Thanh tra Chính phủ vừa thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong công tác quản lý nhà nước về xăng dầu.
Kết luận chỉ ra tình trạng nợ thuế bảo vệ môi trường (BVMT) với số tiền hàng ngàn tỉ đồng của nhiều doanh nghiệp đầu mối xăng dầu lớn. Trong đó cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể là cơ quan quản lý thuế đóng vai trò lớn.
Cụ thể, kết luận thanh tra cho biết: Bộ Tài chính ban hành thông tư số 152/2011 không quy định thời điểm kê khai, nơi nộp thuế BVMT đối với sản lượng xăng dầu do thương nhân đầu mối bán cho thương nhân dầu mối khác đã được loại trừ khi tính thuế dẫn đến các thương nhân đầu mối khai, tính thuế BVMT thiếu. Theo đó, thuế BVMT năm 2019 tạm tính kê khai thiếu khoảng 4.900 tỉ đồng.
Ngoài ra, theo báo cáo của Tổng cục Thuế, tại thời điểm 31-10-2022, một số thương nhân đầu mối còn nợ thuế BVMT với tổng số tiền hơn 6.300 tỉ đồng.
Mặc dù còn nợ ngân sách nhà nước tiền thuế BVMT, nhưng một số thương nhân đầu mối vẫn cho cá nhân vay, nợ để sử dụng vào mục đích cá nhân hàng ngàn tỉ đồng.
Trong đó, Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức (từ năm 2017 đến năm 2022) cho ông Chu Đăng Khoa, Phó Tổng giám đốc và bà Chu Thị Thành, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty, mượn số tiền hơn 7.485 tỉ đồng. Đến thời điểm thanh tra, hai cá nhân nêu trên còn nợ công ty tổng số tiền hơn 1.396 tỉ đồng.
Công ty TNHH Thương mại vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil đã âm vốn chủ sở hữu hơn 462 tỉ đồng; nợ nhà nước tiền thuế BVMT lên tới hơn 1.246 tỉ đồng; nợ quỹ bình ổn giá xăng dầu hơn 212,6 tỉ đồng. Sơ bộ công ty nợ gần 1.921 tỉ đồng, nhưng doanh nghiệp này đang cho bà Mai Thị Hồng Hạnh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty nợ hơn 2.978 tỉ đồng.
“Thuế BVMT được tính trong giá cơ sở xăng dầu là thuế gián thu, nhà nước giao cho các thương nhân đầu mối thu trên số lượng xăng dầu bán ra và nộp vào ngân sách nhà nước. Xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, khối lượng tiêu thụ lớn, khi người tiêu dùng mua xăng dầu là trả ngay tiền hàng và tiền thuế BVMT.
Tuy nhiên, do Tổng cục Thuế và nhiều Cục Thuế thực hiện chưa đầy đủ, chưa đúng quy định, thiếu kiểm tra, giám sát, dẫn đến nhiều thương nhân đầu mối khi được kiểm tra đã phát hiện nợ thuế BVMT hàng ngàn tỉ đồng trong nhiều kỳ, nhiều năm” - Thanh tra Chính phủ nêu rõ lý do.
Trước những hành vi vi phạm này, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, xử lý theo quy định trong việc kê khai, nộp thuế BVMT của ba doanh nghiệp đầu mối.
Cụ thể là hành vi vi phạm pháp luật trong việc kê khai, nộp thuế BVMT đối với xăng dầu tại Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức; Công ty TNHH Vận tải thuỷ bộ Hải Hà; Công ty TNHH Thương mại vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil.
Đối với Bộ Tài chính, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của Đảng và pháp luật với các tổ chức, cá nhân có liên quan tới khuyết điểm, vi phạm. Trong đó xem xét, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân trong việc để các thương nhân đầu mối nợ thuế BVMT trong thời gian dài, với số tiền lớn...
