Hãng tin Reuters dẫn thông cáo từ Văn phòng Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy cho hay chính phủ tại Madrid sáng 19-10 (giờ địa phương) đã quyết định sẽ kích hoạt điều 155 của hiến pháp, được ví von là “phương án hạt nhân”, chính thức tiến hành quá trình đình chỉ quyền tự trị của khu vực Catalonia.
"Phương án hạt nhân"
Dự kiến quyết sách này sẽ được trình lên Thượng viện để thông qua vào ngày 21-10. Theo đó, Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy sẽ triệu tập một cuộc họp nội các đặc biệt vào ngày 21-10 tới để thảo luận về việc triển khai “phương án hạt nhân” nhằm tước quyền tự trị của Catalonia.
“Tại một cuộc họp khẩn cấp hôm 21-10, nội các sẽ thông qua các biện pháp được trình lên trước Thượng viện nhằm bảo vệ lợi ích chung của người Tây Ban Nha, trong đó bao gồm cả công dân Catalonia, cũng như khôi phục trật tự hiến pháp trong cộng đồng tự trị” - thông cáo của chính phủ Tây Ban Nha tuyên bố. Trong thông cáo này, phía Madrid cũng chỉ trích chính quyền Catalonia đã “cố tình gây ra sự đối đầu về thể chế một cách có hệ thống, dù biết việc này sẽ gây tổn hại đến sự tồn tại của hai bên lẫn nền kinh tế Catalonia”.
Điều 155 hiến pháp, vốn chưa bao giờ được sử dụng trong lịch sử 40 năm của nền dân chủ tại Tây Ban Nha, cho phép chính phủ trung ương tước đi quyền tự trị của bất kỳ vùng lãnh thổ nào trong 17 vùng nếu các vùng này có động thái vi phạm pháp luật. Theo Reuters, nếu Thủ tướng Mariano Rajoy quyết định đình chỉ quyền tự trị của Catalonia, sẽ mất 3-5 ngày để luật này có hiệu lực chính thức.
Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy sẽ triệu tập cuộc họp nội các đặc biệt vào ngày 21-10 để quyết định tương lai của Catalonia. Ảnh: AFP
Quyết ly khai
Quyết định “ngoài dự kiến” này được đưa ra sau khi tối hậu thư mà chính phủ Madrid đề ra đối với chính quyền Catalonia kết thúc lúc 10 giờ sáng 19-10 (giờ địa phương) mà không nhận được câu trả lời thỏa đáng nào từ các quan chức khu vực này.
Trong bức thư gửi chính quyền của Thủ tướng Rajoy ngay trước khi thời hạn tối hậu thư kết thúc, Thủ hiến Catalonia Carles Puigdemont đã cảnh báo rằng nghị viện Catalonia có thể sẽ tuyên bố độc lập, chính thức ly khai khỏi Tây Ban Nha nếu Madird vẫn từ chối đàm phán. “Nếu chính phủ trung ương vẫn cứ tiếp tục không chịu đối thoại và tiến hành các cuộc đàn áp, Quốc hội Catalonia nếu xét thấy thích hợp có thể bắt đầu tiến trình tuyên bố độc lập chính thức” - ông Puigdemont viết.
Ông Puigdemont cũng khẳng định yêu cầu đối thoại trực tiếp của giới chức Catalonia đã bị Madrid bỏ ngoài tai. Ông cáo buộc cuộc “đàn áp” đối với Catalonia đang được tăng cường với việc hai lãnh đạo phong trào ly khai bị bắt giam hôm 16-10. “Bất chấp những nỗ lực và mong muốn của chúng tôi về việc đối thoại, câu trả lời thực tế mà chúng tôi nhận được là lời đe dọa sẽ bị tước quyền tự trị. Điều này cho thấy chính phủ trung ương không hiểu vấn đề và cũng không muốn đối thoại” - ông Puigdemont chỉ trích.
Tây Ban Nha hiện phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất ở nước này trong vòng 40 năm qua. Thủ hiến Carles Puigdemont hôm 10-10 cùng các chính khách của Catalonia đơn phương ký vào một tuyên bố độc lập khỏi Tây Ban Nha sau cuộc trưng cầu dân ý đòi ly khai với 43% người dân tham gia. Chính quyền khu vực này tuyên bố có 90% phiếu đồng ý. Chính quyền Madrid gọi cuộc trưng cầu dân ý là hành động bất hợp pháp, tuyên bố chỉ có thể đối thoại trong “khuôn khổ pháp luật”. ____________________________________ Chính phủ sẽ làm mọi điều có thể để ngăn chặn sự suy thoái kinh tế ở Catalonia do hành động của Thủ hiến Poigdemont gây ra lúc này. INIGO MENDEZ DE VIGO, phát ngôn viên chính phủ |