Phòng không Saudi Arabia ngày 19-12 bắn chặn một một tên lửa đạn đạo do nhóm nổi dậy Houthi ở Yemen bắn sang thủ đô Riyadh. Vụ việc có thể sẽ làm tăng căng thẳng giữa Saudi Arabia với Iran, vì theo kết luận từ phía Saudi Arabia và Mỹ, lên lửa này do Iran sản xuất.
“Lực lượng liên quân xác nhận đã đánh chặn một tên lửa do Iran sản xuất và được nhóm Houthi bắn vào nam Riyadh. Không có báo cáo thương vong thời điểm này” - Trung tâm Thông tin Quốc tế Saudi Arabia thông báo. Nhân chứng nói với Reuters rằng họ nghe có tiếng nổ lớn và nhìn thấy khói trên bầu trời đông bắc Riyadh.
Tên lửa nhắm vào nơi các lãnh đạo Saudi Arabia đang họp
Tuyên bố trên kênh truyền hình Al-Masirah của mình, nhóm Houthi không phủ nhận vụ việc, cho biết mục tiêu của tên lửa vừa bắn là cung điện hoàng gia al-Yamama, nơi đang diễn ra một cuộc họp giữa các lãnh đạo Saudi Arabia. Houthi đe dọa các cung điện hoàng gia, các cơ sở quân sự và dầu mỏ của Saudi Arabia đều nằm trong tầm bắn của tên lửa mình sở hữu.
Tên lửa đạn đạo được nhìn thấy sau khi được bắn từ một địa điểm chưa được xác định ở Yemen và hướng về thủ đô Riyadh của Saudi Arabia. Ảnh do WAR MEDIA của nhóm Houthi công bố ngày 19-12
Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết đã được thông báo về vụ việc.
“Chúng tôi đang phối hợp chặt với đối tác Saudi nhằm đảm bảo họ có được phương tiện họ cần để bảo vệ lãnh thổ từ các cuộc tấn công bừa bãi nhắm vào các khu dân cư” - Reuters dẫn tuyên bố Bộ Quốc phòng Mỹ.
Vụ việc xảy ra vào thời điểm đánh dấu 1.000 ngày từ khi liên quân Ả Rập do Saudi Arabia dẫn đầu bắt đầu đưa quân vào Yemen tháng 3-2015 chống lại các nhóm nổi dậy, sau khi Houthi buộc Tổng thống Yemen Abd-Rabbu Mansour Hadi phải lưu vong. Cuộc xung đột ở Yemen – nơi được coi là “sân sau” của Saudi Arabia đã khiến hơn 10.000 người chết và hơn 2 triệu người phải sơ tán.
Houthi - được Iran ủng hộ - hiện là nhóm nổi dậy mạnh nhất Yemen, đang kiểm soát thủ đô Sanaa và một số khu vực khác trong nước. Thời gian gần đây căng thẳng giao tranh giữa liên quân Ả Rập và nhóm Houthi tăng cao Houthi mô tả vụ bắn tên lửa sang Riyadh là một chương mới trong cuộc xung đột.
Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, một đồng minh thân cận Saudi Arabia nói vụ bắn tên lửa mới nhất cho thấy cần thiết phải duy trì chiến dịch quân sự của liên quân Ả Rập ở Yemen.
Mỹ giục HĐBA LHQ ra tay với Iran
Nhóm Houthi đã từng nhiều lần bắn tên lửa sang Saudi Arabia, tuy nhiên chưa có thiệt hại gì đáng kể. Trong tháng 11 Saudi Arabia đã 2 lần bắn chặn 2 tên lửa do Houthi bắn sang, vào các ngày 4 và 30-11. Tuần trước Mỹ lần đầu tiên công bố các mảnh vỡ tên lửa có dấu hiệu do Iran sản xuất.
Khói được nhìn thấy trên bầu trời Riyadh sau khi tên lửa Saudi Arabia bắn chặn tên lửa Houthi bắn từ Yemen sang. Ảnh: TWITTER
Theo Thái tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia, việc Iran cung cấp tên lửa cho Houthi có thể là một hành động chiến tranh. Dẫn tuyên bố từ liên quân Ả Rập, hãng tin nhà nước SPA (Saudi Arabia) nói các tên lửa do Iran sản xuất là một mối đe dọa đến an ninh khu vực và toàn cầu. Bản thân Iran luôn bác bỏ mình cung cấp vũ khí cho Houthi.
Tại cuộc họp HĐBA LHQ ngày 19-12, đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley cũng nói tên lửa này “có mọi dấu hiệu như ở các cuộc tấn công trước mà Houthi sử dụng vũ khí do Iran sản xuất”, đồng thời thúc giục HĐBA hành động.
Bà Haley cho biết đã thống nhất được với một số đồng nghiệp ở HĐBA một số phương án làm áp lực lên Iran để “điều chỉnh thái độ”. Dù thế theo Reuters, bà Haley không sẽ gì thuyết phục được một số thành viên có quyền phủ quyết như Nga, Trung Quốc.
Nhận định này hoàn toàn có cơ sở, căn cứ vào lời phó đại sứ Nga tại LHQ Vladimir Safronkov nói tại cuộc họp: “Chúng ta cần từ bỏ các ngôn từ đe dọa cũng như việc trừng phạt, bắt đầu theo hướng đối thoại, tập trung mở rộng hợp tác và tin cậy lẫn nhau”.
