Chiều 14-9, UBND tỉnh Ninh Thuận tổ chức họp báo về Festival Nho và Vang. Tại đây, ban tổ chức phát thông cáo báo chí về dự án thép Hoa Sen Cà Ná. Ngay lập tức các câu hỏi về dự án này thành chủ đề nóng nhất của buổi họp báo.
Hoa Sen Cà Ná phải đảm bảo các yêu cầu nghiêm ngặt về môi trường
. Nhà báo HCT :Dư luận đang hoảng về Formosa, sao còn thêm Hoa Sen Cà Ná vào lúc này?
+ Ông Phạm Văn Hậu: Quy hoạch phát triển ngành thép có từ trước, căn cứ vào các điều kiện đã được khảo sát chứ không phải sau hội nghị xúc tiến đầu tư vào cuối tháng 8 vừa qua. Thủ tướng đã phê duyệt quy hoạch này từ năm 2011, vừa qua Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đã chỉ đạo cân bằng phát triển ngành thép, không vì Formosa mà không thực hiện quy hoạch. Hiện nay thế giới vẫn có các dự án thép lớn nằm trong lòng các đô thị. Vấn đề chủ yếu là nhà đầu tư có đầu tư xử lý môi trường hay không và trách nhiệm kiểm soát của Nhà nước từ đầu tư tới vận hành, không để sự cố nghiêm trọng về môi trường như thời gian qua.
. Nhà báo HCT: Trong văn bản ngày 8-9 gửi các báo đề nghị ủng hộ dự án thép Hoa Sen Cà Ná do ông ký có nói là công nghệ hiện nay đảm bảo kiểm soát ô nhiễm nhưng vấn đề nhà đầu tư có làm hay không. Tỉnh còn đặt vấn đề thiếu tự tin như vậy, làm sao dư luận nhân dân và báo chí dám ủng hộ?
+ Từ trước đến giờ tỉnh đều khẳng định ủng hộ dự án, đã có chủ trương ban đầu của Thường vụ Tỉnh ủy. Tỉnh ủng hộ nếu đáp ứng các yêu cầu, các bộ, ngành phải thẩm định kỹ yêu cầu về công nghệ. Thủ tướng đã giao Bộ Công Thương bổ sung vào đánh giá tác động môi trường, theo đó tiêu chuẩn về môi trường của các dự án thép sẽ cao hơn trước. Tỉnh sẽ cung cấp đầy đủ thông tin cho các báo trong quá trình triển khai dự án.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Phạm Văn Hậu tại cuộc họp báo. Ảnh: HUỲNH HẢI
Thỏa thuận ưu đãi cho Hoa Sen ở mức cao nhất
. Nhà báo HCT : Trả lời báo chí, Phó Chủ tịch Phạm Văn Hậu cho biết quy mô dự án thuộc quyền của UBND tỉnh và Chính phủ nên không cần xin ý kiến Quốc hội, vì duyệt theo phân kỳ đầu tư. Trong khi đó có ý kiến cho rằng không thể tách phân kỳ dự án khỏi tổng thể, thực tế đây là một cách lách luật. Quan điểm của tỉnh về ý kiến cho rằng Ninh Thuận lách luật?
+ Trong phỏng vấn trước đây với một số cơ quan báo chí, họ hỏi chính sách ưu đãi cho Hoa Sen mà tỉnh đưa ra có vượt khung hay không, tôi trả lời việc ưu đãi với Hoa Sen nằm trong khung quy định của Nhà nước, thuộc thẩm quyền Thủ tướng quyết định. Về phân kỳ dự án, không có chuyện tách giai đoạn ra, theo Luật Đầu tư thì vẫn thuộc thẩm quyền Thủ tướng, kể cả với quy mô 16 triệu tấn/năm vẫn thuộc thẩm quyền Thủ tướng.
Còn xin các quy chế vượt khung về đất đai và thuế thì mới xin Quốc hội. Nhưng ở đây chỉ thỏa thuận với nhà đầu tư sẽ ưu đãi theo khung cao nhất theo quy định thu hút đầu tư đối với vùng đặc biệt khó khăn chứ không vượt khung.
. Báo Tiền Phong: Ông có ý kiến gì về việc ông Lê Phước Vũ, Chủ tịch Tập đoàn Hoa Sen, phát biểu rằng cả thế giới sử dụng công nghệ Trung Quốc?
+ Hiện Hoa Sen chưa nộp hồ sơ. Dự án chỉ được tỉnh chấp nhận và đề xuất các bộ, ngành quyết định khi chắc chắn rằng công nghệ đáp ứng được các yêu cầu về môi trường. Khi nhà đầu tư lựa chọn công nghệ, đấu thầu xong, chúng tôi sẽ công bố công khai về công nghệ cho báo chí vì dự án này hết sức quan trọng và nhạy cảm về vấn đề môi trường.
. Báo Zing News: Báo chí (cụ thể là báo Thanh Niên) sáng nay cho biết là sản xuất thép có lãi vì ưu đãi, các chuyên gia đặt nghi vấn đây là việc mua bán trục lợi ưu đãi đầu tư, không có hiệu quả giá trị kinh tế tuyệt đối, trong khi đó môi trường dù ít hay nhiều cũng sẽ bị ô nhiễm kể cả kiểm soát tốt. Ý kiến UBND tỉnh về nội dung mà báo chí đặt vấn đề?
+ Những ưu đãi này không phải đối với FDI (đầu tư nước ngoài) hay nhà đầu tư trong nước nữa mà theo vùng, ở vùng nào thì được ưu đãi theo quy định đối với vùng đó. Chủ trương của Thủ tướng là tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước phát triển để có nguồn thu và cùng để doanh nghiệp vươn lên tự khẳng định mình.
. Báo Tiền Phong: Hồ chứa ở Ninh Thuận có năm chỉ tích được 25% dung tích. Nước sinh hoạt của dân còn chưa đủ lấy đâu cung cấp cho dự án, thưa ông?
+ Lượng nước mặt lớn nhất của Ninh Thuận là từ hệ thống Sông Mỹ chảy từ Lâm Đồng xuống. Nhưng từ trước đến nay chưa có hồ nào để thu lượng nước mặt chảy dư thừa này để phân phối trở lại vào mùa hạn. Chính vì vậy hệ thống thủy lợi Sông Mỹ đã được Thủ tướng đồng ý giao Bộ NN&PTNT đầu tư 200 triệu khối, trữ lượng nước từ Lâm Đồng xuống và nước mưa tại chỗ. Tỉnh đã kiến nghị các bộ, ngành định hướng việc liên thông tất cả và phân phối các nguồn nước này một cách phù hợp và tiết kiệm. Việc phân phối nước sẽ ưu tiên trước nhất cho sinh hoạt rồi mới đến sản xuất.
. Báo Tiền Phong: TP.HCM lựa chọn phát triển công nghệ cao, sao Ninh Thuận không lựa chọn như thế?
+ Phát triển công nghệ cao liên quan đến nhiều yếu tố, trong đó đặc biệt là nguồn nhân lực, chỉ các TP lớn mới có điều kiện. Ngay TP.HCM có khu công nghệ cao nhưng trong đó một số dự án vẫn không có nguồn nhân lực phù hợp thì Ninh Thuận không thể có nhân lực mà phát triển công nghệ cao. Theo định hướng, Ninh Thuận đang tập trung khai thác tối đa nguồn lực năng lượng tái tạo. Song song đó, khi có chủ trương xây dựng Ninh Thuận thành trung tâm năng lượng tái tạo quốc gia thì Ninh Thuận sẽ có điều kiện để thu hút các cơ sở nghiên cứu năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời, điện thủy triều, qua đó phát triển việc cung cấp thiết bị và thu hút chất xám cho các cơ sở nghiên cứu.
. Tiền Phong, Truyền hình Quốc hội: TP.HCM đã trả giá cho sự phát triển công nghiệp là sự ô nhiễm của các con kênh. Còn Ninh Thuận, có phải vì thu không đủ bù chi nên tỉnh Ninh Thuận thu hút đầu tư bằng mọi giá, kể cả đưa Hoa Sen vào vị trí rất nhạy cảm?
+ Dự án thép này nằm trong tổng thể quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội từng vùng. Hướng phát triển này căn cứ vào sự nghiên cứu của các tập đoàn uy tín trên thế giới về quy hoạch phát triển và đã được các nhà khoa học và các bộ, ngành phản biện kỹ trong quá trình thẩm định, phê duyệt. Tỉnh kêu gọi đầu tư đúng định hướng đó. Quan điểm của tỉnh là không đánh đổi môi trường lấy phát triển, vì thế quá trình đầu tư và vận hành sẽ được giám sát kỹ.
