Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến dự thảo nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Đường sắt, trong đó đáng chú ý là lộ trình xoá bỏ lối đi tự mở.
Theo dự thảo, UBND các tỉnh được giao chủ trì lập hồ sơ quản lý, xây dựng lộ trình thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông đường sắt tại các lối đi tự mở trong phạm vi quản lý. Đồng thời, địa phương phải tổ chức quản lý, theo dõi, kịp thời ngăn chặn phát sinh thêm các lối đi tự mở.
UBND các tỉnh cũng có trách nhiệm triển khai biện pháp kiềm chế, thu hẹp bề rộng và tiến tới xoá bỏ toàn bộ lối đi tự mở. Trường hợp lối đi chưa thể xoá ngay, cần áp dụng các giải pháp tăng cường an toàn như phân luồng phương tiện qua lại để giảm mật độ giao cắt với đường sắt, thu hẹp bề rộng lối đi và duy trì hệ thống biển cảnh báo theo quy định.
Ngoài ra, dự thảo yêu cầu các địa phương cải tạo, nâng cấp lối đi tự mở đường sắt thành đường ngang hợp pháp phù hợp với quy hoạch; xây dựng đường gom kết hợp hàng rào bảo vệ để nối vào các đường ngang hoặc nút giao khác mức, nhằm giảm số lượng lối đi tự mở.
Đáng chú ý, cơ quan soạn thảo đưa ra lộ trình cụ thể. Đến hết năm 2026, các địa phương phải hoàn thành việc lập hồ sơ quản lý vị trí nguy hiểm đối với an toàn giao thông đường sắt, xây dựng kế hoạch thu hẹp, giảm và xoá bỏ lối đi tự mở. Các lối đi tại khu vực đông dân cư, khu đoạn đường sắt có tốc độ và mật độ tàu cao hoặc tiềm ẩn nguy hiểm sẽ phải xoá bỏ trước. Toàn bộ các lối đi tự mở có chiều rộng từ 3 m trở lên phải thu hẹp xuống dưới 3 m.
Đến năm 2030, phải xoá bỏ toàn bộ các lối đi tự mở còn lại trên các tuyến đường sắt, đồng thời bãi bỏ vị trí giao cắt giữa đường sắt chuyên dùng và đường sắt quốc gia, tổ chức vận tải bằng phương thức khác.
Nguồn kinh phí để quản lý, giảm và xoá bỏ lối đi tự mở được bố trí từ ngân sách địa phương và các nguồn hợp pháp khác theo quy định.
Thực tế, các quy định pháp luật hiện hành đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ xoá bỏ hoàn toàn các lối đi tự mở qua đường sắt, nhằm giảm thiểu các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Tuy nhiên, đến năm 2026 công việc này vẫn chưa hoàn thành do khó khăn về vốn.
Cục Đường sắt Việt Nam đang đề xuất cấp thẩm quyền bố trí vốn trung hạn giai đoạn 2026-2031 để xây dựng đường ngang, hầm chui và đường gom, nhằm tiếp tục thực hiện việc xoá bỏ các lối đi này. Mục tiêu đặt ra là xoá sổ hơn 3.200 lối đi còn lại.
Đề xuất giảm vé tàu cho nhiều đối tượng
Liên quan đến chính sách giá vé, dự thảo nghị định quy định giảm 90% giá vé cho người hoạt động cách mạng trước Tổng khởi nghĩa 19-8-1945, bà mẹ Việt Nam anh hùng. Mức giảm 30% áp dụng cho thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, người hoạt động kháng chiến và nạn nhân chất độc hoá học.
Các đối tượng khác như người khuyết tật, người cao tuổi, người thuộc diện chính sách xã hội và người nhiễm chất độc da cam tiếp tục được hưởng theo quy định pháp luật hiện hành.
