Sáng 13-10, Bộ Y tế đã tổ chức giao ban trực tuyến triển khai công tác phòng chống dịch COVID-19 với các địa phương trong cả nước.
Tại buổi giao ban, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nêu rõ, cho đến nay chưa có bất cứ đánh giá nào đầy đủ của các nước trên thế giới về dịch COVID-19. Tuy nhiên có thể thấy ta rất khó khăn trong cuộc chiến chống dịch, nhiều dự báo cho thấy dịch có thể kéo dài tới cuối năm 2021 mới hết.
Khó tiếp cận vaccine COVID-19
Hiện chưa có vaccine nào được đăng ký chính thức lưu hành trên thế giới, do đó việc tiếp cận vaccine phòng chống dịch của các nước là thách thức rất lớn. Bộ Y tế đã và đang nỗ lực để tiếp cận với vaccine, nhưng nhìn chung là khó khăn.
"Nhận định được tình hình dịch như vậy, đánh giá được những nguy cơ như vậy để có những chủ động trong phòng chống dịch. Chúng ta tuyệt đối không được lơ là, chủ quan vì nguy cơ xâm nhập dịch vào Việt Nam rất cao” - ông Long nói.
Theo ông Long, hiện trong cộng đồng đã 41 ngày không ghi nhận ca nhiễm COVID-19 mới, nhưng nguy cơ xâm nhập luôn thường trực và là yếu tố để có thể gây bùng nổ dịch bất cứ lúc nào.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn tại buổi họp ngày 13-10.
“Đây là thời điểm quan trọng để chúng ta chuẩn bị và triển khai các biện pháp quan trọng, cần thiết chống dịch, bởi mùa đông năm nay dự báo rất khốc liệt trong chống dịch COVID-19. Nhiều quốc gia đã phát hiện ca bệnh xâm nhập trở lại và lây nhiễm ra cộng đồng” - ông Long nhấn mạnh
Về nguyên tắc phòng chống dịch, Việt Nam vẫn giữ 5 nguyên tắc là ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng dập dịch và điều trị hiệu quả. Nhưng “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, trong giai đoạn hiện nay có thể nói nguyên tắc quan trọng nhất là phát hiện, ngăn không cho dịch từ bên ngoài xâm nhập vào Việt Nam. Tiếp đó mới là giám sát phát hiện các ca bệnh.
Nguyên tắc là khoanh vùng gọn, cách ly triệt để, điều trị hiệu quả. Cần phải chuẩn bị kịch bản ứng phó với tình huống xấu nhất trong mùa đông xuân này, nếu không chúng ta sẽ rơi vào tình trạng hoang mang, “cuống” trong chống dịch. Theo đó, Quyền Bộ trưởng đề nghị các địa phương rà soát lại tất cả các kịch bản phòng chống dịch.
Cũng theo ông Long, thời điểm này việc ngăn chặn dịch từ bên ngoài vào rất quan trọng. Đối tượng cần đặc biệt quan tâm là chuyên gia nước ngoài, những người hồi hương, người nhập cảnh.
“Vừa rồi chúng tôi thấy có địa phương triển khai tốt, tuy nhiên có địa phương còn lơ là, buông lỏng và không kiểm soát tốt người nhập cảnh, nhất là những trường hợp cách ly tại cơ sở lưu trú. Công tác cách ly đã được hướng dẫn cụ thể, tuy nhiên vẫn có những địa phương không thực hiện đúng hướng dẫn này. Chỉ cần một trường hợp nhiễm bệnh thì lây lan sẽ gia tăng theo cấp số nhân trong cộng đồng” - Quyền Bộ trưởng thẳng thắn.
Quản lý chặt chẽ người nhập cảnh
Bộ Y tế đề nghị ngành y tế các địa phương, nhất là các địa phương có cửa khẩu cần phối hợp với biên phòng giám sát, quản lý chặt chẽ người nhập cảnh. Phân loại người nào cách ly tại cơ sở tập trung, người nào cách ly tại cơ sở lưu trú. Phải giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương, giao trách nhiệm cho chính quyền cơ sở, y tế cơ sở trong giám sát, lấy mẫu xét nghiệm kịp thời và theo dõi sau cách ly.
Bộ Y tế cũng đề nghị các địa phương chủ động tăng cường đầu tư, nâng cao năng lực xét nghiệm. Yêu cầu cầu các cơ sở y tế phải thực hiện nghiêm việc xét nghiệm, nhất là với các đối tượng nguy cơ để tránh bỏ lọt. Nếu cơ sở nào không có đủ năng lực xét nghiệm thì lấy mẫu gửi nơi đủ điều kiện thực hiện.
Trong chống dịch, Bộ Y tế cũng lưu ý các địa phương về công tác truy vết, kiên quyết cách ly tập trung bắt buộc tất cả các trường hợp F1 và là yếu tố “sống còn” trong chống dịch. Bên cạnh đó, các địa phương cần làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân thành lập các tổ phòng chống dịch dựa vào công đồngậ. Tập huấn chuẩn bị sẵn lực lượng, khi dịch xảy ra ngay lập tức huy động các tổ này phát huy vai trò chống dịch.
“Các địa phương đừng nghĩ rằng dịch đang ở đâu xa mà phải xác định là dịch sẽ xảy ra ngay trên địa bàn để chủ động đề ra các phương án. Khi dịch xảy ra trên địa bàn, gánh nặng lúc đó sẽ đặt trên vai các giám đốc Sở Y tế các địa phương” - ông Long nhấn mạnh.
Các địa phương cũng cần cập nhật thông tin về cơ sở cách ly, chỉ những cơ sở lưu trú nào được cập nhật trên hệ thống mới được sử dụng cách ly, trừ những trường hợp khác thì phải có ý kiến của Ban Chỉ đạo. Cán bộ y tế phải cập nhật kết quả xét nghiệm của người cách ly trên tờ khai y tế điện tử.
Bộ Y tế cũng đề nghị các địa phương phải đấu thầu mua sắm ngay trang thiết bị, vật tư chống dịch để không bị động khi dịch xảy ra trên địa bàn.