Khi thỏa thuận ngừng bắn với Israel có hiệu lực, nhóm vũ trang Hezbollah (Lebanon) bắt đầu những bước đầu tiên trên con đường phục hồi sau chiến tranh, được cho là vừa lâu dài, vừa tốn kém.
Hezbollah ước tính số chiến binh nhóm này thiệt mạng trong 14 tháng giao tranh với Israel có thể lên tới vài nghìn người, trong đó phần lớn thiệt mạng kể từ khi Israel bắt đầu chiến dịch tấn công vào tháng 9.
Nhóm này hiện rơi vào tình trạng chao đảo từ trên xuống dưới: ban lãnh đạo vẫn chưa hết bàng hoàng trước cái chết của lãnh đạo Sayyed Hassan Nasrallah; những người ủng hộ thì bị mất hết nhà cửa do các vụ đánh bom rải thảm của Israel ở vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beirut (Lebanon).
Dưới đây là một số thách thức mà Hezbollah phải đối mặt khi tìm cách vực dậy sau chiến tranh, theo hãng tin Reuters.
Khắc phục hậu quả
Ông Hassan Fadallah - một chính trị gia cấp cao của Hezbollah - nói với Reuters rằng ưu tiên hàng đầu sẽ là người dân. “Những việc cần phải làm là bảo vệ người dân, giải quyết đống hoang tàn, đưa tiễn những người đã ngã xuống, và sau đó bắt tay vào tái thiết” - ông Fadallah nói.
Chiến dịch của Israel chủ yếu tập trung vào các khu vực được xem là “thánh địa” của người Hồi giáo dòng Shi’ite – nơi Hezbollah có nhiều người ủng hộ. Những người này đã chịu tổn thất nặng nề, bao gồm những người vẫn đang điều trị các vết thương sau vụ tấn công của Israel vào các thiết bị liên lạc di động hồi tháng 9.
“Tôi có một người anh trai đã tử vì đạo, một người anh rể bị thương trong các cuộc tấn công nhắm vào máy nhắn tin, và họ hàng của tôi đều đã tử vì đạo, bị thương hoặc mất tích” - bà Hawraa, một phụ nữ đến từ miền nam Lebanon, có nhiều người thân chiến đấu cho Hezbollah, chia sẻ.
“Chúng tôi muốn thu thập thi thể những người tử vì đạo và chôn cất họ. Chúng tôi muốn xây dựng lại nhà cửa” - bà Hawraa nói thêm.
Chiến dịch tấn công của Israel đã khiến hơn 1 triệu người phải rời bỏ nhà cửa, phần lớn trong số đó là cư dân ở các khu vực do Hezbollah kiểm soát.
Một quan chức cấp cao Lebanon, am hiểu chiến lược của Hezbollah, cho biết ưu tiên hàng đầu của nhóm này sẽ là đảm bảo người dân có thể trở về và tái thiết nhà cửa: “Hezbollah giống như một người bị thương. Liệu một người bị thương có thể đứng dậy và chiến đấu? Họ cần chăm sóc vết thương của mình trước” - quan chức này nói với Reuters.
Chủ tịch quốc hội Lebanon Nabih Berri - một đồng minh thân cận của Hezbollah - kêu gọi cộng đồng người Shi'ite Lebanon đang định cư ở nước ngoài gửi tiền để hỗ trợ người dân mất nhà cửa, theo hai quan chức Lebanon.
Quốc hội Lebanon cũng kỳ vọng các quỹ tôn giáo của người Shi'ite trong khu vực sẽ đóng góp đáng kể cho quá trình này.
Bắt tay vào tái thiết
Kể từ khi xung đột bắt đầu, Hezbollah đã chi trả tiền mặt cho những người bị ảnh hưởng, cung cấp 200 USD mỗi tháng cho người dân ở lại các ngôi làng tiền tuyến, và tăng mức hỗ trợ khi người dân buộc phải sơ tán, theo lời kể của những người nhận hỗ trợ.
Từ khi leo thang chiến sự vào tháng 9, Hezbollah đã hỗ trợ khoảng 300 USD mỗi tháng cho các gia đình phải di dời.
Những người ủng hộ Hezbollah cho biết nhiều khoản tài trợ hơn sẽ đến. Một người dẫn lại cuộc trò chuyện với một quan chức địa phương của Hezbollah rằng nhóm sẽ chi trả một năm tiền thuê nhà cho người vô gia cư.
Theo ước tính sơ bộ của Ngân hàng Thế giới, tổng thiệt hại và tổn thất ở Lebanon lên tới 8,5 tỉ USD - một con số quá sức với chính phủ nước này, vốn vẫn đang vật lộn với hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính thảm khốc kéo dài 5 năm qua.
Sau cuộc chiến năm 2006, Hezbollah đã đảm nhận phần lớn công tác tái thiết, với sự tài trợ từ Iran.
“Đối với Hezbollah, ưu tiên hàng đầu là đảm bảo lòng trung thành của cộng đồng người Shi’ite. Mức độ tàn phá hiện tại rất khủng khiếp và sẽ ảnh hưởng lớn đến nhóm này” - ông Mohanand Hage Ali, chuyên gia tại viện nghiên cứu Carnegie Trung Đông (Lebanon), nhận định.
Nhiều người dự đoán Iran sẽ tiếp tục hỗ trợ Hezbollah trong lần tái thiết này tương tự hồi 2006. Phát biểu trước người dân Lebanon vào tháng 10, Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei nhấn mạnh: “Những tổn thất sẽ được bù đắp. Việc đáp đền món nợ đối với Lebanon, đất nước đang chịu nhiều đau thương, là trách nhiệm mà chúng ta phải gánh vác”.
Trong cuộc chiến năm 2006 giữa Hezbollah và Israel, các quốc gia vùng Vịnh như Qatar, Kuwait, và Saudi Arabia đã hỗ trợ 5 tỉ USD cho công cuộc tái thiết. Tuy nhiên, hiện chưa có dấu hiệu nào cho thấy các quốc gia Ả Rập theo dòng Sunni này sẵn sàng làm điều tương tự lần nữa.
Tiếp tục kháng cự
Hezbollah đã khẳng định ý chí duy trì vũ trang, dập tắt hy vọng của các đối thủ của nhóm này ở Lebanon rằng áp lực từ cuộc chiến sẽ buộc Hezbollah giao nộp vũ khí cho nhà nước.
Các quan chức Hezbollah cho biết hoạt động “kháng chiến” - được hiểu là trạng thái vũ trang của nhóm - sẽ tiếp tục.
Một quan chức cấp cao của Mỹ nói với Reuters rằng Hezbollah hiện “cực kỳ yếu” cả về quân sự và chính trị. Một nhà ngoại giao phương Tây đồng tình, cho rằng Israel đã chiếm ưu thế và gần như áp đặt các điều khoản rút quân.
Trong khi đó, ông Andreas Krieg - giảng viên tại trường King's College London (Anh) nhận định Hezbollah vẫn duy trì năng lực đáng kể.
“Hiệu suất chiến đấu của lực lượng bộ binh cốt lõi ở miền nam Lebanon và các cuộc tấn công bằng rocket vào sâu lãnh thổ Israel trong những ngày gần đây cho thấy nhóm này vẫn rất, rất mạnh. Nhưng Hezbollah sẽ bị cuốn vào nỗ lực tái thiết cơ sở hạ tầng và, quan trọng nhất, là tìm nguồn tài trợ cho hoạt động này” - theo ông Krieg.
Ngoài ra, chương trình nghị sự của Hezbollah hậu chiến tranh được cho là sẽ bao gồm nỗ lực tái lập hoàn toàn cơ cấu tổ chức, điều tra các vi phạm an ninh đã giúp Israel giáng nhiều đòn đau đớn vào Hezbollah. Nhóm này cũng sẽ đánh giá toàn diện cuộc xung đột 14 tháng qua, bao gồm những sai lầm khi đánh giá thấp năng lực công nghệ của Israel, ba nguồn tin nói với Reuters.
