Theo đó, ngành dịch vụ logistic ở Việt Nam còn non trẻ nhưng có tốc độ tăng trưởng cao (khoảng 14%-16% với quy mô khoảng 40-42 tỉ USD/năm). Chủ yếu tập trung vào các hoạt động truyền thống như vận tải, lưu kho bãi và đang phát triển các dịch vụ tổng hợp có giá trị gia tăng cao.
Tuy nhiên, chi phí logistic của Việt Nam vẫn còn cao, chiếm 21% GDP gây tác động tiêu cực đến năng lực cạnh tranh của hoạt động xuất khẩu và làm gia tăng chi phí của hàng hóa tiêu dùng.
Chi phí ngầm cũng khiến chi phí vận tải tăng. Ảnh: VIẾT LONG
Trong đó, chi phí vận tải chiếm tỉ lệ lớn trong chi phí logistic. Ở Việt Nam, chi phí này chiếm tới 60% tổng chi phí logistic. Các chi phí cấu thành chi phí vận tải gồm chi phí nhiên liệu, chi phí cầu đường, lương, bảo hiểm… Đặc biệt là chi phí không chính thức.
“Đây là thuật ngữ dùng để chỉ các loại chi phí ngầm mà doanh nghiệp/tài xế xe tải trả cho cơ quan quản lý như CSGT để tránh bị giam xe hoặc chậm chuyến; không tuân thủ các quy định về giao thông. Ví dụ chở quá tải, vi phạm luật giao thông… là nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng xe bị CSGT giam giữ.
Tuy nhiên, các cuộc phỏng vấn đơn vị vận chuyển hàng hóa bằng xe tải cũng cho thấy đôi khi tài xế phải trả các khoản này ngay cả khi không phạm lỗi. Chi phí này phụ thuộc vào tải trọng của xe và thường được trả khi xe đi vào địa phận của tỉnh, thành khác (thường là ở khu vực giáp ranh). Do vậy, vận tải hàng hóa đường dài phải trả chi phí này nhiều hơn so với tuyến ngắn…” - báo cáo nêu rõ.
Theo đó, WB cho rằng thời gian tới cần giảm chi phí trên để giúp các đơn vị kinh doanh dịch vụ vận tải đầu tư vào hoạt động kinh doanh và phát triển thêm các dịch vụ khác như kho bãi, đóng gói, thông quan, giao nhận…
Cụ thể, sáp nhập các công ty kinh doanh dịch vụ vận tải quy mô nhỏ thành doanh nghiệp lớn hơn. Sử dụng xe có trọng tải phù hợp cho các tuyến vận chuyển cụ thể (ví dụ xe tải trọng lớn cho tuyến đường dài)… “Chúng ta cũng cần chuyên nghiệp hóa toàn bộ lĩnh vực vận chuyển bằng xe tải để có quy mô lớn hơn và do vậy có khả năng sinh lời tốt hơn…” - nghiên cứu WB nêu.
