Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình vừa gửi tới Quốc hội báo cáo về công tác của các toà án tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV.
Tại báo cáo này, Chánh án Nguyễn Hoà Bình cho hay năm 2023, các Tòa án triển khai thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh số lượng các loại vụ việc phải thụ lý, giải quyết vẫn tiếp tục tăng với tính chất, mức độ ngày càng phức tạp, nhất là các tội phạm ma túy, xâm phạm trật tự an toàn giao thông, tham nhũng, kinh tế, chức vụ, giết người...
“Với việc triển khai thực hiện nghiêm, đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả nhiều giải pháp đề ra trong thời gian qua, các vụ án hình sự đã được xét xử bảo đảm nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật”- báo cáo của Chánh án TAND Tối cao cũng khẳng định “chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người vô tội”.
Đáng chú ý, theo báo cáo, các toà án đã áp dụng biện pháp đặt tiền hoặc tài sản để bảo đảm đối với 9 bị can/bị cáo, với tổng số tiền trên 1,2 tỉ đồng; ra quyết định trả lại cho một bị cáo với số tiền 100 triệu đồng tiền bảo đảm bị cáo đã đặt.
Xử lý nghiêm nhiều vụ án gây thiệt hại đặc biệt lớn
Về thụ lý, xét xử các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ, theo Chánh án Nguyễn Hoà Bình, các Tòa án đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm đối với 3.730 vụ/8.670 bị cáo; đã xét xử gần 3.200 vụ với gần 6.420 bị cáo.
Trong đó, các Tòa án đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm đối với 747 vụ với 1.800 bị cáo phạm các tội về tham nhũng, đã xét xử hơn 560 vụ với 1.207 bị cáo. Như vậy, so với năm 2022, các toà án thụ lý tăng 170 vụ với hơn 400 bị cáo; đã xét xử tăng hơn 150 vụ với hơn 260 bị cáo.
Trong số 1.207 bị cáo phạm tội về tham nhũng đã xét xử sơ thẩm, các Tòa án tuyên phạt tù chung thân 8 bị cáo; xử phạt tù từ trên 15 năm đến 20 năm với 50 bị cáo; tù từ trên 7 năm đến 15 năm đối với 170 bị cáo; tù từ 3 năm đến 7 năm đối với 308 bị cáo và tù từ 3 năm trở xuống đối với 365 bị cáo; còn lại là các hình phạt khác…
“Các Tòa án đã áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản lớn của Nhà nước; chú trọng quyết định tịch thu tài sản do phạm tội mà có, áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, các biện pháp tư pháp và các hình phạt bổ sung nhằm đảm bảo thu hồi tài sản của Nhà nước đã bị chiếm đoạt hoặc thiệt hại”- ông Nguyễn Hoà Bình cho hay.
Trong năm qua, các Tòa án đã tuyên thu hồi tiền, tài sản đối với 216 vụ với hơn 760 bị cáo trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ, với số tiền và tài sản gần trên 1.860 tỉ đồng. Có 163 vụ với 631 bị cáo đã khắc phục hậu quả nộp lại tài sản đã chiếm đoạt trên 490 tỉ đồng.
“Các trường hợp cho hưởng án treo được cân nhắc kỹ lưỡng, đảm bảo đúng quy định của pháp luật”- theo ông Bình.
Cũng theo người đứng đầu ngành toà án, các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo được các Tòa án tổ chức xét xử nghiêm túc, đúng tiến độ, đúng pháp luật, theo tinh thần không có vùng cấm và không có ngoại lệ.
Cụ thể, các Tòa án đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm 21 vụ án, đã xét xử 17 vụ án, quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung 3 vụ án (trong đó 1 vụ được thụ lý lại).
Toà án cũng thụ lý theo thủ tục phúc thẩm 15 vụ án, đã xét xử 12 vụ án và thụ lý theo thủ tục giám đốc thẩm 2 vụ án, đã xét xử 1 vụ.
Trong khi đó, các vụ án thuộc diện Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh theo dõi, chỉ đạo cũng được đẩy nhanh tiến độ, xử lý nghiêm minh, bảo đảm đúng tiến độ, yêu cầu…
Cũng theo ông Nguyễn Hoà Bình, các Tòa án đã phối hợp tốt với liên ngành tố tụng ở Trung ương chỉ đạo giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo như: vụ án Nhật Cường, Tân Hiệp Phát, Việt Á, Tân Hoàng Minh, vi phạm về đấu thầu tại Bệnh viện Bạch Mai, Viện tim Hà Nội, Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, Vụ án FLC, vụ án chuyến bay giải cứu…
“Đã xử lý nghiêm nhiều vụ án gây ra thiệt hại đặc biệt lớn, gây bức xúc lớn trong xã hội được đông đảo dư luận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân đánh giá cao, tin tưởng vào đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng”- Chánh án TAND Tối cao cho biết.
46 công chức TAND bị xử lý kỷ luật
Trong báo cáo gửi tới Quốc hội, Chánh án Nguyễn Hoà Bình cũng đề cập tới “công tác cán bộ” và vấn đề “kỷ cương, kỷ luật công vụ” của ngành.
“Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi công vụ và xử lý công chức, người lao động có hành vi vi phạm được tiến hành thường xuyên, nghiêm túc”- Chánh án Tối cao cho hay.
Cụ thể, TAND Tối cao đã thành lập các Đoàn kiểm tra do các Lãnh đạo, Thẩm phán TAND Tối cao làm trưởng đoàn để kiểm tra công tác chuyên môn năm 2022 tại 28 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Đồng thời tổ chức 9 cuộc thanh tra, kiểm tra công vụ, qua đó chỉ ra những thiếu sót, vi phạm trong lãnh đạo, chỉ đạo của người đứng đầu và thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của công chức, Thẩm phán. Các Tòa án đã nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm.
TAND Tối cao cũng đã kiểm tra, nghiên cứu, thẩm tra 836 hồ sơ đề nghị bổ nhiệm Thẩm phán, 6 hồ sơ đề nghị miễn nhiệm Thẩm phán và 1 hồ sơ cách chức Thẩm phán…
Năm qua, theo báo cáo, có 46 công chức TAND bị xử lý kỷ luật, trong đó khiển trách 32 trường hợp, cảnh cáo 8 trường hợp, buộc thôi việc 4 trường hợp, cho thôi giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý 2 trường hợp. Đặc biệt, có 5 trường hợp bị khởi tố hình sự.
