“Tôi là công nhân làm việc trong môi trường độc hại. Cách đây khoảng hai năm, không hiểu vì nguyên nhân gì mà tôi rơi vào tình trạng người lúc nào cũng mệt mỏi, ăn không thấy ngon, lại thường xuyên mất ngủ và sụt cân. Sau khi đến bệnh viện (BV) khám và thực hiện một số xét nghiệm, bác sĩ (BS) nói tôi có khối u nhỏ ở gan” - ông TMH (48 tuổi, ngụ Long An) chia sẻ.
Cái sảy nảy cái ung
BS cho biết khối u của ông H nhỏ, lành tính, không có nguy cơ phát triển thành ung thư nên không cần phẫu thuật loại bỏ. Tuy nhiên, khối u cần được theo dõi và kiểm tra thường xuyên.
Khô cá các loại cũng là một nguồn cung cấp đạm cho cơ thể. Tuy nhiên, trong món ăn này thường có hàm lượng muối cao, không tốt cho những người có bệnh thận mạn, tăng huyết áp hay suy tim...
“Do bận công việc với khối u lành tính, tôi chủ quan không đi kiểm tra định kỳ như lời BS dặn dò. Thay vào đó, nghe theo hướng dẫn của một chị đồng nghiệp, tôi về nói vợ mua mấy thứ khô các loại cá như lóc, sặc, dứa… ăn với cơm hằng ngày để “hãm” khối u không phát triển thêm” - ông H kể.
Được vợ mua cá khô loại ngon để “trị bệnh” cho hiệu quả, mỗi bữa ông H ăn đến 3-4 chén cơm đầy. Ông cũng nói không với canh, rau, thịt, trứng… đúng như “lời khuyên” của chị đồng nghiệp. Hơn năm tháng thực hiện chế độ trên, ông H mới sắp xếp đi khám BS trong tâm trạng vui vẻ, thoải mái vì cho rằng khối u trước sao giờ vậy, không hề lớn thêm.
“Mà đúng thiệt, sau khi nội soi và xét nghiệm máu, BS nói khối u vẫn bình thường. Cái buồn là BS nói tôi mắc thêm bệnh cao huyết áp do thường xuyên ăn khô cá mặn. Giờ tôi vừa theo dõi khối u vừa phải uống thuốc điều trị cao huyết áp” - ông H thở dài.
 |
| Ăn khô cá sẽ giúp khối u trong người không phát triển hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Ảnh minh họa: TRẦN NGỌC |
Tương tự, bà TTNL (46 tuổi, ngụ TP.HCM) cũng vì nghe người quen mà hiện ngoài mang khối u dạ dày còn thêm bệnh thận do ăn mặn quá nhiều. Một năm trước, do đau vùng thượng vị, táo bón, chán ăn và giảm cân không rõ nguyên do, bà L đi khám và biết bị khối u dạ dày. BS dặn bà tuy khối u lành tính nhưng vẫn cần tái khám kiểm tra định kỳ.
“Nghe người quen, bạn bè “tư vấn trị bệnh”, từ đó tôi chỉ ăn cơm với khô cá, không rau, thịt, trứng, sữa, trái cây... gì hết. Cứ sáng khô cá lóc thì trưa đổi qua khô cá tra, chiều lại khô cá sặc cho đỡ ngán. Chừng nửa năm thì tôi đi khám coi hiệu quả ra sao, BS nói khối u vẫn vậy nhưng tin buồn là tôi bị suy thận” - bà L chia sẻ.
Không có chứng cứ khoa học
BS Đinh Trần Ngọc Mai, khoa Dinh dưỡng - Tiết chế BV ĐH Y Dược TP.HCM, cho biết BV tiếp nhận không ít trường hợp phát sinh thêm bệnh lý cao huyết áp, suy thận do thường xuyên ăn khô các loại để “hãm” khối u trong người như ông H và bà L.
“Thông tin ăn khô cá sẽ giúp khối u trong người không phát triển là hoàn toàn sai lầm, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Khối u trong cơ thể phát triển do các gen di truyền hoặc tác động của môi trường, hóa chất độc hại… Do vậy, không phải nhịn ăn hay kiêng khem thì khối u không phát triển” - BS Mai khẳng định.
Cũng theo BS Mai, người mang khối u trong cơ thể vẫn có thể ăn các loại khô cá nhưng với lượng vừa phải và không nên ăn thường xuyên. Cạnh đó, cần cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể với nguồn đạm từ thịt, cá tươi, trứng, sữa và các loại đậu, hạt. Ngoài ra, cũng cần đa dạng bữa ăn với các loại rau xanh, trái cây để đảm bảo nhu cầu vitamin cho cơ thể.
TS-BS Lê Bá Thảo, Trưởng khoa Tổng hợp BV Nhân dân Gia Định, TP.HCM, cũng khẳng định chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy ăn khô cá sẽ làm khối u trong cơ thể không phát triển thêm.
“Khối u có thể là lành tính hoặc ác tính. Với u lành tính, nếu có thể phẫu thuật cắt bỏ thì nên lấy trọn u và người bệnh có thể ăn uống bình thường. Còn u ác tính, tùy từng giai đoạn bệnh mà có cách xử lý khác nhau. Trường hợp có khối u, người bệnh nên ăn uống đủ chất, chăm chỉ vận động để tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch” - TS-BS Thảo nói.
Ngoài ăn khô cá các loại để “hãm” khối u, còn có thông tin cho rằng khi cơ thể có khối u thì người bệnh nên kiêng ăn các loại thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa… để khối u không có dinh dưỡng phát triển, tự mất đi. Đây là thông tin sai hoàn toàn, vì khối u có cơ chế tự dưỡng cho dù không có thức ăn đưa vào.
Người có khối u vẫn phải ăn uống đầy đủ chất để có sức khỏe, tăng cường miễn dịch, đáp ứng tốt các phương pháp điều trị. Việc kiêng khem, ăn uống thiếu chất sẽ dễ dẫn đến cơ thể thiếu dinh dưỡng, nặng hơn nữa là suy kiệt, không đủ sức khỏe để theo đuổi các phương pháp điều trị.
BS ĐINH TRẦN NGỌC MAI,
khoa Dinh dưỡng - Tiết chế BV ĐH Y Dược TP.HCM
