Ngày 12-10, Bệnh viện (BV) Nhi đồng 1 (TP.HCM) tổ chức buổi cung cấp thông tin về ca phẫu thuật thành công cứu trẻ vừa chào đời đã mang khối bướu máu phức tạp ở gan hiếm gặp.
Bệnh nhi (nữ, 2 tháng tuổi, ngụ tỉnh Cà Mau) nhập viện lúc hai ngày tuổi, được BV tuyến dưới chuyển lên trong tình trạng nặng, ghi nhận có khối bướu ở gan. Khối bướu được phát hiện khi trẻ ở thai kỳ 21 tuần tuổi.
Bác sĩ (BS) Đặng Nguyễn Quỳnh Như, khoa Ngoại tổng hợp (BV Nhi đồng 1), cho biết lúc nhập BV, khối bướu làm bụng bé phình to. Chụp CT-scan ghi nhận khối tổn thương trong gan trái, đường kính lớn. Bệnh nhi diễn tiến rối loạn đông máu ngày càng nặng, tiểu cầu ngày càng giảm dù đã ba lần truyền bổ sung.
Trước mổ, bệnh nhi được truyền nhiều máu và các chế phẩm máu. Đến 9 ngày tuổi, bé được phẫu thuật. Ê kíp mổ gồm hơn 10 nhân viên y tế, đặc biệt có BS hồi sức.
“Ca mổ gặp khó khăn vì gan ở trẻ sơ sinh mềm, dễ rách và khó cầm máu nên BS phải cẩn thận hết mức.
Trải qua khoảng 120 phút, ê kíp mổ đã cắt thành công gan trái chứa bướu rất to, khoảng 7x8 cm. Bệnh nhi chỉ nặng 2,3 kg nhưng kích thước u chiếm hơn 1/5 cơ thể, choáng gần hết ổ bụng.
Sau mổ, bệnh nhi cân nặng 1,8 kg” - BS Như nói và cho biết thêm hậu phẫu, bệnh nhi thở máy hai ngày, ba ngày dẫn lưu ổ bụng, nằm viện 11 ngày.
Theo ThS-BS Huỳnh Thị Phương Anh, quyền Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, bướu máu gan ở trẻ sơ sinh có thể đơn độc hoặc nhiều thùy lan tỏa.
“Dù các BS biết can thiệp phẫu thuật gan trong trường hợp này rất khó khăn. Vì chỉ cần mất một ít máu sẽ dễ thay đổi huyết động, khiến bé gặp nguy hiểm tính mạng. Nhưng chúng tôi vẫn phải làm với hy vọng cứu sống bé, đây là phương án duy nhất” - BS Anh chia sẻ.
Theo BS này, trước khi lên bàn mổ, trong vòng 10 tiếng đồng hồ, ê kíp điều trị khẩn trương điều chỉnh các bất thường của bệnh nhi. Các phẫu thuật viên cũng dự trù phương án có thể xảy ra khi mổ để tìm cách xử lý trong trường hợp khối u đã vỡ, cầm máu và bóc tách.
BS Đào Trung Hiếu, nguyên Phó Giám đốc BV Nhi đồng 1, cho hay khối bướu của bệnh nhi này có kích thước khổng lồ, lại nằm ở vùng gan nên rất nguy hiểm.
“Khối bướu máu của trẻ thông nối tĩnh mạch và động mạch trong gan. Nếu trì hoãn hay mổ trễ, lượng máu theo gan đổ về tim quá lớn gây suy tim. Lúc ấy tỷ lệ phẫu thuật thành công sẽ rất thấp” - BS Hiếu nhận định.
Theo BS Hiếu, bướu máu phức tạp nêu trên rất hiếm gặp, y văn thế giới chỉ mới ghi nhận vài ca. Đây cũng là ca bệnh có bướu máu gan lớn, phức tạp nhất tại BV Nhi đồng 1. Ca này không có thời gian can thiệp nội mạch như những ca trước đó. Trước mổ, ê kíp phải hội chẩn khẩn toàn viện ở các khoa liên quan.
“Những trường hợp bướu máu dù nguy hiểm nhưng sau can thiệp, trẻ có thể phát triển bình thường, nên không có chỉ định chấm dứt thai kỳ. Hiện BV Nhi đồng 1 đang phối hợp BV Từ Dũ theo dõi một trường hợp song sinh mang bướu máu trong thai kỳ” - BS này cho hay.
Khuyến cáo tầm soát thai kỳ
Nhiều trường hợp mắc bướu nằm ngoài da nhưng bướu nằm trong nội tạng thì rất hiếm. Nguyên nhân gây bướu máu hiện vẫn chưa xác định, đặc biệt là bướu nằm trong nội tạng.
Một số ý kiến cho rằng có liên quan đến yếu tố di truyền, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm. Với trường hợp này, bệnh nhi đã được xét nghiệm đột biến gen, cho kết quả âm tính.
Do đó, khi mang thai, thai phụ cần chú ý tầm soát thai kỳ để kịp thời phát hiện các dị tật bẩm sinh của trẻ ngay trong bào thai và có kế hoạch điều trị phù hợp khi em bé chào đời.
BS Đào Trung Hiếu, nguyên Phó Giám đốc BV Nhi đồng 1.
