AI sẽ thay thế con người trong trường hợp nào?

Chuyên gia giáo dục Nguyễn Thuý Uyên Phương đã có chia sẻ như trên tại diễn đàn giáo dục “AI và sự học tương lai” tại TP.HCM vào ngày 14-4.

Nhà giáo dục Uyên Phương chia sẻ thách thức lớn nhất của người Việt trong câu chuyện tiếp cận AI chính là sự lười. Người Việt thường thích yên ổn. Chỉ khi công nghệ đe doạ trực tiếp đến cuộc sống một cách nguy cấp, họ mới chịu đi tìm hiểu.

Ở góc độ làm nghề, làm chuyên môn, thách thức với AI chính là tư duy của chúng ta. Nhiều người quen tư duy “thiên lôi” (sai đâu đánh đó), không có tư duy chỉ huy.

Để làm rõ điều này, nhà giáo dục Uyên Phương kể lại một câu chuyện.

“Tại công ty nọ có 2 nhân viên tên Tiến và Tùng. Hai người tốt nghiệp cùng trường vào làm cùng một ngày. Tuy nhiên, sau một thời gian Tiến được tăng lương, thăng chức nhưng Tùng vẫn chỉ là lính. Bức xúc, Tùng lên nói chuyện với sếp. Sau khi nghe Tùng trình bày, sếp bảo anh ra chợ hỏi xem giá dưa thế nào? Tùng ra chợ rồi chạy về báo dưa Việt Nam 3000 đồng/kg, dưa Trung Quốc 2.500 đồng/kg. Sếp lại tiếp tục hỏi liệu giá dưa đang lên hay xuống. Anh nhân viên tiếp tục chạy ra và trở về cho biết giá dưa đang lên. Nhưng sếp vẫn chưa đồng ý tiếp tục gặng hỏi, anh nhân viên lại chạy ra chợ. Cuối cùng, sếp nói Tùng, với câu hỏi tương tự nhưng Tiến chỉ sau 15 phút đã cung cấp thông tin khá đầy đủ từ giá các loại dưa, giá nhập, thời điểm nào nhập dưa tốt nhất. Đó chính là lý do Tiến được thăng chức”.

Theo nhà giáo dục Uyên Phương, với câu chuyện trên, tư duy "thiên lôi" chính là Tùng. Còn người không giỏi trong chuyện chỉ huy chính là anh sếp. Anh không nêu rõ được vấn đề để nhân viên tìm hiểu.

Đây là vấn đề lớn mà chúng ta đang gặp phải trong quá trình sử dụng AI. Không phải chúng ta không có công cụ mà chúng ta thiếu tư duy chỉ huy, không biết chỉ huy nó.

“Muốn làm việc với AI thì phải thoát được chế độ thiên lôi” - nhà giáo dục Uyên Phương nói.

Trong giáo dục, giáo viên hiện nay đang tồn tại tư duy trên khi dẫn dắt học sinh. "Tôi đã nhận được nhiều bài tập trong đó giáo viên chỉ yêu cầu hãy làm một poster hay viết một bài văn tả bài ngoại. Một yêu cầu như vậy làm sao các em có thể làm hay khi không có gợi ý cụ thể.

Cũng theo nhà giáo dục Uyên Phương, để sử dụng và làm việc với AI, con người phải rèn kỹ năng tư duy. Khi ra lệnh cho AI phải biết mô tả, làm rõ. Khi giỏi những kỹ năng trên cùng với năng lực chuyên môn của mình, con người sẽ biết ứng dụng AI để tốt hơn cho công việc của mình. Vậy liệu rằng AI sẽ thay thế con người?

"AI sẽ thay thế con người là câu nói không hoàn chỉnh. Câu nói chính xác AI sẽ thay thế những người không chịu học và không chịu tinh xảo những kỹ năng cần có" - Nhà giáo dục Uyên Phương nhấn mạnh.

Theo diễn giả Lương Dũng Nhân, nhiều người khi nghe đến AI thường sợ, họ biện minh không biết sử dụng công nghệ để khỏi tìm hiểu.

"Có đôi khi một số khó khăn trước mắt là lý do để nhiều người không hành động chứ thực tế nó không như vậy. Có thể họ sợ chưa giỏi, sợ làm sai nên không dám thử nghiệm" - thầy nhân nói.

Theo thầy Nhân, một trong những tiến bộ công nghệ là smartphone dù phức tạp nhưng chúng ta vẫn có thể sử dụng. Do đó, với AI mọi người cần phải thực hiện theo từng bước. Từ từ làm quen, từ từ làm việc và cùng làm nghề với AI.