Hôm qua (19-11), tại trụ sở UBND xã Tân Lập (huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh), trước hàng chục người dân của xã, thay mặt các cơ quan tố tụng ông Hoàng Văn Hải, Phó Chánh án TAND tỉnh Tây Ninh, đã ngỏ lời xin lỗi công dân Nguyễn Minh Hùng, người đã từng hai lần bị tòa án tỉnh này kết án tử hình về tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Ngay sau khi tòa chân tình xin lỗi, anh Hùng cũng đã đáp lại: “Việc xin lỗi này dù có chậm nhưng cần thiết, mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Bản thân tôi và gia đình đã gánh chịu nhiều đau khổ nhưng rất cảm động trước việc này...”.
Tòa sòng phẳng với người bị oan
Tại buổi xin lỗi, ông Hải đã phát biểu chân tình: “Chúng tôi có lỗi trong việc kết tội anh Hùng, vì thế thay mặt các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh, tôi chính thức xin lỗi anh, đề nghị chính quyền địa phương tạo điều kiện tốt nhất cho anh hòa nhập vào cộng đồng, không định kiến với anh...”. Anh Hùng hòa nhã lên tiếng: “Tôi tiếp nhận lời xin lỗi. Thay mặt gia đình, bà con tham dự, tôi cảm ơn và mong tòa xem xét các khoản bồi thường theo luật định”.
Ngay sau đó, hàng loạt tràng pháo tay hưởng ứng...
Bà Nguyễn Thị Cứ, một người dân tham dự buổi xin lỗi, hồ hởi: “Chúng tôi rất vui vì tòa đã sòng phẳng với người bị oan. Đây là việc làm cần thiết và tôi mong sẽ không còn trường hợp nào tương tự như thế này. Tôi nghĩ có bồi thường kiểu gì cũng không đủ đâu vì kết tội người ta đến án tử hình hai lần như thế, không vững vàng sẽ “quỵ” ngay”.
Nhiều người dân đã chúc mừng anh Hùng, họ còn nói vui: “Hùng được sinh đến lần thứ... ba!”.
Từ sự nghi ngờ đến quyết tâm điều tra
Lật lại những chặng đường đã qua, thấy rằng con đường đi giải oan cho anh Hùng gian nan nhưng cũng không kém quyết liệt. Một ngày cuối năm 2004, luật sư Trịnh Vĩnh Phúc (Đoàn luật sư TP.HCM) cho hay ông đang bào chữa phúc thẩm cho anh Hùng nhưng ông tin rằng Hùng bị oan. Khi đó, cả tờ báo không khỏi nghi ngờ niềm tin của vị luật sư này bởi những cảnh sát chuyên làm án ma túy hiếm khi sai... Thế nhưng ở phiên xử phúc thẩm, luật sư đã trưng ra các bằng chứng ngoại phạm của thân chủ, chứng minh một cách chắc chắn rằng thân chủ bị oan. Sau thời gian nghị án, tòa đã quyết định hủy án với riêng anh Hùng, giữ nguyên án tử hình với năm bị cáo khác trong vụ án... Việc này đã khiến chúng tôi ngồi lại bàn luận sôi nổi và cũng nhìn nhận thấu đáo sự nghi ngờ trước đây của mình trước niềm tin của luật sư. Sau khi tòa xử sơ thẩm lần hai, vẫn buộc anh Hùng án tử, chúng tôi mạnh dạn xộc vào mớ hồ sơ dày và nhận thấy rằng chứng cứ kết tội anh Hùng đầy mâu thuẫn... Từ những nhận định, những chứng cứ kết tội đầy mâu thuẫn đó, Báo Pháp Luật TP.HCM đã kiên quyết phản ánh liên tục trên nhiều số báo về nỗi oan của anh Hùng. Ngoài hồ sơ, lời khai của những người trong cuộc, bằng nghiệp vụ, Báo cũng đã cử người vào tận trại giam Tây Ninh gặp gỡ anh Hùng khi còn mang trên người án tử. Dù thời gian tiếp xúc không nhiều nhưng nhìn những bước chân tự tin của anh khi cán bộ quản giáo đưa anh từ trong phòng giam ra để gặp luật sư, chúng tôi càng tin anh không đi gieo rắc cái chết trắng như cáo buộc của các cơ quan tố tụng... Và niềm tin đó đã thôi thúc chúng tôi đi đến cùng con đường giải oan. Hôm nay, niềm tin ấy đã thực sự trở thành hiện thực. Chúng tôi vui vì một mạng sống đã được cứu, vì sự công tâm của những người trong cuộc...
| |
| Và đại diện TAND tỉnh Tây Ninh tại buổi xin lỗi anh Hùng. |
Kết tội dù có chứng cứ ngoại phạm
Năm 2003, bộ đội biên phòng Tây Ninh bắt quả tang một đường dây vận chuyển trái phép hơn 100 kg heroin và 606 viên Ecstasy từ Campuchia vào Việt Nam. Sau đó, dù anh Hùng liên tục kêu oan, TAND tỉnh Tây Ninh vẫn phạt tử hình anh. Tháng 10-2004, xử phúc thẩm lần đầu, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM đã y án sơ thẩm với các bị cáo khác (đến nay năm bản án tử hình đã được thi hành). Riêng đối với anh Hùng, tòa hủy án để điều tra, xét xử lại.
Trước đó, gia đình, luật sư Trịnh Vĩnh Phúc đã xới tung các chứng cứ của vụ án, phát hiện ra rằng ngay trong ngày mà các cơ quan tố tụng quy buộc là Hùng vận chuyển chất ma túy, Hùng và vợ mình đang đi chơi và nghỉ lại tại một nhà trọ. May mắn là cuốn sổ ghi những người lưu trú của ngày hôm đó, nhà trọ vẫn còn lưu giữ nên luật sư và gia đình đã cung cấp nó cho tòa. Chưa hết, theo lời khai của bị án đứng đầu đường dây này thì khi giao hàng, anh Hùng mặc chiếc áo đỏ nhưng luật sư và gia đình đã chứng minh nó là của người em trai có vóc dáng nhỏ hơn anh.
Thế nhưng sau đó, TAND tỉnh Tây Ninh lần nữa khép anh vào tội chết vì họ tin vào số điện thoại mà anh Hùng đứng tên giùm có trong cuốn sổ giao nhận ma túy của bị án đứng đầu đường dây. Tại phiên xử của Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM lần hai vào cuối năm 2006, với “cuộc điều tra lớn” tại phiên xử, hàng loạt chứng cứ ngoại phạm của anh Hùng đã được xác định. Cạnh đó, chính bị án đứng đầu đường dây đã nói trong nước mắt là mình quá ân hận khi khai những điều không đúng, đã đẩy anh Hùng vào đường tù tội... Vì thế, tòa đã hủy án để điều tra lại từ đầu. Tháng Sáu qua, Công an tỉnh Tây Ninh đã trả tự do cho anh.
VI TRẦN
