Ngày 26-7, Ban Tổ chức Trung ương tổ chức hội nghị trực tuyến quán triệt, triển khai các văn bản mới của Trung ương.
Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai chủ trì hội nghị.
Các đại biểu đã có nhiều thảo luận về Quy định 114 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ vừa được Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai ký ban hành thay thế cho Quy định 205/2019.
Dần khắc phục tình trạng lạm quyền, thao túng trong công tác cán bộ
Tại hội nghị, Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai đã chia sẻ về quá trình hoàn thiện, bổ sung các quy định liên quan trong lĩnh vực này.
Theo đó, từ năm 2019, Đảng và Bộ Chính trị đã có những quyết tâm rất cao đối với những vấn đề còn tiêu cực trong công tác cán bộ. Tại thời điểm đó, xã hội xảy ra nhiều vấn nạn, chạy bằng cấp, chạy chức, chạy quyền…
Văn bản đầu tiên về kiểm soát quyền lực, chống chạy chức chạy quyền đã đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong công tác cán bộ, giải toả được tâm tư, bức xúc của đảng viên, cán bộ và xã hội.
 |
Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai. Ảnh: BẢO PHƯƠNG |
Bà Trương Thị Mai cho rằng Quy định 205 đã góp phần làm tốt công tác cán bộ, xây dựng, chỉnh đốn Đảng, chống suy thoái, tự diễn biến, tự chuyển hoá. Cùng với Quy định 205, Đảng cũng ban hành nhiều văn bản liên quan, giúp đạt được những kết quả bước đầu đáng ghi nhận.
“Chúng ta đã từng bước khắc phục tình trạng lạm quyền, lộng quyền, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, thao túng trong công tác cán bộ, phục vụ cho lợi ích cá nhân; bao che, tiếp tay cho tiêu cực, gây bức xúc cho cán bộ, Đảng viên..." - Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh và cho rằng con đường này còn khó khăn nhưng quyết tâm cao thì vượt qua được.
Nhưng thực tiễn luôn phát sinh nhiều cái mới, vì vậy cần phải siết lại các quy định liên quan để đảm bảo đi đúng với thực tiễn. Việc bổ sung, ban hành các quy định liên quan về vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Đảng hay phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, kiểm soát quyền lực cho chặt chẽ hơn là điều cần thiết.
Bà Trương Thị Mai nêu lại một số nội dung theo Quy định 37/2021 hay Quy định 08 về vấn đề nêu gương. Ví dụ như quy định bổ nhiệm phải đảm bảo 2 năm mới bổ nhiệm ở vị trí tiếp theo, đây là quy định nhằm khắc phục một thực tế trước đó là tình trạng 2 năm lên 3 chức
“Tôi làm công tác tổ chức còn thấy bức xúc về việc bổ nhiệm như vậy thì làm sao người dân, cán bộ, đảng viên không bức xúc cho được” - bà Trương Thị Mai dẫn chứng và cho biết, việc tiếp thu từ thực tiễn để sửa quy định cho phù hợp sẽ siết chặt lại kỉ luật, kỉ cương trong công tác cán bộ.
Cũng theo bà, những quy định này cũng hạn chế quyền lực của người đứng đầu, người làm công tác tổ chức, đưa ra quy chuẩn cán bộ thuộc diện Ban Bí thư quản lý, diện địa phương, hay người đó phải đạt mức độ nào thì mới được quy hoạch bổ sung vào diện Ban Bí thư, lãnh đạo chủ chốt…
Tránh bố trí xong thì đơn thư gửi đến ầm ầm
Về Quy định 114, bà Trương Thị Mai lưu ý cần quan tâm đến quy định khi cán bộ tham mưu, theo dõi công tác cán bộ vi phạm kỉ luật, có dư luận xấu thì phải điều chuyển công tác. Đối với cán bộ trực tiếp tham mưu công tác tổ chức cán bộ vi phạm kỉ luật, có dư luận xấu thì lãnh đạo phải chuyển đổi vị trí công tác ngay.
Tại quy định mới này, Bộ Chính trị quy định không bố trí người có quan hệ gia đình đồng thời đứng đầu các cơ quan ở 13 ngành: nội vụ, thanh tra, tài chính, ngân hàng, thuế, hải quan, công thương, kế hoạch đầu tư, tài nguyên môi trường, quân đội, công an, tòa án, viện kiểm sát ở Trung ương hoặc cùng cấp ở một địa phương…
Bà Mai nhấn mạnh khi phát hiện vấn đề này thì phải thông tin ngay các cơ quan liên quan xem xét. Bà ví dụ VKSND Tối cao bố trí nhân sự Viện trưởng VKS cấp địa phương mà đó là người nhà, người thân quen của một cán bộ địa phương đó thì đứng đầu địa phương cần thông tin lên để xem xét, sắp xếp lại.
“Đây là trách nhiệm của ngành dọc, các địa phương có cơ quan đó trên địa bàn. Bản thân người được bố trí cũng phải tự giác thông báo cho lãnh đạo của mình” - bà Mai lưu ý.
Riêng với trường hợp cán bộ giỏi, tốt, có năng lực, đạo đức, nếu cá nhân đó nhận được tín nhiệm cao thì phải báo cáo cho cấp uỷ cấp trên, báo cho Ban Tổ chức Trung ương để đánh giá, cho ý kiến.
Thường trực Ban Bí thư cũng giải thích rõ hơn khái niệm "người thân quen" và cho rằng người đứng đầu cần phải lưu ý đến sự nêu gương. Dù là người thân quen lâu lâu đến nhà, bạn của con cái thì cũng cần xem xét thận trọng.
Bà Mai lưu ý phải tránh tình trạng bố trí một người vào vị trí mới xong đơn thư gửi đến ầm ầm, đặt yêu cầu phải gương mẫu, cân nhắc kĩ lưỡng để bố trí, đảm bảo bố trí xong thì dư luận ủng hộ. Mỗi người lãnh đạo phải tự gương mẫu, tự giác xem người đó thân quen đến mức độ nào giới thiệu lên, đảm bảo đúng điều kiện.
“Ai thân với ai thì người đó phải biết, ở đây yêu cầu là từng cá nhân phải tự giác, nêu cao tinh thần gương mẫu, tự nghiêm khắc với bản thân mình” - bà Mai nói.
Thường trực Ban Bí thư cũng nêu thực tế hiện vẫn có cấp ủy và một số nơi vẫn bố trí người có quan hệ gia đình. "Ban Tổ chức Trung ương sẽ phối hợp để rà soát, xem xét, bố trí với những trường hợp này. Người đứng đầu cần phải chủ động rà soát trong phạm vi, quyền hạn của mình" - bà Mai cho hay.
Với xử lý vi phạm, cần lưu ý là ngoài việc người đó bị vi phạm, bị kỷ luật rồi thì còn phải bổ sung thêm một số yêu cầu theo điều 14 của Quy định 114. Ví dụ như không bố trí một số công việc trong các tổ chức cơ quan, đã vi phạm công tác tổ chức cán bộ thì cho vào các cơ quan khác là không được...
Bà Trương Thị Mai khẳng định đây là một quy định khó vì đụng chạm đến con người, tâm tư, tình cảm, mong muốn của nhiều người. Ai cũng muốn con em , người trong gia đình trưởng thành phát triển.
"Mong muốn đó hoàn toàn chính đáng. Nhưng nếu là người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo quản lý thì phải cân nhắc đầy đủ, gương mẫu, tính toán để quyết định thật sự được tâm phục, khẩu phục. Điều này không chỉ riêng cho đơn vị, cơ quan, tập thể đó mà còn là để cán bộ, đảng viên, xã hội đánh giá về sự lãnh đạo” - bà nói và hy vọng các cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm túc quy định.
Trong một gia đình có thể có nhiều người giỏi, phẩm chất đạo đức tốt. Nhưng bà Mai cho rằng người đứng đầu phải cân nhắc xem trong cơ quan, đơn vị còn người có năng lực như thế, đạo đức như thế thì nên lựa chọn họ trước hay không thay vì chọn người nhà.
“Việc này tuỳ thuộc vào người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo, quản lý phải công tâm, khách quan, cân nhắc, phải tự giác, tự soi” - Thường trực Ban Bí thư nói và đề nghị các cấp uỷ, tổ chức đảng, người đứng đầu tiếp tục quán triệt trong phạm vi, chức trách của mình để cụ thể hoá, tổ chức thực hiện.
Song song đó, phải thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện Quy định 114 và khi phát hiện các vấn đề bất bình thường, dư luận bức xúc, phản ánh và thấy đúng thì cho kiểm tra, xử lý kịp thời, xử lý nghiêm.
Bà cũng yêu cầu thực hiện nghiêm để quy định đi vào cuộc sống một cách thực chất.
"Nếu chúng ta đưa được quy định đi vào cuộc sống, thì đây cũng chính là niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với sự lãnh đạo của đảng công tác cán bộ" - bà Mai nói.
Bà nhấn mạnh thêm: Quyết tâm đó không chỉ của riêng Bộ Chính trị mà phải là quyết tâm của từng cấp uỷ, tổ chức đảng đến từng người đứng đầu, từng cán bộ lãnh đạo, quản lý, từng cán bộ, đảng viên để đạt yêu cầu đặt ra.
Sắp tới, Ban Tổ chức Trung ương sẽ có quy định về thẩm quyền người đứng đầu trong công tác cán bộ, quy định với cán bộ trẻ, cán bộ có năng lực vượt trội; phát hiện, tuyển dụng, bố trí nhân tài… để làm cho công tác cán bộ đi theo hướng tiến bộ hơn, đạt được thực chất theo yêu cầu chứ không phải là xử lý và ngăn cản.
Thường trực Ban Bí thư cũng cho rằng càng ở vị trí cao thì càng phải chấp hành nghiêm các quy định để xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Theo bà, cần động viên MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, người dân cùng tham gia giám sát, phản ánh để góp phần xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
