Ngày 16-10, Tổng cục Du lịch đã thông báo về kỳ về tình hình du lịch chín tháng đầu năm 2018.
Trong đó, một trong những vấn đề trọng tâm được Tổng cục Du lịch đề cập là tour giá rẻ. Ông Nguyễn Văn Tuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch, khẳng định về bản chất không phải loại tour giá rẻ nào cũng là tour tiêu cực.
Ông Tuấn lý giải tour du lịch giá rẻ là hình thức cạnh tranh bằng giá theo cơ chế thị trường. Trong đó, giá tour được bán với giá cơ bản thấp, bao gồm dịch vụ tối thiểu tại điểm đến, tuy nhiên du khách sẽ được khuyến khích sử dụng nhiều dịch vụ khác như mua sắm, tham quan, vui chơi, giải trí, ăn uống… Hiện nay, trên thị trường tour giá rẻ thường diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau.
Thứ nhất là những nhóm tour ngắn ngày, sử dụng dịch vụ thấp, nên giá tour sẽ rẻ. Loại hình thứ hai là các công ty du lịch thuê nguyên chuyến bay để vận chuyển khách du lịch. Do đặc điểm chỗ trên máy bay đã được mua trước trọn gói nếu không bán được cho khách thì cũng không lưu trữ được nên sau khi tính toán điểm hòa vốn, các công ty lữ hành bán các tour với giá rẻ hoặc giá vé máy bay bằng 0.
Loại hình thứ ba là các tour đi ngắn ngày, cắt giảm chương trình tour, ép khách phải vào các điểm mua sắm khép kín, chỉ phục vụ riêng khách đi theo tour giá rẻ với chất lượng hàng hóa thấp, giá cao gấp nhiều lần giá trị thực tế.
Cuối cùng là các tour đi theo đường bộ vào Việt Nam, trong đó các công ty lữ hành của nước bạn vẫn thu tiền của khách nhưng bán lại khách cho các công ty du lịch hoặc hướng dẫn viên du lịch Việt Nam với giá rẻ hoặc giá bằng 0. Để bù lại chi phí, phía các công ty Việt phải tìm đủ mọi cách buộc khách phải chi trả tiền mua sắm, sử dụng dịch vụ.
Khách Trung Quốc tham quan tại một địa điểm du lịch ở Việt Nam. Ảnh: Tấn Lộc
Xét về mặt tích cực, do khách du lịch vẫn phải chi trả cho các dịch vụ lưu trú, ăn uống, tham quan, vận chuyển và các dịch vụ khác tại điểm đến nên tour du lịch giá rẻ vẫn tạo ra doanh thu, việc làm, khuyến khích sản xuất, thúc đẩy tiêu thụ dịch vụ hàng hóa. Đối với các hãng hàng không, tour du lịch giá rẻ là đòn bẩy tăng khả năng thu hút khách, duy trì sự ổn định các đường bay.
Bên cạnh đó, tour du lịch giá rẻ đã làm giảm tính mùa vụ của du lịch, giúp tăng lượng khách vào mùa thấp điểm, giúp các nhà đầu tư du lịch có nguồn thu ổn định, thu hồi vốn, duy trì và đem lại doanh thu cho điểm đến.
Mặc dù vậy, Tổng cục Du lịch cũng cho rằng về lâu dài các tour giá rẻ sẽ làm xấu hình ảnh của điểm đến nếu không được quản lý một cách có hiệu quả. Việc tìm kiếm doanh thu từ mua sắm hàng hóa dịch vụ ngoài tour để bù đắp cho chi phí tổ chức tour đã tạo ra sức ép lớn cho các công ty lữ hành gửi khách, nhận khách và hoạt động quản lý điểm đến, một số nguồn thu từ các dịch vụ mua bán hàng hóa của khách du lịch chưa được quản lý chặt chẽ dẫn đến không kiểm soát được doanh số và thất thu thuế.
Bên cạnh đó, việc thanh toán, giao dịch trực tuyến của khách du lịch (máy POS), thanh toán bằng QR code, các ứng dụng thanh toán trên điện thoại thông minh… không thông qua hệ thống ngân hàng, vi phạm các quy định pháp luật về quản lý và thanh toán ngoại tệ tại Việt Nam.
“Điểm mấu chốt để duy trì và tồn tại được tour giá rẻ hay tour 0 đồng là sự tồn tại của những cửa hàng hoạt động kinh doanh khép kín mang tính lừa đảo, thường do người nước ngoài núp bóng điều hành và có sự tiếp tay, đồng lõa của công ty lữ hành và HDV người Việt Nam”, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn nói.
Cũng theo ông Tuấn, để ngăn chặn mặt tiêu cực, phát huy mặt tích cực của tour giá rẻ thì cần phải nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc tăng cường kiểm tra, giám sát đối với các cửa hàng hoạt động khép kín mang tính lừa đảo…
Ngoài ra, kiên quyết xử phạt và rút giấy phép hoạt động đối với những doanh nghiệp lữ hành, hướng dẫn viên có vi phạm pháp luật về kinh doanh lữ hành, ảnh hưởng đến quyền lợi của du khách.
