Cục Đường bộ Việt Nam đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư của Bộ GTVT quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe; cấp, sử dụng giấy phép lái xe quốc tế; đào tạo, kiểm tra cấp chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật giao thông đường bộ cho người điều khiển xe máy chuyên dùng.
Đổi bằng lái xe online cũng phải nộp lại giấy phép lái xe cũ
Đáng chú ý, dự thảo có quy định sẽ tiêu hủy giấy phép lái xe cũ sau khi đổi, cấp mới thay vì chỉ cắt góc giấy phép lái xe cũ và giao cho người lái xe bảo quản như hiện nay.
Cụ thể tại Điều 39 của dự thảo quy định về sử dụng, quản lý giấy phép lái xe, khi đổi, cấp lại, cấp giấy phép lái xe nâng hạng, cơ quan cấp giấy phép lái xe thu hồi giấy phép lái xe cũ và tiêu hủy theo quy định.
Quy định tại khoản 5, Điều 3 Thông tư 12/2018 lại nêu khi đổi, cấp lại, cấp giấy phép lái xe nâng hạng, cơ quan cấp giấy phép lái xe cắt góc giấy phép lái xe cũ và giao cho người lái xe bảo quản.
Ngoài ra, dự thảo của Cục Đường bộ còn quy định thêm trường hợp đổi giấy phép lái xe trực tuyến toàn trình, người lái xe chịu trách nhiệm gửi giấy phép lái xe cũ đến cơ quan cấp giấy phép lái xe để hủy theo quy định.
Hiện nay, chưa có quy định xử phạt đối với trường hợp cố tình không nộp lại giấy phép lái xe cũ. Tuy nhiên, trường hợp người lái xe cố tình sử dụng giấy phép lái xe cũ đã hết hạn sử dụng khi tham gia giao thông có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 100/2019 với số tiền phạt lên đến 12.000.000 đồng.
Thông tư 05/2024 có hiệu lực từ 1-6-2024 cũng đã có quy định về việc gửi lại giấy phép lái xe. Dự thảo kế thừa nội dung này (khoản 28 Điều 4 Thông tư 05/2024). Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng trên giấy phép lái xe có ghi rõ thời hạn thì không cần phải thu lại và hủy như quy định hiện hành. Việc này gây phiền hà cho người dân và cả đơn vị quản lý.
Nên bỏ quy định tiêu hủy giấy phép lái xe cũ
Ông Ngô Văn Dũng (quận Phú Nhuận, TP.HCM) cho biết việc đổi giấy phép lái xe trực tuyến khá nhanh gọn với người biết sử dụng công nghệ. Thời gian chỉ mất khoảng 5 ngày là bưu điện sẽ gửi giấy phép lái xe mới về địa chỉ người dân đăng ký. Khi nhân viên bưu điện đến phát giấy phép lái xe mới, người dân gửi lại giấy phép lái xe cũ cho nhân viên này, coi như là hình thức thu lại.
“Đối với giấy phép lái xe hạng B2 có ghi thời hạn là 10 năm, nếu dùng giấy đã quá hạn thì cũng không có giá trị nên việc thu lại giấy phép lái xe cũ là không cần thiết”- ông Dũng đánh giá.
Hiện nay chỉ có giấy phép lái xe ô tô hạng B2 mới có ghi thời hạn, còn hạng B1 có quy định với nữ là 55 tuổi, nam 60 tuổi sẽ phải đổi giấy mới.
Trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM, ông Lê Trung Tính - Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô hành khách TP.HCM cho rằng việc thu lại giấy phép lái xe cũ để tiêu hủy là không cần thiết.
Về nguyên tắc chung, khi công nghệ ngày càng tiến bộ, các cơ quan nhà nước đã thực hiện những biện pháp hành chính nhanh gọn. Việc tiêu hủy làm phát sinh thêm công đoạn cho đơn vị thu hồi và tốn kém chi phí.
Vị Chủ tịch Hiệp hội cũng nhận định tương tự về phù hiệu, biển hiệu của các đơn vị vận tải. Hiện nay, giấy tờ này chỉ có thời hạn một năm và doanh nghiệp khi đăng ký cấp phù hiệu mới cũng phải trả lại phù hiệu cũ. Hiệp hội đã phản ánh liên tục với Bộ GTVT để bỏ thủ tục này.
Một vị cán bộ tại Phòng Quản lý sát hạch và cấp giấy phép lái xe, thuộc Sở GTVT TP.HCM cũng cho rằng việc thu hồi giấy phép lái xe cũ để hủy là thêm đầu việc cho đơn vị này.
“Khi thực hiện tiêu hủy loại giấy tờ nào đó là phải thực hiện theo quy trình thủ tục, đảm bảo không phát sinh sai sót. Như vậy là đi ngược với việc tinh giản thủ tục” - vị này cho hay.
Quy trình tiêu hủy tài liệu hết giá trị có nhiều bước
Luật sư Đoàn Thị Hồng Linh, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết thủ tục tiêu hủy, hủy tài liệu hết giá trị hiện nay khá phức tạp, nhiều công đoạn và gây tốn kém.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, các loại giấy tờ, hồ sơ, tài liệu được các cơ quan có thẩm quyền quản lý, lưu trữ và khi hết giá trị sẽ bị hủy theo quy định tại Điều 28 Luật Lưu trữ số 01/2011/QH13. Trước đó, Bộ Nội vụ cũng ban hành Công văn số 879 ngày 19-12-2006 về việc hướng dẫn tổ chức tiêu hủy tài liệu hết giá trị.
Giấy phép lái xe cũ thu về sau khi đã được cấp đổi cho người lái xe sẽ hết giá trị sử dụng. Việc xét và hủy những giấy tờ này sẽ được tiến hành theo trình tự gồm:
1. Lập danh mục tài liệu hết giá trị và viết bản thuyết minh tài liệu hết giá trị
2. Trình người đứng đầu cơ quan, tổ chức hồ sơ xét hủy tài liệu hết giá trị
3. Hội đồng xác định giá trị tài liệu thực hiện việc xét hủy tài liệu hết giá trị
4. Thẩm tra tài liệu hết giá trị trước khi tiêu hủy
5. Hoàn thiện hồ sơ trình cấp có thẩm quyền ra quyết định tiêu hủy tài liệu hết giá trị
6. Tổ chức tiêu hủy tài liệu hết giá trị
7. Lập và lưu hồ sơ về việc tiêu hủy tài liệu hết giá trị.