LTS: Cảnh sát Anh vừa phát hiện xe container chở 39 thi thể (31 nam, 8 nữ) tại khu công nghiệp Waterglade thuộc hạt Essex, phía đông bắc London, nước Anh hôm 23-10 (giờ địa phương). Vụ án gây chấn động bởi nạn buôn người đã và đang trở thành một bài toán rất khó cho chính quyền Anh và các nước. Pháp Luật TP.HCM xin gửi đến quý độc giả bài viết mô tả những chặng hành trình rủi ro, nguy hiểm của các nạn nhân và lý giải vì sao họ (bị) dấn thân vào con đường gian truân ấy.
Vụ thảm kịch 39 thi thể trong container tại Anh vẫn còn gây chấn động cho dư luận, trong khi đó cảnh sát tiếp tục điều tra nhận dạng, xác định quốc tịch và lý giải chuyện gì đã xảy ra với nạn nhân. Cảnh sát Anh tiến hành truy cứu trách nhiệm hình sự Maurice Robinson, tài xế chiếc xe container, về tội âm mưu buôn người, hỗ trợ nhập cư bất hợp pháp, rửa tiền và giết người.
Đáng lưu ý, theo tờ Sky News, ngoài chiếc xe container định mệnh nói trên bị kẹt lại thì còn hai chiếc xe container khác đã nhập cảnh vào Anh trót lọt. Vụ thảm kịch 39 người thiệt mạng tức tưởi trong container chỉ là một mảnh ghép nhỏ trong bức tranh xám xịt và rối rắm về nạn buôn người, nạn vượt biên trái phép từ nhiều quốc gia trên thế giới sang Anh.
Điểm đến lý tưởng?
Theo ước tính của tổ chức Migration Watch UK (MWU), hiện tại có thể có hơn một triệu người nhập cư bất hợp pháp ở Anh. Lượng người nhập cư bất hợp pháp vào khoảng 70.000 người mỗi năm. Các trường hợp vượt biên trái phép, đặc biệt bằng xe container, không còn là chuyện mới của Anh. Dù vậy, bài toán ấy vẫn đang khiến giới chính trường Anh dậy sóng. Thủ tướng Anh Boris Johnson bày tỏ sự đau xót trước bi kịch, còn lãnh đạo Công đảng Jeremy Corbyn đánh giá là “thảm kịch nhân đạo khó tin”.
Số lượng xe container đang hoạt động bất hợp pháp sang Anh bị phát hiện lên đến 6.429 chiếc, chỉ tính trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến 9-2015 (trong đó hơn 90% là chở người xin tị nạn), theo chánh Thanh tra Biên giới và Nhập cư của Anh. Các nguồn thông tin khác thì cho thấy số lượng trung bình của xe container bất hợp pháp được phát hiện là khoảng 15.000 mỗi năm (chưa tính đến số lượng không bị phát giác).
Một cuộc điều tra của BBC News cho thấy đã có 27.860 vụ bắt giữ vì nhập cư bất hợp pháp vào Anh từ năm 2013 đến tháng 4-2016. Trong cùng thời gian đã có 2.482 vụ bắt giữ vì tổ chức đưa người vượt biên vào Anh.
Những kẻ buôn người trong đường dây buôn bán 400 nô lệ bị bắt ở Anh hồi tháng 7-2019. Ảnh: BBC
Nhiều thảm kịch
Vụ phát hiện 39 thi thể trong container tại Essex chưa phải là vụ án chấn động nhất nước Anh. Ngày 18-6-2000, cảnh sát Anh phát hiện 58 thi thể bên trong một container được đóng kín tại cảng Dover, vùng Kent, miền Nam nước này. Nhóm người này được xác định là các công dân Trung Quốc nhập cư bất hợp pháp vào Anh, theo The Mirror.
Kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy các nạn nhân tử vong vì suy hô hấp, nguyên nhân do ngạt khí. Chỉ hai người bên trong container được cứu sống kịp thời. Theo cảnh sát, nhóm người nhập cư bị nhốt đã điên cuồng đập vào thành container nhưng bất lực.
Năm 2014, cảnh sát phát hiện 35 người trong một container khóa kín đang được dỡ xuống cảng Tilbury, Essex (Anh) từ một tàu xuất phát từ cảng Zeebrugge, Bỉ. Một người chết trong khi các nạn nhân khác bị hạ thân nhiệt và mất nước nghiêm trọng.
Tháng 11-2015, cảnh sát Anh phát hiện hai thi thể bên trong một container tại các cơ sở công nghiệp ở Ferroli, gần Burton (Anh). Hãng tin BBC dẫn lời cảnh sát cho biết có khả năng thi thể hai nạn nhân (dưới 30 tuổi) đã ở trong các thùng hàng được xe container chở đi một thời gian và bốc mùi khó chịu. Các thùng hàng này rời miền Bắc Ý vào ngày 5-10 và đến Anh bằng phà tại Dover vào ngày 8-10-2015. Sau đó chúng được chuyển đến nhà kho ở Branston, nơi các nhân viên nghi ngờ và phát hiện các thi thể.
Đến tháng 4-2016, thanh niên Mohammed Hussain, một người nhập cư 18 tuổi, bị phát hiện trong tình trạng trọng thương và tử vong khi bám vào gầm một chiếc xe tải ở Banbury, Oxfordshire (Anh) vào tháng 4-2016 khi đang di chuyển đến Manchester. Vài tháng sau đó, cảnh sát tìm thấy thi thể nạn nhân phía sau xe tải ở hạt Kent (Anh). Chiếc xe này có trụ sở tại Iberia (Tây Ban Nha) và xuất phát từ Pháp.
Vượt biên thành công cũng không sung sướng gì
Thực tế các nạn nhân vượt biên từ các nước sang Anh xuất phát từ nhiều động cơ, trong đó có nhân tố tác động đáng kể của những kẻ môi giới lừa đảo lẫn những kẻ buôn người đội lốt môi giới lao động. Hồi tháng 7-2019, tờ Independent cho biết cảnh sát Anh đã phá đường dây buôn người trị giá 2 triệu bảng Anh (khoảng 60 tỉ đồng) với hàng trăm nạn nhân. Đây là đường dây nô lệ hiện đại lớn nhất mà cảnh sát Anh từng phá.
Đường dây do một băng đảng ở Ba Lan tổ chức, có quy mô lên đến 400 nạn nhân. Những kẻ cầm đầu nói với họ rằng sang Anh sẽ kiếm được nhiều tiền nhưng thực tế họ phải lao động trong những không gian chật hẹp đầy ô nhiễm hoặc các trang trại gia cầm hay nhà máy tái chế rác thải. Điều kiện lao động vô cùng khắc nghiệt: Thiếu thực phẩm, thiếu nước sạch, thuốc men; thù lao thấp thậm chí không đủ mua thức ăn.
“Những người vô gia cư ở Anh còn có cuộc sống tốt hơn những gì tôi phải trải qua sau khi đến đây” - một nạn nhân nói với Independent. Trong khi đó, những kẻ cầm đầu lại sống trong những căn phòng sang trọng, mặc quần áo xa xỉ và lái những chiếc xe đắt tiền.
Tổ chức từ thiện Hope for Justice nhận định các băng đảng còn có hành vi hung bạo với các nạn nhân. Theo đó, một nạn nhân khi lên tiếng phàn nàn về điều kiện sống và tiền lương đã bị kẻ thủ ác đánh gãy tay, cấm chăm sóc y tế và sau đó bị đẩy ra đường vì anh ấy không thể tiếp tục làm việc do vết thương nặng. Một nạn nhân khác bị lột quần áo, nhúng vào hóa chất và dọa cắt thận nếu anh ấy không giữ im lặng.
Một quan chức tòa án vụ buôn người này cho biết nhóm tội phạm đã bóc lột các nạn nhân hàng triệu bảng Anh. Tuy nhiên, nhiều nạn nhân không dám lên tiếng, thậm chí không chịu xuất hiện hợp tác với cảnh sát vì quá sợ hãi thế lực các băng đảng buôn người. Điều đó càng khiến quá trình điều tra, kết tội trở nên khó khăn hơn.
Các vụ án buôn người xảy ra tại Anh cho thấy các nhóm tội phạm ở các quốc gia thường nhắm vào đối tượng yếu thế (thanh thiếu niên trình độ học vấn thấp, những người từng nghiện ma túy, nghiện rượu, các đối tượng ở vùng sâu, vùng xa thiếu thông tin).
May mắn thoát “ngôi mộ di động” Năm 2016, Jawad Amiri, 25 tuổi và em trai bảy tuổi Ahmad, người Afghanistan, lên một chiếc xe container đông lạnh với 13 người khác từ trại di dân Calais ở Pháp để vào Anh. Những kẻ buôn người khóa cửa và mọi di dân đều sợ hãi. Bên trong container chỉ có khoảng trống tầm nửa mét giữa những chiếc thùng hàng. Amiri và em trai phải nằm đó 15 hoặc 16 giờ. Họ không thể di chuyển, ngồi hoặc đứng. “Chiếc xe giống như một ngôi mộ di động” - Amiri kể. Rất may chiếc xe sau đó bị cảnh sát phát hiện, mọi người may mắn thoát chết dù bị suy kiệt. Nhiều container đến Anh thông qua Bỉ Ngày 26-10-2019, hãng tin AFP cho biết 20 người nhập cư lậu được phát hiện đang núp trong hai thùng xe container, trong đó có một chiếc đang trên đường tới cảng Zeebrugge, nơi container chứa 39 thi thể xuất phát đi Anh hôm 22-10. Chiếc xe này đang trên đường tới Anh thì bị hư dọc đường nên phải ghé vào một garage để sửa. Lúc này, những người nhập cư đang núp bên trong bị phát hiện. Trước đó, hôm 22-10, cảnh sát Bỉ phát hiện chín người đàn ông đến từ châu Phi đang trốn trên một chiếc xe tải ở TP Bruges. Chiếc xe này cũng đang trên đường tới cảng Zeebrugge. Rất may khi được phát hiện, những người trên xe vẫn khỏe. |