Ngày 3-10, ông Kevin McCarthy bị bãi nhiệm chức Chủ tịch Hạ viện sau cuộc bỏ phiếu với tỉ lệ 216 phiếu thuận/210 chống, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ một chủ tịch Hạ viện bị bãi nhiệm.
Trong số 216 phiếu đồng ý bãi nhiệm có 8 phiếu từ các hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa cánh hữu và 208 phiếu từ toàn bộ số hạ nghị sĩ đảng Dân chủ tại Hạ viện.
Lý do gì đảng Dân chủ tại Hạ viện không cứu ông McCarthy?
Ông McCarthy quá khuất phục phe Cộng hòa cực hữu
Cần lưu ý rằng trước cuộc bỏ phiếu bãi nhiệm, các hạ nghị sĩ Dân chủ đã có cuộc họp kín kéo dài 2 giờ để thảo luận xem có nên đứng về phía Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Matt Gaetz - người đệ trình kiến nghị bãi nhiệm ông McCarthy hay không.
Theo tờ Politico, nguyên nhân đầu tiên là vì các hạ nghị sĩ Dân chủ đánh giá ông McCarthy quá nhượng bộ phe Cộng hòa cực hữu.
Ngày 3-10, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện - ông Hakeem Jeffries đã kêu gọi các đảng viên Dân chủ tại Hạ viện cùng bỏ phiếu chống lại ông McCarthy với lý do ông McCarthy sử dụng nhiệm kỳ chủ tịch để “phục vụ những kẻ cực đoan” trong đảng Cộng hòa.
Ông Jeffries dẫn chứng rằng hồi tháng 1, để được bổ nhiệm vào ghế chủ tịch Hạ viện sau 15 vòng bỏ phiếu, ông McCarthy đã nhượng bộ các đảng viên Cộng hòa cực hữu. Trong đó có việc thoả thuận cho phép bất kỳ nhà lập pháp nào của nhóm này đệ trình lên Hạ viện kiến nghị bãi nhiệm ông McCarthy nếu không hài lòng với việc ông làm.
Vị hạ nghị sĩ cũng chỉ trích ông McCarthy vì đã khuất phục trước yêu cầu của các thành viên cực hữu khi cho phép điều tra luận tội Tổng thống Joe Biden mà không có đầy đủ phiếu bầu của Hạ viện, cáo buộc cựu Chủ tịch Hạ viện để phe cánh hữu biến Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng thành công cụ phục vụ lợi ích của nhóm này...
“Bây giờ trách nhiệm của các đảng viên Cộng hòa là chấm dứt nội chiến trong đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Vì họ không muốn thoát khỏi chủ nghĩa cực đoan MAGA nên ban lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện sẽ bỏ phiếu đồng ý với đề xuất bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện thuộc đảng Cộng hòa” - theo ông Jeffries.
MAGA là viết tắt của “Make America Great Again” (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại) - một nhóm đảng viên Cộng hòa cực hữu ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump.
Cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thuộc đảng Dân chủ - người không thể tham gia cuộc bỏ phiếu bãi nhiệm do đang bận việc ở California - cũng cho rằng đảng của bà không có lý do gì để giúp đỡ ông McCarthy.
Ông McCarthy “thái độ” với đảng Dân chủ
Một nguyên nhân khác khiến phe Dân chủ Hạ viện bất bình với ông McCarthy là vì thái độ của ông với họ, bao gồm các cuộc thảo luận liên quan dự luật ngăn chính phủ Mỹ đóng cửa mà hai đảng đạt được hôm 30-9.
Nhiều quan chức của đảng Dân chủ tại Hạ viện nói với Politico rằng họ không hài lòng việc ông McCarthy chỉ cho phía Dân chủ 90 phút để đọc dự luật, cũng như bất bình với quan điểm của ông này khi cho rằng việc chính phủ suýt đóng cửa là do đảng Dân chủ.
“Tôi nghĩ ông ấy có thể là Chủ tịch Hạ viện vô kỷ luật nhất. Ông ấy khinh thường và đưa ra những lời nói dối về chúng tôi, và nói dối về quá trình quản lý” - theo ông Abigail Spanberger, Hạ nghị sĩ Dân chủ ở bang Virginia.
Trước cuộc bỏ phiếu bãi nhiệm, có tin rằng một số hạ nghị sĩ Dân chủ đã đàm phán với ông McCarthy, đề xuất họ sẽ bỏ phiếu cứu ông nếu ông chấp nhận nhượng bộ trong các vấn đề như chấm dứt luận tội Tổng thống Biden, thành lập các ủy ban tái phân bổ để trao cho đảng Dân chủ nhiều ghế hơn, cho đảng Dân chủ quyền đại diện bình đẳng trong Ủy ban Nội quy Hạ viện, và thậm chí là vấn đề viện trợ Ukraine.
Cuối cùng, Chủ tịch Hạ viện đã từ chối đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào cho các thành viên của đảng Dân chủ, khiến họ đoàn kết chống lại ông.
Theo giới phân tích, dù ông McCarthy gây ra một số “rủi ro” cho đảng Dân chủ tại Hạ viện, nhưng đảng này cũng đang đứng trước một số thách thức khi bỏ phiếu bãi nhiệm ông này, bởi họ đang đánh cược rằng một chủ tịch Hạ viện mới, cũng từ đảng Cộng hòa, sẽ tốt hơn ông McCarthy.
