Chính phủ Úc hôm 24-7 đã gửi công hàm lên Liên Hợp Quốc (LHQ), bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
“Chính phủ Úc bác bỏ bất kỳ yêu sách chủ quyền nào của Trung Quốc không phù hợp với Công ước LHQ về Luật Biển” – trang BenarNews dẫn công hàm của phái đoàn thường trực Úc tại LHQ trình lên Tổng Thư ký LHQ.
Cụ thể, Úc bác bỏ cái mà Trung Quốc khăng khăng cho là “quyền lịch sử” đối với Biển Đông, việc vẽ các "đường cơ sở" kết nối các bãi đá bị nước này chiếm đóng phi pháp ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như việc Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với các khu vực hàng hải xung quanh những thực thể hoàn toàn chìm trong nước và xung quanh những thực thể chỉ có thể nhìn thấy trong điều kiện thủy triều thấp.
Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Ảnh: AFP
Trong công hàm, Úc trích dẫn phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực có trụ sở tại The Hague (Hà Lan) để giải thích lý do tại sao các yêu sách của Trung Quốc được luật pháp quốc tế ủng hộ.
Lập trường này đã được thể hiện trong các công hàm và công thư được Việt Nam, Indonesia, Philippines và Mỹ gửi lên LHQ trước đó.
Động thái của Úc diễn ra sau khi chính phủ Mỹ đưa ra lập trường chính thức về Biển Đông. Cụ thể, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 14-7 đã đưa ra quan điểm chính thức của chính phủ Mỹ là bác bỏ yêu sách chủ quyền phi pháp “đường chín đoạ” của Trung Quốc ở Biển Đông.
Ông Pompeo đồng thời tuyên bố Washington sẵn sàng sát cánh với các nước bị Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của họ ở Biển Đông, thông qua những diễn đàn đa phương và hợp pháp.
Trước đó, Thủ tướng Úc Scott Morrison hôm 15-7 tuyên bố Canberra sẽ tiếp tục ủng hộ tự do hàng hải ở Biển Đông, theo hãng tin Reuters. "Úc giữ vững lập trường nhất quán là ủng hộ rất mạnh mẽ cho tự do hàng hải ở Biển Đông” – ông Morrison nói trong một cuộc họp báo tại thủ đô Canberra.
Trong một diễn biến có liên quan, Bộ Quốc phòng Úc ngày 23-7 cho biết năm tàu chiến của nước này – gồm HMAS Canberra, Hobart, Stuart, Arunta và Sirius – đã di chuyển qua Biển Đông từ ngày 14-18.7, bao gồm khu vực gần quần đảo Trường Sa, để tham gia cuộc tập trận Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) do Mỹ tổ chức.
Trong một tuyên bố, Bộ Quốc phòng Úc xác nhận nhóm tàu chiến Úc đã chạm mặt bất ngờ với các "tàu chiến nước ngoài" trong thành trình di chuyển, song tất cả đều diễn ra an toàn và chuyên nghiệp. Đài ABC cho hay nhóm tàu Úc do tàu HMAS Canberra dẫn đầu đã chạm mặt hải quân Trung Quốc nhưng chưa rõ vị trí chính xác.