Trong bài phát biểu tại triển lãm công nghệ và hội thảo về hàng không và không gian do Hiệp hội Không quân tổ chức tại Washington D.C. hôm 16-9 (giờ địa phương), Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter đã tố cáo Trung Quốc làm gia tăng nguy cơ xung đột quân sự trong khu vực khi tiếp tục các dự án cải tạo đất ở biển Đông.
Trước đó, hình ảnh vệ tinh ghi lại hồi đầu tháng 9 cho thấy Trung Quốc vẫn tiếp tục xây dựng đường băng thứ ba trên đá Vành Khăn chứ không phải đã dừng cải tạo đất như lời Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói hồi tháng 8.
Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter nhận định với hành động của Trung Quốc trên biển Đông, Trung Quốc vẫn giữ độ chênh với luật pháp quốc tế và các chuẩn mực về cấu trúc an ninh cho khu vực châu Á-Thái Bình Dương cũng như thái độ đồng thuận của khu vực ủng hộ giải pháp ngoại giao và phản đối dọa nạt trong tranh chấp.
Ông cho biết: Mỹ quan tâm đến cường độ cải tạo đất ở biển Đông của Trung Quốc và viễn ảnh gia tăng quân sự hóa ở đó. các hoạt động này có nguy cơ làm gia tăng tính toán sai lầm hay xung đột giữa các nước có yêu sách chủ quyền.
Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter đã tố cáo Trung Quốc làm gia tăng nguy cơ xung đột. Ảnh: BỘ QUỐC PHÒNG MỸ
“Không có giải pháp quân sự cho vấn đề tranh chấp ở biển Đông” - ông nhấn mạnh.
Cũng theo Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter, hành động của Trung Quốc về cải tạo các đá và rạn san hô ở biển Đông sẽ dẫn đến những hệ lụy lớn hơn trong quan hệ Mỹ-Trung.
Ông cho rằng quan hệ Mỹ-Trung được xác định qua các yếu tố hợp tác và cạnh tranh, quan hệ hợp tác quân sự Mỹ-Trung được xây dựng trên tinh thần đối thoại sâu sắc, hợp tác trên các lĩnh vực mang lại lợi ích chung, đồng thời tăng cường các biện pháp làm giảm nguy cơ tính toán sai lầm.
Ông nêu ý kiến: “Xét đến mối quan tâm của chúng tôi về vấn đề Trung Quốc ngày càng gia tăng khả năng quân sự và cách tiếp cận cưỡng bức đối với các vấn đề tranh chấp, chúng tôi sẽ tiến hành các biện pháp thận trọng để chuẩn bị cho đối đầu gia tăng”.
Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter đã kêu gọi các nước có tranh chấp ở biển Đông dừng ngay tức khắc các công trình cải tạo đất.
Ông tuyên bố Mỹ vẫn sẽ tiếp tục thực hiện cam kết bảo đảm tự do hàng hải trong khu vực.
Đừng nhầm lẫn. Mỹ sẽ tiếp tục bay qua, lưu thông hàng hải và hoạt động bất kỳ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép cũng như quân đội Mỹ sẽ làm như thế trên toàn thế giới.
“Vào thời điểm này, thời điểm quyết định, đã đến lúc phải dựa vào ngoại giao đổi mới căn cứ vào một giải pháp bền vững bảo vệ các quyền và lợi ích của tất cả. Bởi đây là trung tâm của cấu trúc an ninh khu vực. ASEAN phải là một phần của nỗ lực này” - ông lưu ý.
Ông cho biết vấn đề tranh chấp ở biển Đông cùng vấn đề quyền tự do lưu thông bất kỳ lúc nào và ở đâu trong vùng biển và không phận quốc tế sẽ được đưa vào chương trình nghị sự trong chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tuần tới.
Tướng Lori Robinson, Tư lệnh không quân Thái Bình Dương, cảnh báo quyền tự do đi lại của Mỹ có nguy cơ bị đe dọa nếu Trung Quốc tiến hành quân sự hóa các đường băng Trung Quốc đã xây dựng trên các đảo nhân tạo. Bà đã cảnh báo khả năng Trung Quốc thiết lập và bảo vệ vùng nhận dạng phòng không trên biển Đông. ____________________________________ Sau cùng thì biến đá dưới biển thành sân bay không đơn giản là tạo ra quyền chủ quyền hay cho phép hạn chế không phận quốc tế hay các tuyến đường biển. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ ASHTON CARTER |