Ngày 2-8, Nhật Bản đã cho công bố chính thức Sách trắng Quốc phòng thường niên năm 2016, hãng tin Reuters cho biết. Trong Sách trắng lần này, Nhật Bản bày tỏ "quan ngại sâu sắc" đối với các hành động hung hăng và đe dọa của Trung Quốc đối với các quốc gia khác bất chấp luật pháp quốc tế.
Bản báo cáo quốc phòng của Nhật Bản cũng cảnh báo những "hậu quả khó lường" từ các hành động hung hăng bất chấp luật pháp quốc tế của chính quyền Bắc Kinh. "Trung Quốc sẵn sàng hiện thực hóa các yêu sách đơn phương của mình mà không chịu thỏa thuận đàm phán", báo cáo quốc phòng của Tokyo nêu rõ.
Trung Quốc thường tổ chức các đợt tập trận bắn đạn thật trong khu vực biển Đông. Ảnh: AP
Tokyo cáo buộc Bắc Kinh đang ngang ngược thực hiện các hành động nhắm đến mục đích tạo ra "chuyện đã rồi" trong các vấn đề hàng hải. Sách trắng cũng nhắc đến các vụ việc tàu chiến Trung Quốc tiến vào vùng Nhật Bản tuyên bố chủ quyền quanh đảo Senkaku trên biển Hoa Đông trong năm qua.
Theo báo cáo này, số lần lực lượng Phòng vệ trên không của Nhật bản (JASDF) đối đầu máy bay Trung Quốc cũng đã tăng chóng mặt trong năm 2015, thêm 23% lên con số 571 lần. Trong ba tháng từ tháng 4 đến tháng 6-2016, các vụ đối đầu trên không đạt kỷ lục 199 lần. Tokyo cáo buộc Trung Quốc "một tay thì giữ giọng điệu phát triển hòa bình, một tay lại hành động bất chấp luật pháp và quy tắc quốc tế".
Bản báo cáo cũng in cả hình ảnh vệ tinh các thực thể trên biển Đông. Phía Tokyo nhận định Trung Quốc đang gấp rút hoàn thành các dự án xây đắp đảo nhân tạo với quy mô lớn trên bảy thực thể tại Trường Sa, xây dựng nhiều công trình như đường băng và cầu cảng.
Theo báo cáo này, các hoạt động tương tự đang được Trung Quốc thực hiện tại Hoàng Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng bị Trung Quốc dùng vũ lực để chiếm đóng.
Tàu hải cảnh Trung Quốc di chuyển gần đảo Senkaku. Ảnh: Kyodo
Tuy nhiên, bản báo cáo quốc phòng này không nhắc đến phán quyết của Tòa Trọng tài về vấn đề biển Đông ngày 12-7 vừa qua. Bộ Quốc phòng Nhật Bản lý giải rằng bản sơ thảo chỉ ghi nhận các sự kiện xảy ra trước 30-6.
Theo hãng tin Reuters, bản báo cáo quốc phòng của Tokyo năm nay dài đến 484 trang, dài hơn bản báo cáo năm 2015. Bản báo cáo nhắc đến nhiều lo ngại an ninh khác của Nhật Bản trong giai đoạn hiện nay, trong đó có cả chương trình đạn đạo và hạt nhân của Triều Tiên. Nhật Bản cũng xem việc Nga củng cố sức mạnh quân sự tại vùng Viễn Đông là một mối lo ngại cần được chú ý theo dõi.
Trong gần 500 trang báo cáo, Nhật Bản đã ưu ái dành đến 50 trang để nhắc đến vấn đề thắt chặt liên minh quân sự với Mỹ. Cuối năm 2015, Nhật Bản đã điều chỉnh Hiến pháp hòa bình của mình và lần đầu tiên sau Thế chiến thứ II nới lỏng các điều khoản ngăn cấm Lực lượng phòng vệ Nhật Bản hoạt động bên ngoài biên giới quốc gia.