Hãng tin Reuters cho hay Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Cao Hổ Thành (Gao Hucheng) ngày 23-2 đã bất ngờ hoãn chuyến thăm chính thức tới Philippines. Theo kế hoạch, ông Cao sẽ ký gần 40 dự án chung với Philippines trị giá hàng tỉ USD trong chuyến thăm này.
Hiện chưa rõ nguyên nhân gì gây ra việc trì hoãn. Tuy nhiên, hai quan chức Philippines giấu tên cho rằng Bắc Kinh có thể đã “bực mình” trước các phát ngôn hôm 21-2 của Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay về các hoạt động của Trung Quốc ở biển Đông.
Vào thời điểm đó, phát biểu trước báo giới sau cuộc họp với ngoại trưởng các nước ASEAN, ông Yasay nói rằng ASEAN cực kỳ quan ngại trước động thái quân sự hóa các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng ở biển Đông, gồm việc lắp đặt các hệ thống vũ khí.
Đáp lại, hôm 22-2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói rằng những phát ngôn của ông Yasay là của riêng ông ấy chứ không đại diện cho ASEAN. Vị này còn lên tiếng kêu gọi ông Yasay hành động phù hợp với chính sách mong muốn xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn với Trung Quốc của Tổng thống Philippines Duterte.
Các nguồn tin tiết lộ Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Cao Hổ Thành cùng một phái đoàn hùng hậu hộ tống dự kiến sẽ tới Manila vào ngày 23-2. Tuy nhiên, Trung Quốc chiều 22-2 thông báo với phía Philippines rằng ông Cao sẽ không tới.
Trả lời phỏng vấn của Reuters, Bộ trưởng Thương mại Philippines Ramon Lopez cho biết hai nước hiện chưa lên lịch hẹn khác cho cuộc gặp nhưng có thể chuyến thăm của ông Cao sẽ được dời sang đầu tháng 3 tới. Ông Lopez không đề cập nguyên nhân dẫn tới sự thay đổi đột ngột này.
Phía Bộ Thương mại Trung Quốc vẫn chưa đưa ra bình luận. Theo Reuters, một phái đoàn Philippines đã gửi cho phía Trung Quốc danh sách gồm 40 dự án hạ tầng lớn nhỏ mà theo đó có các đề nghị vay vốn và hỗ trợ từ Bắc Kinh. Trong khi đó, các công ty Trung Quốc ngoài ra cũng cho thấy sự quan tâm đối với việc đầu tư vào các lĩnh vực nông nghiệp, ngư nghiệp và năng lượng tại Philippines.
Các phát ngôn chỉ trích mới đây của Ngoại trưởng Perfecto Yasay có thể khiến ông Cao Hổ Thành hoãn chuyến thăm. Ảnh: REUTERS
Bộ trưởng Tài chính Philippines Carlos Dominguez cho biết một chương trình hợp tác phát triển Trung Quốc - Philippines trong sáu năm dự kiến cũng sẽ được ký kết trong suốt chuyến thăm của ông Cao. Thỏa thuận này xuất phát từ một cam kết giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hồi tháng 10-2016.
Bộ Tài chính Philippines cho biết 15 trong số các dự án hạ tầng mà Philippines gửi cho Trung Quốc là đề nghị vay vốn trong khi 25 dự án còn lại có đề nghị về hỗ trợ nghiên cứu. Chỉ ba trong số các dự án lớn đã có tổng trị giá 3,4 tỉ USD.