So với tôm tươi, tôm khô có thể sử dụng lâu dài, tiện lợi và tiết kiệm thời gian cho bà nội trợ. Song vì lợi nhuận, nhiều cơ sở sản xuất đã tẩm ướp hóa chất như formol và phẩm màu nhằm kéo dài thời hạn sử dụng và tăng hương vị, màu sắc... cho tôm khô.
Theo PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội, tôm khô nếu được tẩm ướp hóa chất, formol giúp tạo màu sắc, tăng độ dai và bảo quản được lâu dài song chúng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.
"Khi ăn phải loại tôm này có thể gây rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, viêm đại tràng...” - ông nhấn mạnh.
Các tài liệu y tế cũng chỉ ra formol có thể gây bệnh viêm da dị ứng, nổi mề đay, rối loạn tiêu hóa, viêm dạ dày. Thai phụ dùng thực phẩm nhiễm formol sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, hấp thụ lượng lớn còn làm thai nhi bị dị dạng.
Để tránh gặp phải những nguy hại trên, khi mua tôm khô, PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh đã chỉ ra các đặc điểm giúp người tiêu dùng có thể phân biệt tôm khô tự nhiên và tôm khô tẩm hóa chất. Cụ thể:
Về màu sắc: Tôm khô tẩm ướp hóa chất thường màu sắc sặc sỡ, kém tự nhiên, trong khi tôm sạch màu hồng tự nhiên, khi giã thịt bung ra từng mảng, phần bụng tôm có màu hơi trắng ngà, phần sống lưng vẫn còn ruột tôm màu đen.
Tôm tẩm hóa chất sau khi ngâm nước một lúc sẽ bị phai màu ra bát nước. Ảnh minh họa: Internet
Cũng theo chuyên gia này, tôm khô thật và tôm khô không đảm bảo còn nhận biết thông qua việc ngâm trong nước. Tôm tẩm hóa chất sau khi ngâm nước một lúc sẽ bị phai màu ra bát nước, trong khi đó tôm khô thật sẽ nở ra nhưng nước vẫn giữ màu trong. Hoặc khi cho tôm vào cối giã, nếu tôm làm từ nhựa hay cao su thì hình dạng không thay đổi, với tôm thật thịt sẽ bung từng mảng.
PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh đưa ra lời khuyên: "Người tiêu dùng chỉ nên mua tôm khô ở những nơi uy tín, có nhãn mác và hạn sử dụng rõ ràng. Hoặc tự chế biến tôm khô ở nhà để chế biến đồ ăn”. Vị chuyên gia cũng cảnh báo tôm khô là mặt hàng dễ bị nấm mốc, đặc biệt là thời tiết nồm ẩm, việc bảo quản không tốt sẽ khiến cho tôm bị biến chất gây nấm mốc, làm tăng nguy cơ ngộ độc khi ăn.