Theo tờ South China Morning Post, để ngăn chặn các cuộc chạm trán trên biển với Trung Quốc có thể leo thang thành các cuộc xung đột quân sự, các nước ASEAN đã chuyển lực lượng an ninh như hải quân sang lực lượng cảnh sát biển, Viện Chính sách chiến lược Úc cho biết trong một báo cáo được công bố hôm 5-6.
“Lực lượng cảnh sát biển đã trở thành vùng đệm chiến lược quan trọng giữa hải quân ở ASEAN”, báo cáo cho hay.
Ngoài các mối đe dọa như cướp biển, khủng bố, tội phạm có tổ chức và đánh bắt cá bất hợp pháp, lý do chính khiến các quốc gia gia tăng lực lượng bảo vệ bờ biển của họ là chiến lược biển hung hăng của Trung Quốc, bao gồm xây dựng các tiền đồn quân sự và tiến hành hoạt động đánh bắt xa trong vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia khác.
Việc sử dụng hình thức thực thi pháp luật cho phép các quốc gia duy trì sự hiện diện và bảo vệ các yêu sách chủ quyền trên biển mà không làm leo thang căng thẳng khi đụng độ với Trung Quốc.
Trong số 45 sự cố lớn ở Biển Đông trong giai đoạn 2010-2016, có 32 vụ liên quan đến ít nhất một lực lượng vũ trang trên biển của Trung Quốc.
Tàu Cảnh sát biển của Trung Quốc. Ảnh: SCMP
Theo báo cáo của Úc, Philippines đã bổ sung 14 tàu thuyền và hai máy bay vận tải vào lực lượng bảo vệ bờ biển vào năm 2013, và thêm 14 tàu ba năm sau đó. Tương tự, Malaysia tăng cường lực lượng tuần tra ven biển với việc bổ sung 105 tàu mới trong giai đoạn 2013-2014.
Trong khi đó, từ năm 2005 đến năm 2016, Indonesia đã tăng lực lượng bảo vệ bờ biển từ chín tàu lên 34 tàu, báo cáo cho biết.
Cuối cùng, báo cáo đề xuất rằng các nước ASEAN nên thúc đẩy hợp tác giữa các lực lượng bảo vệ bờ biển trong khu vực. Tuy nhiên, ý tưởng này rất khó thực hiện vì Trung Quốc vẫn giữ lập trường bất hợp tác trong các vấn đề Biển Đông.