Tại phiên chất vấn sáng 7-11, đại biểu Nguyễn Thị Minh Trang (đoàn Vĩnh Long), cho biết trong phần trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 4, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng chia sẻ về việc ngành đang triển khai nghiên cứu thí điểm sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường.
Đại biểu Nguyễn Thị Minh Trang đề nghị Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết tình hình triển khai thí điểm sử dụng cát biển đến nay tới đâu, đồng thời đặt câu hỏi việc sử dụng cát biển để thay cát sông cho các dự án đường cao tốc Bắc - Nam có khả thi cao hay không ?
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, cho biết để đáp ứng nhu cầu cát đắp nền các dự án giao thông, nhất là khu vực ĐBSCL, tháng 3-2023, Thủ tướng giao Bộ GTVT phối hợp với Bộ TN&MT triển khai thí điểm nghiên cứu, đánh giá, sử dụng cát biển làm vật liệu xây dựng cho hạ tầng giao thông và xây dựng.
Bộ GTVT đã thành lập tổ công tác, gồm Bộ GTVT và các bộ, ngành liên quan, các chuyên gia và nhà khoa học và triển khai nghiên cứu, tổ chức các hội thảo về thí điểm sử dụng cát biển. Đặc biệt, ngành thực hiện thí điểm cát biển tại các công trình giao thông ở ĐBSCL.
Cụ thể ở đây là thí điểm sử dụng cát biển trên phạm vi đoạn tuyến hoàn trả ĐT.978 thuộc dự án cao tốc Hậu Giang - Cà Mau, với thiết kế chiều dài đoạn thí điểm cát biển là 300 m. Cát biển được lấy tại mỏ cát ở tỉnh Trà Vinh. Hiện dự án đã hoàn thành công tác thi công đoạn thí điểm trong tháng 7-2023, thông xe trong tháng 8-2023.
Đến nay, qua năm lần quan trắc và nhiều cuộc họp đánh giá, kết quả bước đầu xác định cát biển đạt yêu cầu về vật liệu đắp nền cũng như chỉ tiêu kỹ thuật về sức chịu tải, độ ổn định của công trình. Giá trị cát biển tương tự như cát sông, chưa có biểu hiện ảnh hưởng đến môi trường, vật nuôi, cây trồng.
“Đây là kết quả rất đáng phấn khởi”, ông Thắng nói và cho hay Bộ GTVT đang tiếp tục phối hợp với Bộ Tài nguyên và môi trường mở rộng khu vực thí điểm ra các vùng biển khác nhau như Hải Phòng, Bà Rịa - Vũng Tàu, để có nghiên cứu kỹ hơn.
Dự kiến tháng 12, hội đồng đánh giá cấp bộ sẽ họp để đánh giá, tổng kết dự án về cát biển. Trên cơ sở đó, Bộ GTVT phối hợp với các bộ, ngành triển khai xây dựng quy chuẩn, tiêu chuẩn cũng như thủ tục để mở rộng diện tích thí điểm sử dụng cát biển đối với các dự án đường cao tốc, cũng như cho phép sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp.
Tuy nhiên, việc khai thác và sử dụng cát biển cũng phải tuân thủ nguyên tắc đảm bảo khai thác bền vững, không ảnh hưởng tới môi trường. Với chức năng, nhiệm vụ của mình, Bộ TN&MT sẽ chịu trách nhiệm trong việc làm rõ chất lượng, tiềm năng khai thác cát biển của các vùng miền.
Theo tìm hiểu của PV, cát biển được lấy ở tỉnh Sóc Trăng để làm đường tỉnh 978, có các chỉ tiêu cơ bản đáp ứng yêu cầu cho cát đắp nền đường theo quy định. Chưa có bằng chứng cho thấy việc thi công đắp cát biển làm tăng độ mặn và hàm lượng clorua, tuy nhiên vẫn có có sự lan truyền độ mặn và clorua vào mạch nước dưới đất, nhưng sự thay đổi này không lớn.
Để thêm bằng chứng khoa học, Bộ GTVT cũng vừa đề nghị Bộ NN&PTNT xây dựng báo cáo về các quy chuẩn, tiêu chuẩn về nông nghiệp, ngư nghiệp có quy định độ mặn trong nước tưới tiêu, nước mặt, đất trồng.
Mục đích, làm cơ sở đánh giá mức độ tác động của độ mặn khi sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường hoặc san nền; kết quả các nghiên cứu đánh giá về mức độ mặn của khu vực ven biển; mức độ tác động của độ mặn đến cây trồng, vật nuôi tại các khu vực khác nhau.
“Đây là nội dung rất quan trọng có tính quyết định đến kết quả nghiên cứu, đề nghị Bộ NN&PTNT khẩn trương hoàn thiện báo cáo gửi Bộ GTVT để tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng…”- Bộ GTVT cho hay.
