loại bỏ trứng giun, vi khuẩn gây bệnh và dư lượng thuốc trừ sâu vẫn còn bám trên rau. Sau đó ngâm nước muối hoặc dùng thiết bị sát trùng" - PGS Thịnh chia sẻ.
Gọt vỏ của rau củ quả
Bất kỳ loại củ quả có vỏ nào cũng cần gọt trước khi ăn. Và nên rửa sạch trước khi gọt, để ráo nước rồi mới tiến hành gọt vỏ. Điều này sẽ giảm nhẹ sự nhiễm bẩn, lây chéo từ tay bạn hoặc vỏ bẩn vào phần thịt trái cây.
Cắt bỏ cuống hoặc đoạn nứt nẻ trên rau củ
Nếu bạn không mua rau củ quả ở cửa hàng bán thực phẩm hữu cơ thì cần chú ý phần lõm nơi cuống hoặc nứt nẻ trên rau củ. Đơn giản vì có nhiều loại rau quả có cuống và vùng cuống lõm sâu như ớt chuông, bắp cải, rau cải có bẹ hay dưa leo... Khi phun thuốc BVTV thường bị đọng lại ở vùng này, tích tụ lâu ngày ngấm sâu vào bên trong. Vì vậy theo các chuyên gia sức khỏe cũng như chuyên gia của trang Ndtv.com, khi sơ chế những loại thực phẩm này, những phần có khả năng bám thuốc trừ sâu nhiều thì nên cắt bỏ. Sau đó mới rửa thật kỹ, để hạn chế chúng lây lan ra phần rau khác.
Với những rau củ có phần lõm như ớt chuông, phải cắt bỏ cuống rồi rửa sạch vì đây là những phần thường tồn đọng thuốc BVTV. Ảnh: Internet
Cách làm bốc hơi
Có một số loại rau bị ngấm hóa chất, có thể dùng giải pháp chần luộc rau với nhiệt độ cao. Khi nước sôi, vặn lửa to và cho rau vào, mở vung (nắp nồi) hoàn toàn để phần thuốc sâu có thể bốc hơi bớt.
Không những thế, một số loại thuốc còn hòa tan trong nước sôi, luộc rồi đổ bỏ nước đi cũng là cách làm hạn chế dung lượng thuốc trừ sâu tồn dư trong thức ăn.
Chọn mua sản phẩm hữu cơ
Theo Wikihow, cách đơn giản và hữu hiệu nhất để bảo vệ bạn trước tình trạng dư lượng thuốc BVTV lớn trong rau củ là mua sản phẩm hữu cơ hoặc thực phẩm an toàn.
Những mẹo đơn giản vừa kể trên đây sẽ giúp bạn loại bỏ đáng kể dư lượng thuốc trừ sâu. Hãy ghi nhớ và thực hiện các biện pháp này cho đến khi thành thạo, trở thành thói quen hằng ngày khi vào bếp của bạn.
