VEC E phải tự rút thông báo từ chối phục vụ 2 xe trên cao tốc
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, luật sư (LS) Nguyễn Hữu Thế Trạch (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng theo khoản 7 Điều 3 Nghị định số 32/2014/NĐ-CP (về quản lý, khai thác và bảo trì đường cao tốc) và khoản 3 Điều 2 Thông tư số 90/2014/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải (hướng dẫn một số nội dung về quản lý, khai thác và bảo trì công trình đường cao tốc) thì Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) được xác định là đơn vị được giao tổ chức khai thác, bảo trì công trình đường cao tốc.
Không phải văn bản quy phạm pháp luật
Theo đó, VEC không có quyền xử phạt hành chính hay có hành vi ngăn cấm người dân đi lại trên đường cao tốc mà mình quản lý. Mọi vấn đề được xác định căn cứ trên Hợp đồng với cơ quan quản lý đường cao tốc là Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải; cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Tại Điều 20 Nghị định số 32/2014/NĐ-CP, Bộ Công an chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải và các Bộ, ngành liên quan ban hành quy định và tổ chức thực hiện việc tuần tra, điều tiết giao thông khi xử lý tai nạn và xử lý vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ.
Luật Giao thông đường bộ 2008 và Luật Xử lý vi phạm hành chính 2013 thì cũng không có bất kỳ chế tài nào quy định về việc cấm xe lưu hành vĩnh viễn trên đường cao tốc vì trước đó đã có hành vi vi phạm. Việc VEC tự đặt ra quy định này và áp dụng đối với ô tô có dấu hiệu trái pháp luật, ảnh hưởng đến quyền công dân, cụ thể là quyền được tự do đi lại trong nước theo Điều 23 của Hiến pháp năm 2013.
Một đoạn truyến cao tốc TP.HCM- Long Thành- Dầu Giây. ảnh: PLO
Cũng theo TS Thế Trạch, tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 thì Quyết định số 13/QĐ-VEC-HĐTV ngày 10-01-2019 về việc ban hành Quy định từ chối phục vụ và phục vụ trở lại đối với các phương tiện vi phạm quy tắc giao thông khi tham gia trên các tuyến đường cao tốc do VEC quản lý, khai thác đây không phải là văn bản quy phạm pháp luật. Do đó không thể áp dụng để cấm phương tiện lưu thông.
Theo Luật Doanh nghiệp 2014, VEC chỉ có quyền, nghĩa vụ trong việc tiến hành các hoạt động kinh doanh, hoạt động dịch vụ được quy định trong Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, quyết định thành lập, không được quyền tiến hành áp dụng các chế tài xử lý vi phạm hành chính.
Ngoài ra, VEC E thông báo từ chối phục vụ vĩnh viễn đối với hai phương tiện có biển số 51A-558.50 và 51G-772.56 trên tất cả các tuyến cao tốc do VEC quản lý, khai thác là không có cơ sở, chưa từng xảy ra và có thể tạo thành tiền lệ xấu. Tùy theo tính chất vi phạm của hai phương tiện mà cơ quan có thẩm quyền sẽ áp dụng các quy định pháp luật hiện hành có thể là xử lý vi phạm hành chính và xử lý hình sự để xử lý người vi phạm, cụ thể như tước quyền sử dụng giấy phép lái xe...
Phải rút thông báo trái luật
LS Nguyễn Hoài Nghĩa (Đoàn Luật sư TP.HCM) phân tích thêm: Quyền cấm, hạn chế các phương tiện lưu thông đường bộ trên một số tuyến đường thuộc các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định của Luật giao thông đường bộ 2008 (sửa đổi bổ sung 2018). Chỉ các phương tiện hết niên hạn sử dụng, hết hạn đăng kiểm nhưng không đủ điều kiện đăng kiểm lại mới bị cấm, hạn chế lưu thông.
Đối với doanh nghiệp chỉ được cấm, hạn chế phương tiện lưu thông thuộc phạm vi kho, bãi hoặc công trình xây dựng do doanh nghiệp mình quản lý.
Theo thông tin báo chí thì VEC E chỉ ra "Thông báo" từ chối phục vụ 2 xe ô tô trên tất cả các tuyến cao tốc do VEC đầu tư. Đây không phải là văn bản hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, mà là văn bản quản lý của doanh nghiệp. Vì thế quyền thu hồi, hủy bỏ thông báo sai là do doanh nghiệp tự cân nhắc, quyết định.
Đối với chủ xe bị "cấm" lưu thông vĩnh viễn thì có quyền khiếu nại trực tiếp (không phải là thủ tục bắt buộc theo quy định) hoặc khởi kiện ra Tòa án yêu cầu VEC E hủy thông báo cấm lưu thông trên cao tốc trái quy định và yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định Bộ luật dân sự 2015.
Chủ xe còn có thể yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời buộc VEC E tạm thời chấm dứt hành vi cấm lưu thông trái pháp luật làm ảnh hưởng quyền tự do di chuyển của phương tiện và quyền lợi hợp pháp của chủ xe. Đồng thời, chủ xe có quyền khiếu nại đến Cơ quan quản lý đường bộ để yêu cầu xử lý vi phạm của VEC và VEC E trong việc tự ý ban hành văn bản cấm lưu thông trái quy định và yêu cầu các đơn vị này phải rút thông báo trái luật.
Ngoài ra, nếu có căn cứ cho thấy có hành vi của người gây rối, làm hư hỏng tài sản thì các cơ quan chức năng sẽ xem xét trên cơ sở trình báo của VEC E và dữ liệu camera (nếu có). Nếu đủ dấu hiệu vi phạm pháp luật thì tùy theo mức độ có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 167/2013, Nghị định 46/2016 đối với các hành vi về giao thông, hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gây rối trật tự công cộng, tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo BLHS 2015.
Nội dung vụ việc
Công ty cổ phần dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (VEC E), xác nhận ngày 11-2, đơn vị này đã ra thông báo từ chối phục vụ vĩnh viễn đối với hai phương tiện có biển số 51A-558.50 và 51G-772.56 trên tất cả các tuyến cao tốc do Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt NamVEC quản lý, khai thác.
Theo VEC E, vào lúc 18 giờ 20 phút ngày 10-2, trên tuyến cao tốc TP.HCM - Long Thành- Dầu Giây, xe ô tô 51A-558.50 di chuyển vào làn thu phí số 7, hướng từ Long Thành về TP.HCM.
Khi đến cabin thu phí, mặc dù đã nhận được tín hiệu từ nhân viên thu phí nhưng người điều khiển phương tiện không trả thẻ thu phí và tiền phí mà cố tình dừng tại làn thu phí. Đồng thời để nhiều người gây rối tại làn thu phí, gây ách tác giao thông. Sau đó, xe 51G-772.56 có các hành vi tương tự tại làn số 8.
Theo VEC E, việc từ chối vĩnh viễn hai phương tiện trên được thực hiện theo Quyết định số 13/QĐ-VEC-HĐTV ngày 10-1-2019 về việc ban hành Quy định từ chối phục vụ và phục vụ trở lại đối với các phương tiện vi phạm quy tắc giao thông khi tham gia trên các tuyến đường cao tốc do VEC quản lý khai thác.
Ngày 12-2, lãnh đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết đã có văn bản yêu cầu VEC báo cáo sự việc. Sau đó, đơn vị sẽ đối chiếu các quy định pháp luật và thông tin cho các cơ quan báo chí.
