Nhưng theo chúng tôi, quan trọng nhất là ăn như thế nào cho hợp lý, để có thêm sức khỏe, thêm tình yêu cho những ngày xuân nồng thắm hấp dẫn, chứ không phải ăn xả láng rồi bệnh tật, rồi khổ sở để lạc mất mùa xuân.
Không hành hạ cơ thể bằng bia, rượu
Ngày xuân phải có rượu, bia nên chuyện đầu tiên cần nói đến chính là rượu, bia. Xuân chưa đến, người ta đã bắt đầu nhậu. Nào tổng kết, nào liên hoan mà trong một cơ quan hay công ty có quá nhiều phòng, ban, thế là “chén chú chén anh” cả tháng trước khi nàng Xuân e ấp xuất hiện.
Ai cũng biết uống nhiều rượu rất có hại cho cơ thể nhưng đa số đều bào chữa rằng: Nếu không uống thì không ai chơi với mình, không làm ăn được với ai, mất hết cả bạn bè. Họ không biết rằng khi bệnh nặng nằm một chỗ thì chẳng còn ai đến thăm viếng, chẳng còn một hợp đồng nào để ký đâu. Chúng ta biết khi uống vào, rượu sẽ theo tĩnh mạch cửa đến gan, 90% lượng rượu được chuyển hóa tại gan, phần còn lại được thải qua phổi và thận.
Nghiện bia rượu có thể gây tổn thương gan. Ảnh: ST
Như vậy, khi uống một số lượng lớn rượu, bia vào cơ thể, chúng ta đã hành hạ gan của mình, bắt gan ráng hết sức để khử độc các chất trên. Mỗi lần như thế, gan làm việc đến cạn kiệt, làm các tế bào gan bị tổn thương. Nếu chúng ta vẫn tiếp tục nhậu, một ngày không xa, gan không chịu nổi nữa, dẫn đến bị tổn thương, thoái hóa mỡ, viêm gan rồi xơ gan.
Uống rượu, bia ngày xuân là hợp lý nhưng uống có chừng mực thôi, sao cho hơi men làm rạo rực một chút để thấy nắng xuân, gió xuân, hương xuân và cuộc sống ngày xuân thêm tươi đẹp hơn. Uống nhiều đến mức gây bệnh cho cơ thể là một việc làm thiếu trí tuệ.
Coi chừng béo phì
Ngày tết, nhà nào cũng chuẩn bị nhiều món ăn. Tuy nhiên, cuộc sống quá bận rộn khiến người ta thường dự trữ những loại thức ăn chế biến nhanh để có thể thiết đãi bạn bè bất cứ lúc nào. Các loại thực phẩm như lạp xưởng, vịt lạp, dăm bông, giò chả, xúc xích, các loại khô (khô cá, khô mực, khô bò, khô nai...) thường chứa những phụ gia, những hóa chất bảo quản độc hại. Chúng trở thành những loại thực phẩm rất có hại cho cơ thể, ngay cả khả năng gây ung thư. Chính vì vậy, nếu có nhậu thì bạn hãy chịu khó nấu nướng một chút để có những món ăn tươi sống, ngon miệng và tốt cho sức khỏe.
Ngày xuân, khó có ai kiêng khem một cách chặt chẽ được vì có quá nhiều món ăn hấp dẫn, thơm ngon béo ngậy dư thừa năng lượng cùng các món ăn chơi đủ vị mặn, ngọt chua cay vô cùng bắt mắt không thể cưỡng lại. Cho nên, những người béo phì đang cố gắng giảm cân nhưng đến ngày tết là quên hết, không kiêng khem nổi nữa. Vì vậy sau tết, cân nặng của họ tăng lên rất nhanh. Những người chỉ mới thừa cân thường qua một cái tết sẽ trở thành béo phì. Do đó, trong những ngày tết, những người béo phì hoặc thừa cân vẫn phải cố gắng tuân thủ một chế độ ăn phù hợp với tình trạng bệnh của mình, đừng để phải hối hận khi mùa xuân qua.
Người bệnh cần ăn uống cẩn trọng
Một số người bị những bệnh lý liên quan đến ăn uống như đái tháo đường, cao mỡ máu, xơ vữa động mạch, viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạn... càng phải cẩn thận tránh những thức ăn thường gây tái phát bệnh như những thức ăn nhiều chất béo, chất đường, chất chua cay...
Những bệnh nhân bị huyết áp cao, nếu ngày tết uống nhiều rượu, bia kèm theo mồi nhậu là các loại khô rất mặn (do tẩm ướp nhiều muối) thì khả năng đột quỵ não, tim do tăng huyết áp có thể xảy ra. Tết cũng là mùa trẻ con dễ bị bệnh, đặc biệt là đường tiêu hóa vì chúng rất thích các loại kẹo, mứt nhưng hiện nay nhiều nơi sản xuất không đảm bảo vệ sinh, rất dơ, lẫn nhiều tạp chất, đôi khi nhiễm vi khuẩn và nấm mốc nên dễ gây bệnh cho trẻ em.
Coi chừng béo phì sau tết. Ảnh: ST
Người lớn tuổi, hệ tiêu hóa đã suy yếu, ngày tết phải ăn uống điều độ, tránh những thức ăn nhiều thịt mỡ, khó tiêu, thức ăn để lâu ngày, nên ăn nhiều rau, trái cây và đặc biệt nên uống thêm sữa để tăng cường năng lượng cho cơ thể. Với đối tượng này, nên chuẩn bị sẵn một số thuốc thông thường để có thể sử dụng khi cần thiết như thuốc giảm sốt, thuốc đau bụng tiêu chảy, thuốc trợ tiêu hóa chống no hơi sình bụng...
Chuyện ăn uống ngày xuân, ngày tết còn nhiều điều để nói. Nhìn chung, mỗi người phải thấu hiểu về tình trạng sức khỏe của mình, hiểu tính chất của những loại thức ăn, nước uống, tự kiểm soát bản thân mình với một trí tuệ minh mẫn để biết nên ăn uống và kiêng cữ cái gì. Có vậy, bạn mới có thể đón xuân tươi đẹp với sức khỏe dồi dào và tràn đầy phúc lạc bình an.
BS LÊ HÙNG, nguyên Phó Viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP.HCM
(Nguyệt san Pháp Luật TP.HCM số 175)
