Tôi đi đường thấy nhiều xe tập lái di chuyển sai luật, gây ảnh hưởng đến các phương tiện tham gia giao thông khác. Xin hỏi nếu xe tập lái vi phạm, CSGT xử phạt được không, thưa luật sư?
Bạn đọc Trịnh Vũ (Biên Hòa)
Luật sư Đỗ Trúc Lâm, Đoàn Luật sư TP.HCM trả lời:
Việc đào tạo lái xe phải tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định pháp luật. Xe được sử dụng trong quá trình đào tạo lái xe gọi là “xe tập lái”.
Theo quy định hiện hành, xe tập lái phải có Giấy phép xe tập lái, gắn biển xe "Tập lái" trên xe, ghi tên cơ sở đào tạo, số điện thoại ở mặt ngoài hai bên cánh cửa hoặc hai bên thành xe, trang bị thêm bộ phận hãm phụ, xe được chạy theo các tuyến đường trong Giấy phép xe tập lái,…
Khoản 1 Điều 58 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định người tập lái xe ô tô khi tham gia giao thông phải thực hành trên xe tập lái và có giáo viên bảo trợ tay lái.
Xe tập lái là một phương tiện giao thông đường bộ và người tập lái xe cũng đang tham gia giao thông thì phải tuân thủ các quy định về trật tự, an toàn giao thông, đảm bảo tính công bằng trong việc thực thi pháp luật.
Khi điều khiển xe thì người tập lái phải có thái độ nghiêm túc, nhận thức tự giác chấp hành luật lệ giao thông, điều khiển phương tiện một cách an toàn và trách nhiệm. Cơ sở đào tạo lái xe, giáo viên dạy lái xe, người tập lái xe nếu có hành vi vi phạm pháp luật giao thông đường bộ thì sẽ bị xử phạt theo quy định.
Như vậy, CSGT, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoàn toàn có quyền phát hiện, xử lý vi phạm giao thông đường bộ đối với trường hợp xe tập lái vi phạm.
Vì tính đặc thù là người điều khiển phương tiện đang thực hành “tập lái xe” cho nên pháp luật phân hóa trách nhiệm khi xử phạt, xác định lỗi thuộc về người học lái hay giáo viên hướng dẫn.
Khoản 8 Điều 37 Nghị định 100/2019 (về xử phạt vi phạm giao thông đường bộ và đường sắt, được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 123/2021) quy định giáo viên dạy thực hành để học viên thực hành lái xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm quy định tại Điều 5 của Nghị định này thì bị xử phạt theo quy định đối với hành vi vi phạm đó.
Theo đó, trường hợp trong lúc thực hành, nếu người tập lái có hành vi điều khiển xe tập lái vi phạm giao thông thuộc Điều 5 Nghị định 100/2019 (Xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ) mà hành vi vi phạm này được giáo viên dạy thực hành lái xe cho phép hoặc giáo viên biết nhưng không ngăn cản, để mặc vi phạm xảy ra thì người chịu trách nhiệm là giáo viên dạy lái xe.
