Gần đây, nhiều người chọn sử dụng thuốc lá điện tử là giải pháp cai nghiện thuốc lá truyền thống nhưng như vậy có tốt không? Giới trẻ vô tình lại tiếp xúc với một loại gây nghiện mới, làm sao để ngăn chặn việc này? Tiến sĩ Carrie Wade, nhà nghiên cứu về việc lạm dụng chất gây nghiện tại Đại học Minnesota và Viện Nghiên cứu Scripps tại La Jolla, California, có góc nhìn xoay quanh cuộc chiến chống lại thuốc lá.
Tiến sĩ Carrie Wade, nhà nghiên cứu về việc lạm dụng chất gây nghiện tại Đại học Minnesota và Viện Nghiên cứu Scripps tại La Jolla, California.
Mọi loại thuốc lá điều có hại
. Thưa bà, các giải pháp cai thuốc truyền thống đang đem lại hiệu quả ra sao?
+ Tại Mỹ, một đánh giá hệ thống toàn diện năm 2018 về các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng được thực hiện trên nhiều sản phẩm trị liệu thay thế nicotine (NRT), bao gồm kẹo cao su chứa nicotine hoặc miếng dán chứa nicotine, cho thấy những người hút thuốc sử dụng các sản phẩm NRT chỉ có khả năng cai nghiện cao hơn 10% sau ít nhất sáu tháng theo dõi so với khi họ cố gắng bỏ thuốc lá mà không có sự hỗ trợ nào.
Mặc dù các phương pháp cai thuốc truyền thống, chẳng hạn như NRT và varenicline (liệu pháp thay thế nicotine hoặc tư vấn hỗ trợ cai thuốc lá) được Cục Quản lý thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê chuẩn cho việc cai thuốc lá, rõ ràng là chúng không mang lại hiệu quả ấn tượng cho các mục đích được đề ra.
. Gần đây, nhiều người chọn giải pháp cai nghiện thuốc lá truyền thống bằng thuốc lá điện tử, vậy điều này có nên hay không?
+ Tôi lấy một ví dụ, ở Anh thuốc lá điện tử phát triển nhanh chóng và bỏ xa các phương thức cai nghiện truyền thống là varenicline, hay tư vấn hỗ trợ cai thuốc lá. Chẳng hạn, một thử nghiệm ngẫu nhiên so sánh NRT với thuốc lá điện tử cho thấy tỉ lệ cai nghiện cao hơn ở những người tham gia nhóm thuốc lá điện tử so với nhóm nhận được NRT thì trong một năm, tỉ lệ cai nghiện của nhóm thuốc lá điện tử là 18%. Trong khi đó, nhóm NRT chỉ chiếm 10%.
. Tuy nhiên, cũng đã có những báo cáo về tỉ lệ tử vong khi sử dụng thuốc lá điện tử?
+ Gần đây có 42 trường hợp tử vong tại Mỹ. Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) công bố nguyên nhân tử vong của các trường hợp này là do hít dầu THC (có trong cần sa) không liên quan tới nicotine. Mục tiêu của nhà sản xuất thuốc lá điện tử là cho người dùng hút nicotine hóa lỏng nhưng người dùng có thể dùng các chất khác pha vào ống để hút nên gây hại.
Hãy có giải pháp bảo vệ giới trẻ
. FDA (Cơ quan Quản lý thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) có quy định đối với thuốc lá điện tử hay không?
+ Theo quy định của FDA hiện nay, tất cả những sản phẩm thuốc lá điện tử đang lưu hành trên thị trường phải nộp hồ sơ đăng ký FDA trước với điều kiện có dán nhãn cảnh báo sức khỏe trên bao bì và công bố thành phần của sản phẩm cũng như đảm bảo tuân thủ khi ra thị trường thì vẫn tạm thời được quyền bán hàng. Nhưng đến 2021, các công ty sản xuất bắt buộc phải rút khỏi thị trường nếu không có ý kiến phê duyệt cuối cùng của FDA đối với sản phẩm của mình.
Tôi cũng muốn nói rõ việc này chỉ đang áp dụng đối với thuốc lá điện tử, còn đối với thuốc lá làm nóng thì đã có sản phẩm đầu tiên được FDA cho phép lưu hành từ tháng 4-2019.
. Ở nhiều nơi, một số người trẻ dường như lại chọn thuốc lá điện tử là một phương thức hút thuốc mới, vậy làm sao để quản lý việc này thưa bà?
+ Tại một số nước Bộ Y tế luôn tuyên truyền thuốc lá điện tử là một sản phẩm giúp hỗ trợ công tác cai nghiện thuốc lá điếu đốt cháy truyền thống. Tuy nhiên, sự tò mò hay hương vị thuốc lá điện tử hấp dẫn giới trẻ là vấn đề đau đầu. Theo đó, công tác tuyên truyền giáo dục cung cấp thông tin của các cơ quan quản lý nhà nước đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe là cực kỳ quan trọng, tùy thuộc là cách họ lái luồng dư luận mà tính hiệu quả hay tác hại được đề cao.
Thuốc lá điện tử có thể gây bệnh phổi như thuốc lá truyền thống. Ảnh: WTVA
Các cơ quan quản lý và nhà sản xuất không quảng cáo là thuốc lá điện tử là phương án tốt nhất thay thế các phẩm sản nicotine khác. Mọi người không nên hiểu lầm đây là phương án duy nhất để cai thuốc.
Nhưng nói chung không giải pháp nào là toàn diện, chỉ có cách hiệu quả là mọi người cần phải chung tay với nhau. Chúng cho rằng chiến lược nói chung cho quản lý thuốc lá nên gồm ba trụ cột chính: Giảm bớt nguồn cung (thu hẹp vị trí điểm bán có thể tiếp cận đến giới trẻ), giảm bớt nhu cầu người sử dụng (công tác của nhà quản lý tuyên truyền bỏ thuốc lá) và cuối cùng là các giải pháp giảm thiểu tác hại đối với những người vẫn muốn tiếp tục hút thuốc. Đây chính là chính sách quản trị toàn diện mà các nhà lập pháp nên nghĩ tới. Nhưng cuối cùng công tác tuyên truyền giáo dục vẫn là phương pháp hữu hiệu nhất để ngăn chặn giới trẻ tiếp xúc với thuốc lá hoặc các chất gây nghiện, đồng thời pháp luật phải nghiêm minh.
. Xin cám ơn bà!