Phiên tòa dự kiến kéo dài trong ba ngày, từ ngày 5-6 đến 7-6-2018.
Theo cáo trạng, Chính, Nguyễn Văn Quang (trú huyện Bắc Trà My, Quảng Nam) và Tiêu Hồng Tư (Giám đốc Công ty cổ phần Minh Hà, trụ sở tại TP Đà Nẵng) có quan hệ thân thiết với nhau. Đầu năm 2016, Quang vào rừng khảo sát, tìm gỗ pơ mu để khai thác.
Sau khi tìm thấy vị trí có gỗ pơ mu ở khu vực rừng khoảnh 5 và 8 Tiểu khu 351 rừng phòng hộ thuộc xã La Dêê (huyện Nam Giang, Quảng Nam), Tư, Chính và Quang thỏa thuận với nhau về giá công khai thác, vận chuyển.
Chủ tọa khai mạc phiên tòa
Nhận quy cách xẻ gỗ và tiền, Quang đã thuê các bị can từ Quảng Bình vào tiến hành khai thác gỗ pơ mu trái phép.
Khi cưa, xẻ, gùi (cõng) được 26 phách gỗ về cột mốc 717, Quang, Chính và Tư gọi cho nhau gửi gỗ ở Trạm Hải Quan nhưng Hải Quan không cho gửi vì gỗ xẻ không đúng quy định.
Cuối tháng 6, đầu tháng 7-2016, các bị can đã khai thác trái phép 37 cây gỗ pơ mu (loại gỗ thuộc nhóm II2A, thực vật rừng quý hiếm, nguy cấp).
Qúa trình khai thác, vận chuyển, Chính và Quang luôn đốc thúc các bị can khác làm việc, hướng dẫn thời gian hoạt động, cung cấp lương thực, thực phẩm, xăng dầu và liên lạc với Tư trong việc chuyển tiền.
Các bị cáo tại phiên tòa
Sau khi bị phát hiện, Chính gọi điện thoại cho Quang yêu cầu các bị can rút về quê và thúc giục Quang bỏ trốn sang Lào. Tuy nhiên, Quang không đi mà trốn một thời gian và bị bắt tại TP.HCM.
Hậu quả: Rừng phòng hộ Nam Sông Bung khu vực khoảnh 5 và khoảnh 8 Tiểu khu 351 bị các bị chặt hạ, cưa xẻ 37 cây gỗ pơ mu. Tổng giá trị thiệt hại được xác định gần 3 tỉ đồng.
Trước đó, tại phiên xử sơ thẩm từ ngày 19 đến 21-1-2018, cáo trạng và lời khai của các bị cáo đều cáo buộc bị cáo Chính là người chủ mưu toàn bộ vụ việc trên.
Đáng lưu ý, trong phần tranh luận ngày 21-1, đại diện Đồn Biên phòng cửa khẩu Nam Giang bất ngờ cung cấp tài liệu mới là một tập hồ sơ phôtô về số lượng gỗ pơ mu bị đốn hạ là 35 cây, trong khi cáo trạng của VKS là 41 cây. Theo người cung cấp hồ sơ khai tại tòa, bản chính của tài liệu này hiện được cất giữ tại Phòng tham mưu thuộc Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam.
HĐXX sau đó đã tuyên trả hồ sơ vụ án này để điều tra bổ sung, làm rõ ba vấn đề:
Thứ nhất, bị cáo Quang khai tại phiên tòa là Nguyễn Văn Thuận (người làm công cho bị cáo Tiêu Hồng Tư tại Lào) biết việc khai thác gỗ trái phép của Lê Xuân Chính. Tòa yêu cầu làm rõ vai trò của Thuận trong vụ án.
Thứ hai, làm rõ việc trong biên bản đối chất ngày 8-7-2017, bị cáo Quang khai là gỗ pơ mu nằm ở khu vực biên giới Việt Nam – Lào nhưng điều tra viên đã bảo bị cáo khai lại là khu vực có gỗ nằm sâu bên đất Lào.
Thứ ba, làm rõ việc biên bản làm việc giữa Bộ Chỉ huy đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam và Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sê Kông (Lào) xác nhận số gỗ pơ mu bị chặt hạ trên địa phận Việt Nam là 35 cây có sự mâu thuẫn với biên bản khám nghiệm hiện trường là 41 cây gỗ pơ mu bị chặt hạ.
Cũng tại phiên xét xử này, đại diện VKS đã đề nghị phạt bị cáo Chính 30-42 tháng tù về tội vi phạm các quy định về khai thác bảo vệ rừng; bị cáo Quang 30-42 tháng tù; Nguyễn Văn Thắng và Nguyễn Văn Sanh (cùng ngụ Quảng Bình) 24-30 tháng tù; Tiêu Hồng Tư 30-36 tháng tù treo và phạt các bị cáo còn lại 24-30 tháng tù treo.
