Nếu như mọi năm, số lượng hiến tạng từ người cho chết não chỉ ở mức 10, 12 người thì chỉ trong vòng một tháng gần đây, BV Việt Đức (Hà Nội) gần như xác lập được một kỷ lục mới: Chỉ 30 ngày (từ giữa tháng 5 đến giữa tháng 6), đã có bốn bệnh nhân chết não hiến tạng và đã có 16 người được ghép các bộ phận khác nhau.
“Đó là một kỷ lục mà chúng tôi rất vui mừng khi đón nhận, số lượng người cho đã nhiều gấp bốn, năm lần so với trung bình các tháng trước đây. Và lĩnh vực ghép tạng đã trở thành một trong những kỹ thuật quen thuộc, thành thạo của đội ngũ bác sĩ BV Việt Đức” - BS Trần Bình Giang, Giám đốc BV Việt Đức, cho biết.
Một tháng làm việc xuyên đêm
Thông tin với báo chí về thành tích này, BS Trần Bình Giang cho biết trong vòng một tháng, BV Việt Đức tiếp nhận nguồn tạng từ bốn người hiến chết não để ghép thành công cho 16 bệnh nhân. Trong số các bệnh nhận được ghép tạng, có bốn bệnh nhân suy tim, bốn bệnh nhân suy gan và tám bệnh nhân suy thận. Ngoài ra, có hai quả tim đã được chuyển vào BV Trung ương Huế ghép cho bệnh nhân có chỉ số phù hợp.
So với trung bình những năm trước, mỗi ngày BV có 4-6 trường hợp bệnh nhân tử vong vì tai nạn giao thông nhưng mỗi năm chỉ có tầm 10 trường hợp hiến tạng từ người cho chết não. Tuy nhiên, với số lượng tăng như một tháng qua, các bác sĩ đã phải căng mình hết sức.
“Có những đêm phải thức xuyên đêm với năm bàn mổ song song vừa lấy tạng vừa ghép cho người nhận, làm cho kịp và đúng quy trình. Có những ca trực BV phải huy động hơn 100 nhân viên để hỗ trợ thực hiện việc lấy và ghép tạng sao cho thành công nhất. Nhờ sự phối hợp của các trung tâm điều phối cả nước thuận lợi mà các ca ghép đều rất thành công. Đến nay, 2/3 trong số 16 bệnh nhân được ghép tạng đã ổn định và xuất viện khỏe mạnh” - giám đốc BV Việt Đức cho hay.
PGS-TS-BS Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng thuộc BV Việt Đức (giữa), đang thăm khám cho một bệnh nhân ghép tạng. Ảnh: HP
Nói về số lượng người hiến tạng tăng cao, GS-TS Trần Bình Giang cho rằng trước đây phải hằng năm trời mới có một đến vài trường hợp xin hiến tạng. Tuy nhiên, số lượng gần đây tăng nhanh vì người dân đã có cái nhìn cởi mở về việc hiến tạng. Cộng đồng đã nhìn nhận việc hiến tạng của người cho chết não là hành động nhân văn, là sự chia sẻ với cộng đồng để hồi sinh sự sống. “Trước đây miền Bắc là nơi rất khó khăn trong việc người chết não hiến tạng, thế nhưng gần đây mọi chuyện đã hoàn toàn khác. Người dân đã nhận thức đúng đắn hơn, thấy được lợi ích và nghĩa cử cao đẹp từ việc hiến tạng và hình thành thói quen tốt trong cộng đồng” - GS Giang đánh giá.
GS cũng hy vọng với tín hiệu vui này, rất mong thời gian tới sẽ có thêm nhiều bệnh nhân được cứu sống từ những người hiến tạng. Đây là nghĩa cử rất cao đẹp, góp phần vào thành công chung của y học.
| Để kêu gọi và giúp người dân nhận thức đúng hơn về nghĩa cử hiến tạng là cao đẹp, sắp tới BV sẽ có chính sách hỗ trợ cho gia đình, tổ chức lễ tri ân, cảm ơn và tặng kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân cho những gia đình hiến tạng. |
Tiến tới ghép phổi cho bệnh nhân
Kể lại những câu chuyện đáng nhớ trong 16 ca ghép tạng một tháng qua, PGS-TS Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng thuộc BV Việt Đức, kể trong đợt nhận gan lần này có ba người trong tình trạng hôn mê gan (gan ngừng hoạt động), suy gan giai đoạn cuối, nguy cơ tử vong đã cận kề.
“Điều đáng nói là cả ba đều còn rất trẻ, cơ hội sống khi ghép tạng gần như nhau. Khi có tin sẽ có người hiến tạng, chúng tôi liên hệ với cả ba người, lần lượt cả ba đều đủ các tiêu chuẩn và thay phiên nhau lên bàn mổ ghép gan. Sau khi được ghép gan, sức khỏe của các bệnh nhân này đang hồi phục rất tốt. Đó là một trong những may mắn khi có cả bốn người hiến tạng cùng lúc, vì nếu như chỉ có gan cho một hoặc hai người thì người còn lại không được ghép cũng khiến bác sĩ gặp khó khăn trong việc cân đối” - BS Nghĩa kể.
Theo BS Nghĩa, gần 10 năm qua số lượng bệnh nhân ghép tạng tại BV Hữu nghị Việt Đức là rất lớn, trong đó ghép thận 600 trường hợp, gan 60 trường hợp, tim 20 trường hợp. Từ năm 2010 đến nay, đã có 40 bệnh nhân chết não hiến tạng tại BV Việt Đức; hàng trăm bệnh nhân suy tạng giai đoạn cuối đã được ghép tạng thành công từ người hiến chết não. So với thế giới, tỉ lệ sống sau ghép tạng của Việt Nam tương đương, thậm chí cao hơn.
Không chỉ số lượng, chất lượng ghép tạng cũng ngày càng tốt hơn. Nếu như trước đây sau ghép tạng bệnh nhân phải nằm viện lâu, thở máy kéo dài thì gần đây, với sự làm chủ kỹ thuật của êkíp phẫu thuật, các trường hợp ghép tạng diễn ra rất suôn sẻ. “Thậm chí gần đây, những ca ghép thận hầu như không phải truyền máu, ghép gan thì số lượng máu truyền chỉ 1-2 đơn vị, thời gian bệnh nhân phải nằm thở máy rút xuống còn 3-4 tiếng đồng hồ, so với 24-48 tiếng như trước” - BS Nghĩa nói.
Chia sẻ thêm về kỹ thuật ghép tạng, giám đốc BV Việt Đức cho hay hiện nay Việt Đức chưa thực hiện ca ghép phổi nào vì đối với BV, khi đã thực hiện ghép tạng thì phải là êkíp bác sĩ của BV, có chuyên môn đầy đủ sẽ thực hiện. “Do đó, gần đây BV đã cử người đi học chuyên môn. Đồng thời sẽ chuẩn bị kỹ càng nhân lực, kinh phí, khi đầy đủ và thời điểm hợp lý sẽ triển khai ghép phổi” - BS Giang nhấn mạnh.
Trừ kỹ thuật ghép phổi, theo GS Giang, trình độ ghép tạng của các thầy thuốc Việt Nam hiện tương đương với thế giới, tuy nhiên rào cản lớn nhất trong vấn đề ghép tạng vẫn là nhận thức của người dân về việc hiến tạng.
