Các quan chức quân sự cấp cao của Philippines và Mỹ đã nhất trí củng cố liên minh phòng thủ lâu đời giữa hai nước, vài tháng sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte rút lại lời đe dọa chấm dứt hiệp ước quan trọng này trong bối cảnh Trung Quốc đẩy mạnh quân sự hóa ở Biển Đông.
Trang tin Benar News dẫn lời các quan chức cho biết hai bên đã đạt đươc thỏa thuận trên trong cuộc họp thường niên hôm 29-10.
Cả hai nước đều tìm kiếm một “liên minh phòng thủ lẫn nhau mạnh mẽ hơn”, phía Philippines cho biết vào cuối cuộc họp kéo dài một ngày giữa các quan chức quân sự cấp cao của Philippines và Mỹ lần đầu tiên được tổ chức theo hình thức trực tuyến do đại dịch COVID-19.
Binh sĩ Philippines và Mỹ trong một cuộc tập trận hồi năm ngoái. Ảnh: MILITARY
“Chúng tôi coi liên minh là một mối quan hệ đối tác mạnh và linh hoạt cần để đáp ứng môi trường an ninh luôn thay đổi” - Tổng tư lệnh Các lực lượng Vũ trang Philippines (AFP), Trung tướng Gilbert Gapay cho biết sau cuộc họp thường niên của Ủy ban Phòng thủ Tương hỗ và Ủy ban Tiếp xúc An ninh.
“Mỹ và Philippines vẫn là những đồng minh kiên định trong việc theo đuổi hòa bình và ổn định của khu vực” – ông Galpay nói thêm.
Trung tướng Galpay cho biết ông đã thảo luận nhiều vấn đề với Đô đốc Philip Davidson, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ, đặc biệt là kế hoạch cho các cuộc tập trận song phương vào năm tới và các biện pháp đối phó COVID-19.
Sự hợp tác đảm bảo rằng “lực lượng hai nước có thể tương tác và (trở thành) một lực lượng đáng gờm vì sự ổn định trong toàn khu vực” – người đứng đầu AFP nói.
“Mỹ và Philippines vẫn là những đồng minh kiên định trong việc theo đuổi hòa bình và ổn định khu vực” – Đô đốc Davidson nói với Trung tướng Gapay, theo tuyên bố của Philippines.
Trung tướng Gapay cho biết quân đội Philippines nhìn thấy “hoạt động cùng có lợi” giữa hai quốc gia.
“Liên minh của chúng ta nên tiếp tục cung cấp cơ chế nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác quốc phòng vốn đã mạnh mẽ của chúng ta’ – ông Galpay nhấn mạnh.
Hai chỉ huy quân đội Philippines và Mỹ cũng thảo luận về khả năng thu hẹp các cuộc tập trận được lên kế hoạch cho năm 2021 để giảm thiểu việc lây nhiễm COVID-19.
Hồi tháng 6, chính phủ Philippines tuyên bố hoãn thực thi lời đe dọa trước đó của Tổng thống Duterte là từ bỏ Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng (VFA) năm 1999, vốn cho phép các cuộc tập trận quy mô lớn giữa các đồng minh.
Các nhà phân tích quốc phòng cho biết các cuộc tập trận chung là rất quan trọng đối với Philippines khi nước này phải đối mặt với thách thức từ Trung Quốc liên quan đến các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông.
Vào cuối tháng 1, ông Duterte đe dọa chấm dứt VFA sau khi Thượng nghị sĩ Ronald dela Rosa, cựu cảnh sát trưởng quốc gia dẫn đầu cuộc chiến chống ma túy gây tranh cãi của Philippines, cho biết Mỹ đã thu hồi thị thực Mỹ của ông.
Đến ngày 2-6, Bộ Ngoại giao Philippines cho biết kế hoạch ngưng VFA đã bị “đình chỉ” do “các diễn biến chính trị và khác trong khu vực”. Bộ này khi đó nói rằng Manila đã quyết định hoãn sáu tháng việc thực thi kế hoạch rút khỏi hiệp ước với Washington.