Chiều 16-11, Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn đại biểu đã tới dự lễ khai khóa năm 2023 và làm việc với cán bộ chủ chốt của Đại học Quốc gia TP.HCM.
Lễ khai khóa năm 2023, Đại học Quốc gia TP.HCM vinh dự đón tiếp Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới dự trong vai trò diễn giả khách mời chia sẻ với học sinh, sinh viên về nội dung “giáo dục đại học và vai trò kiến tạo động lực tăng trưởng nhanh và bền vững cho đất nước trong giai đoạn mới”.
Vai trò của giáo dục đại học đối với phát triển
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao đóng vai trò quyết định đối với sự phát triển của mỗi quốc gia. Nhiều năm qua, Đảng, Nhà nước ta đã xác định phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao là một trong những yếu tố quyết định sự phát triển nhanh, bền vững đất nước.
GD&ĐT nói chung, giáo dục đại học nói riêng có vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển, góp phần nâng cao dân trí, đặc biệt là cung cấp nguồn nhân lực có trình độ cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.
Ngày nay, cùng với chuyển đổi số, cách mạng công nghiệp lần thứ tư, giáo dục đại học đang thay đổi và phát triển đa dạng.
Xu hướng hợp tác toàn cầu và học tập xuyên quốc gia với cơ hội tiếp cận giáo dục đại học được mở rộng. Hợp tác giữa các trường đại học trên toàn thế giới được đẩy mạnh, tạo ra môi trường học tập đa văn hóa và cung cấp cơ hội nhiều hơn cho sinh viên tham gia vào học tập và nghiên cứu ở các môi trường khác nhau.
Giáo dục đại học ngày càng thúc đẩy tư duy sáng tạo, trang bị kỹ năng, tăng tính chủ động, tạo môi trường học tập tương tác; truyền đạt kiến thức, phát triển tư duy sáng tạo và kỹ năng như tư duy phản biện, giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, tạo lập môi trường chủ động, tăng cường tương tác trong quá trình giảng dạy - học tập; hướng tới đào tạo những “Công dân toàn cầu”.
Giáo dục đại học tập trung vào khuyến khích nghiên cứu, sáng tạo và ứng dụng công nghệ, đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề không chỉ ở phạm vi quốc gia mà còn mang tính toàn cầu.
“Bối cảnh và sự phát triển của giáo dục đại học trên thế giới mang lại nhiều thời cơ, vận hội nhưng cũng tạo ra không ít khó khăn, thách thức mới đối với giáo dục đại học Việt Nam” - Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Về giáo dục đại học của Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, với quan điểm GD&ĐT là quốc sách hàng đầu, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm phát triển GD&ĐT nói chung, giáo dục đại học nói riêng; nhiều cơ chế, chính sách đã được ban hành và triển khai hiệu quả, mang lại những kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào quá trình phát triển KTXH và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã công nhận, đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong việc đầu tư nâng cao chất lượng giáo dục đại học, trong đó có cải thiện chương trình học, năng lực giảng dạy, tạo điều kiện tốt hơn cho sinh viên học tập và nghiên cứu. Đội ngũ thầy cô giáo có tâm, có tài, đầu tư cơ sở vật chất, tiếp thu kiến thức, nâng tầm phương pháp giảng dạy.
Giáo dục đại học Việt Nam đang đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tạo ra ngày càng nhiều cơ hội cho sinh viên, giảng viên tiếp cận với kiến thức và trải nghiệm quốc tế; đồng thời, tăng cường nghiên cứu KHCN, đổi mới sáng tạo cả về khoa học tự nhiên và xã hội nhân văn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nhìn nhận, giáo dục đại học đối mặt với nhiều thách thức mới: Áp lực tự điều chỉnh, đổi mới sáng tạo của các cơ sở giáo dục để đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là các lĩnh vực mới nổi như công nghiệp chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, hydrogen…; Toàn cầu hóa, sức cạnh tranh của các cơ sở giáo dục đại học nước ngoài ngay tại Việt Nam; Vấn đề cân đối nguồn lực để nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học…
"Trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức, kinh nghiệm thực tiễn từ các quốc gia phát triển cho thấy KHCN, đổi mới sáng tạo, nguồn nhân lực chất lượng cao được xem là động lực tăng trưởng mới. Giáo dục đại học là trụ cột cho sự phát triển này. Các cơ sở giáo dục đại học, trong đó có Đại học Quốc gia TP.HCM phải phát huy hơn nữa vai trò của mình trong thực hiện mục tiêu đào tạo tìm kiếm nhân tài, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững" - Thủ tướng nhấn mạnh.
Đại học Quốc gia TP.HCM phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia
Qua báo cáo, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, sau hơn 28 năm xây dựng và phát triển, đến nay Đại học Quốc gia TP.HCM đã trở thành trung tâm đào tạo đại học, sau đại học, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ trong hầu hết các lĩnh vực quan trọng như: kỹ thuật công nghệ, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, kinh tế - luật, khoa học sức khỏe, sư phạm, nông nghiệp…, khẳng định vị thế tiên phong trong nền giáo dục đại học Việt Nam, từng bước chuẩn hóa và hội nhập với khu vực và thế giới.
Đại học Quốc gia TP.HCM đã và đang hình thành một hệ thống các trường đại học hiện đại trong quản lý, xuất sắc về đào tạo, đột phá về KHCN, đổi mới sáng tạo và khai thác triệt để quyền tự chủ gắn với thực hiện trách nhiệm giải trình, quản lý sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư.
Tuy nhiên, trong thời gian tới Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý một số vấn đề Đại học Quốc gia cần phải thực hiện.
Đại học Quốc gia TP.HCM phải đẩy mạnh tuyển chọn và đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi, sinh viên, học viên chương trình tài năng các ngành khoa học cơ bản, thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản; chú trọng thu hút, trọng dụng và phát triển đội ngũ các nhà khoa học trẻ xuất sắc; tập trung xây dựng và triển khai chương trình đào tạo, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực Công nghệ bán dẫn, Công nghệ sinh học...Đại học Quốc gia TP.HCM cần phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, phát triển nguồn lực tài chính bền vững đồng thời phát triển hài hoà giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội nhân văn.
Tuổi trẻ hoài bão, ước mơ và cống hiến
Nhắn gửi tới các bạn sinh viên, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh Đảng, Nhà nước luôn quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất để các bạn học tập, rèn luyện, nghiên cứu, sáng tạo.
Các sinh viên là chủ nhân tương lai của đất nước. Do đó, các sinh viên cần chủ động, tích cực tự học, tự nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo, nâng cao năng lực cá nhân. Tuổi trẻ là phải dấn thân, trải nghiệm, cống hiến, phải tích cực sáng tạo và tư duy phản biện; tích cực học hỏi và tìm kiếm cơ hội trong các chương trình giao lưu quốc tế. Đồng thời các sinh viên cần khám phá cơ hội khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, tạo ra các ý tưởng mới và ứng dụng KHCN vào thực tiễn, chủ động tham gia vào các chương trình, sự kiện khởi nghiệp để học hỏi; mạnh dạn tham gia đóng góp ý kiến trong việc xây dựng chính sách và ra quyết định của các cấp chính quyền.
“Với truyền thống nghìn năm văn hiến của dân tộc ta; với một thế hệ trẻ tràn đầy nhiệt huyết, năng động, sáng tạo, nhiều ước mơ như những gương mặt tôi gặp gỡ ngày hôm nay, tôi tin tưởng những đam mê, ước mơ, hoài bão, khát vọng của tuổi trẻ sẽ tiếp tục được nuôi dưỡng, chắp cánh và trở thành hiện thực, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng hùng cường, thịnh vượng, Nhân dân Việt Nam ngày càng ấm no, hạnh phúc" - Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh.