Liên quan vụ việc “1 trại giam phải trả cho doanh nghiệp hơn 17 tỉ đồng” mà Pháp Luật TP.HCM đã từng thông tin, ngày 21-12, PV đã có cuộc trao đổi với ông Trần Quốc Toản, Quyền Chi cục trưởng Chi cục thi hành án dân sự (THADS) huyện Cư M’gar (tỉnh Đắk Lắk) về vấn đề thi hành án.
Đồng ý trả tiền gốc
Ông Toản cho biết, Chi cục THADS huyện Cư M’gar đã nhiều lần có văn bản yêu cầu Trại giam Đắk Trung, thuộc Cục cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng (C10-Bộ Công an) thi hành bản án của tòa, trả hơn 17 tỉ đồng cho Công ty CP Tiến Phát (Gia Lai).
C10, cũng như Trại giam Đắk Trung đã chấp nhận thi hành bản án. Tuy nhiên, hai đơn vị này chỉ đồng ý trả tiền nợ công trình hơn 10,7 tỉ đồng, không đồng ý trả 6,3 tỉ tiền lãi suất.
“Phía C10-Bộ Công an cũng có văn bản trả lời, chỉ đồng ý trả tiền gốc và đã đề nghị Công ty CP Tiến Phát thỏa thuận đình chỉ phần tiền lãi suất. Tuy nhiên, phía Công ty CP Tiến Phát không đồng ý, đồng thời doanh nghiệp nói rằng sẽ đòi cả gốc và lãi” - ông Toản cho hay.
Nói về những khó khăn trong thi hành bản án, theo ông Trần Quốc Toản, Trại giam Đắk Trung thuộc cơ quan nhà nước không thể cưỡng chế và phong tỏa tài khoản được. Bởi vì còn liên quan đến tiền lương của cán bộ, nhân viên, tiền ăn của phạm nhân. Tài sản là đất đai lại càng không thể kê biên cưỡng chế.
Trong một công văn gửi Trại giam Đắk Trung, C10 cho biết Cục kế hoạch và Tài chính (H01) thông báo ý kiến của lãnh đạo Bộ Công an nhất trí chủ trương bố trí vốn để thanh toán dứt điểm cho gói thầu xây lắp số 02.
Ngày 22-12, trao đổi với PV qua điện thoại, Thượng tá Trần Thanh Quang, Giám thị Trại giam Đắk Trung cho biết đơn vị đang báo cáo gửi lãnh đạo Bộ Công an về việc trả tiền thi công dự án tại trại giam nêu trên.
Thượng tá Quang cũng thông tin thêm, đơn vị sẽ báo cáo Bộ Công an xử lý tiền gốc trước, lãi suất tính sau. “Chúng tôi chỉ là đơn vị đề xuất Bộ, trại giam không có tiền để trả”, Thượng tá Quang nói.
Toà tuyên trả cả lãi vay ngân hàng
Trước đó, cuối năm 2012, Công ty CP Tiến Phát và Trại giam Đắk Trung (chủ đầu tư) ký hợp đồng thi công xây dựng gói thầu xây lắp số 01 tại Phân trại K3 (Trại giam Đắk Trung). Đến ngày 30-6-2014, hai bên đã thực hiện xong và đã thanh lý hợp đồng.
Cũng trong ngày 30-6-2014, Trại giam Đắk Trung tiếp tục ký kết văn bản thỏa thuận, qua đó đồng ý để Công ty Tiến Phát tiếp tục xây dựng gói thầu số 02, gồm xây nhà thăm gặp, nhà ở cho cán bộ quản giáo, nhà kỷ luật số 02, tường rào cấm…
Cuối năm 2014, nhà thầu hoàn thành công trình sớm hơn thời hạn và bàn giao cho Trại giam Đắk Trung đưa vào sử dụng. Đồng thời, tiến hành nghiệm thu khối lượng xây lắp hoàn thành công trình.
Sau đó, do trại giam không thanh toán số tiền 10,7 tỉ đồng tiền xây dựng công trình, nên đại diện nhà thầu đã khởi kiện ra tòa.
Tháng 2-2023, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng không chấp nhận quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng; giữ nguyên bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Đắk Lắk.
Cụ thể, buộc Trại giam Đắk Trung phải trả tiền nợ công trình với số tiền hơn 10,7 tỉ đồng cho Công ty CP Tiến Phát.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng vay tiền ngân hàng để xây dựng công trình, do đó, chủ đầu tư còn phải trả thêm hơn 6,3 tỉ đồng tiền lãi suất cho Công ty CP Tiến Phát.
Bán nhà trả nợ cho ngân hàng
Trao đổi với PV, bà Lê Thị Thắm, vợ giám đốc Công ty CP Tiến Phát (chồng bà đã mất) cho biết không đồng ý với yêu cầu của C10 cũng như Trại giam Đắk Trung trong việc chỉ chấp nhận lấy khoản tiền gốc hơn 10,7 tỉ đồng, không nhận tiền lãi suất.
“Tôi đang phải bán đi nhiều tài sản để trả nợ cho ngân hàng nhưng đến nay vẫn chưa xong. Công ty đang tiếp tục làm đơn khiếu nại đến lãnh đạo Bộ Công an chỉ đạo C10 thực hiện đúng Quyết định Giám đốc thẩm của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng” – bà Thắm nói.
Không thể hoãn thi hành án
Trại giam cũng là pháp nhân và là đương sự trong vụ án phải thi hành án nên có nghĩa vụ trả nợ như bản án đã tuyên.
Vấn đề đặt ra là trại giam lấy tiền ở đâu để thi hành án vì liên quan đến thu nhập của cán bộ, phạm nhân.
Về nguyên tắc, đối với tài sản là trại giam, do thuộc tài sản nhà nước, tài sản không được kê biên nên cơ quan thi hành án không thể kê biên, xử lý theo khoản 1 Điều 87 Luật THADS 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014.
Đối với lương của cán bộ nhân viên, chi phí cho phạm nhân và trại giam không thể khấu trừ. Vì việc khấu trừ lương chỉ áp dụng với người phải thi hành án là cá nhân khi họ là người phải thi hành án và có thu nhập (theo Điều 78 Luật THADS 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014).
Do đó, trong trường hợp này, cơ quan thi hành án phải tiếp tục xác minh theo Điều 44 Luật THADS 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014, ra quyết định về việc chưa có điều kiện thi hành (theo Điều 44a Luật THADS năm 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014). Cơ quan thi hành án không thể hoãn thi hành án vì không có căn cứ.
TS NGUYỄN VĂN TIẾN, Trường ĐH Luật TP.HCM
YẾN CHÂU ghi
