Liên quan đến hiện tượng giá cát tăng vọt, ngày 19-4, tiếp xúc với chúng tôi, nhiều chủ vựa cát lớn ở TP.HCM đều cho rằng họ không “găm cát” để đẩy giá lên mà nguyên nhân là do các đơn vị cung cấp cát cho địa bàn TP liên tục tăng giá.
Cát Tây Ninh, Đồng Nai tăng giá do thiếu hụt
Chủ một vựa cát lớn bên sông Sài Gòn thuộc phường An Phú Đông, quận 12, TP.HCM cho biết sau khi Chính phủ có chủ trương hạn chế các dự án nạo vét tận thu cát, lượng cát cung ứng từ địa bàn miền Tây có dấu hiệu giảm xuống và giá thành tăng liên tục. “Hiện vựa của tôi phải mua thêm cát Dầu Tiếng, Tây Ninh mới đủ cung ứng cho khách hàng. Tuy nhiên, giá cát Dầu Tiếng cũng tăng khá cao, hiện giá cát bê tông (cát xây) đã lên đến 450.000 đồng. Trước đây giá cát Dầu Tiếng chỉ khoảng 300.000 đồng” - chủ vựa cát này cho biết.
Về nguồn cát từ sông Đồng Nai, nhiều chủ vựa cát ở quận 12 khẳng định nguồn cát này hiện rất khan hiếm, hầu như không có cát sạch. “Trước đây cát sông Đồng Nai nổi tiếng sạch đẹp nên rất hút hàng. Tuy nhiên, gần một năm nay cát sạch Đồng Nai rất ít, chỉ có cát san lấp do các đơn vị nạo vét tận thu cung cấp. Song lượng cát từ dự án nạo vét tận thu trên sông Đồng Nai hiện cũng còn rất ít. Có thể do nguồn cát từ Đồng Nai cũng ít dần nên các nguồn cung cấp cát khác nhân cơ hội này đẩy giá lên cao” - một chủ vựa cát lớn ở địa bàn phường Thạnh Lộc, quận 12 cho hay.
Ông T., chủ doanh nghiệp từng thực hiện dự án nạo vét tận thu cát ở sông Đồng Nai, xác nhận hiện dự án của đơn vị đã dừng hoạt động. Theo ông T., hiện trên địa bàn tỉnh Đồng Nai chỉ còn một dự án nạo vét tận thu cát đang hoạt động ở khu vực gần sông Thị Vải. Tuy nhiên, cát nạo vét chất lượng không cao nên giá bán tại chỗ chỉ khoảng 200.000 đồng/m3. Cát sau khi thu mua từ dự án này, sàng lọc làm sạch bán cho các vựa với giá khoảng 400.000 đồng/m3.
Hoạt động khai thác cát vẫn diễn ra nhộn nhịp trên sông Tiền, đoạn đi qua địa bàn tỉnh Đồng Tháp. Ảnh: KB
Cát miền Tây không giảm nhưng giá vẫn tăng
Trao đổi với PV Pháp Luật TP.HCM, nhiều nhà thầu xây dựng ở TP.HCM cho rằng hiện nay thị trường cát xây dựng ở TP phần lớn phụ thuộc vào nguồn cát từ các tỉnh miền Tây. Do đó, cần phải khảo sát xem nguồn cung này có thiếu hụt thật sự hay không, hay là các đơn vị cung cấp cát lợi dụng việc dừng các dự án nạo vét tận thu để làm giá.
Khi chúng tôi đặt vấn đề này với ông Đ., chủ doanh nghiệp có nhiều sà lan chở cát từ các tỉnh miền Tây cung cấp cho địa bàn TP.HCM, ông Đ. khẳng định giá cát mua tận gốc bắt đầu tăng từ khi Chính phủ có chủ trương dừng các dự án nạo vét tận thu cát. “Mấy ngày nay, cát có dấu hiệu khan hiếm dần. Hiện cát xây đã tăng gần 100.000 đồng/m3. Hôm nay, lượng cát công ty chúng tôi gom được rất ít. Một số đơn vị cung cấp nói “hết cát” và nhiều khả năng họ tăng giá lên nữa” - ông Đ. nói thêm.
Theo tìm hiểu của PV, việc dừng các dự án nạo vét tận thu cát không ảnh hưởng nhiều đến giá cát xây dựng. Vì cát từ các dự án nạo vét là cát tạp nhiều bùn nên chủ yếu dùng cho san lấp. Mặt khác, các dự án nạo vét - tận thu khối lượng cát cũng không lớn bằng các dự án khai thác cát. Đơn cử như trên sông Tiền, đoạn đi qua địa bàn tỉnh Đồng Tháp, tính đến tháng 3-2017 vẫn còn 18 giấy phép khai thác cát với khối lượng lên đến 8,9 triệu tấn/năm. Trong khi đó, vào thời điểm này, tỉnh chỉ có một dự án nạo vét - tận thu đang hoạt động với lượng cát khai thác mỗi năm chỉ vài trăm ngàn tấn. Khi trao đổi với chúng tôi, một lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Đồng Tháp cũng cho rằng khối lượng cát từ dự án nạo vét - tận thu trên địa bàn tỉnh không đáng kể so với các dự án khai thác cát được cấp phép đang hoạt động.
| Nên khảo sát nhu cầu sử dụng cát TS Dương Văn Ni, người có nhiều công trình nghiên cứu về tác động của các dự án khai thác cát ở khu vực ĐBSCL, cho rằng nên khảo sát nhu cầu sử dụng cát ở các địa bàn quan trọng, nhất là các TP lớn như TP.HCM. Qua đó, xem xét lượng cát được khai thác trên các lưu vực sông hiện nay có đủ nguồn cung cấp cho thị trường hay không. Từ đó mới có hướng giải quyết hợp lý. Việc dùng cát san lấp mặt bằng một cách ồ ạt như hiện nay cũng nên xem xét lại. Vì về mặt kỹ thuật xây dựng, có nhiều giải pháp có thể lựa chọn, không cần phải san lấp cát nhiều. Trong khi đó những tác động tiêu cực từ các dự án khai thác cát lẫn dự án nạo vét - tận thu cát là rất lớn, rất khó lường. Theo nhiều nhà thầu xây dựng ở TP.HCM, giá cát tăng vọt sau khi Chính phủ có chủ trương dừng các dự án nạo vét - tận thu cát là điều bất thường. Vì đúng ra thị trường cát phải lệ thuộc vào các dự án khai thác cát chứ không phải các dự án nạo vét luồng sông có tận thu cát. |
