Căng thẳng biên giới Campuchia-Thái Lan sáng 5-8 có nhiều diễn biến đáng chú ý.
Campuchia lo Thái Lan tấn công vào nhiều khu vực
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Campuchia - Trung tướng Maly Socheata cho biết từ 12 giờ đêm 4-8 tính đến 6 giờ sáng 5-8, tình hình dọc biên giới Campuchia-Thái Lan tại hai tỉnh Preah Vihear và Oddar Meanchey vẫn yên bình, theo tờ Khmer Times.
Trung tướng Maly Socheata khẳng định Campuchia tuân thủ nghiêm ngặt các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn đã thống nhất với Thái Lan tại Malaysia vào ngày 28-7. Hiện tình hình ở biên giới im ắng nhưng lực lượng Campuchia vẫn đang hết sức cảnh giác, sẵn sàng tác chiến, theo người phát ngôn.
Bà Maly Socheata nói thêm rằng theo thông tin Bộ Quốc phòng Campuchia nhận được, lực lượng Thái Lan có kế hoạch mở cuộc tấn công dọc biên giới từ khu vực Đền Ta Moan, Đền Takrabei, Đền Preah Vihear đến khu vực An Ses và cuộc tấn công sẽ bắt đầu trước cuộc họp của Ủy ban Biên giới chung (GBC) dự kiến diễn ra vào ngày 7-8 tại Kuala Lumpur (Malaysia).
Theo bà Maly Socheata, việc Thái Lan lên kế hoạch cho cuộc tấn công này là vi phạm toàn vẹn lãnh thổ của Campuchia cũng như vi phạm nghiêm trọng đối với thỏa thuận ngừng bắn mà hai nước đã nhất trí. Campuchia kêu gọi cộng đồng quốc tế giúp đỡ ngăn chặn cuộc tấn công này từ phía Thái Lan.
Trước đó, chiều 4-8, Tư lệnh Vùng 2 Thái Lan - ông Boonsin Padklang lên tiếng trước cáo buộc của Campuchia rằng Bangkok cho quân đổ bộ vào khu vực biên giới tranh chấp tại khu vực Chong An Ma (phía Campuchia gọi là An Ses). Theo ông Boonsin, khu vực này đã được Thái Lan kiểm soát trước khi thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực và nằm trong ranh giới lãnh thổ Thái Lan.
Báo Campuchia: Thái Lan âm mưu ám sát lãnh đạo Campuchia
Tờ Khmer Times ngày 5-8 dẫn thông tin từ các nguồn tin tình báo nước ngoài rằng Thái Lan đang âm mưu ám sát Chủ tịch Thượng viện Hun Sen và Thủ tướng Hun Manet bằng đạn dẫn đường bằng GPS phóng từ máy bay tấn công hạng nhẹ.
Theo nguồn tin của Khmer Times, Thái Lan được cho đang có kế hoạch triển khai máy bay tấn công hạng nhẹ AT-6 TH được trang bị bom dẫn đường bằng GPS do Hàn Quốc sản xuất để thực hiện một cuộc tấn công chính xác nhằm vào hai nhà lãnh đạo Campuchia. Những quả bom này có kích thước nhỏ, có độ chính xác cao và khó phát hiện nên dễ dàng đánh trúng mục tiêu.
Nguồn tin tình báo nước ngoài cho rằng Thái Lan đang chờ thông tin tình báo nội bộ về tọa độ GPS chính xác của nơi ở của ông Hun Sen và ông Hun Manet để tiến hành ám sát.
Cũng theo thông tin tình báo, vào ngày 29-7, Thái Lan đã nhận được 8 máy bay AT-6 TH và 200 quả bom dẫn đường bằng GPS. 4 máy bay khác trước đó được gửi đến Hàn Quốc để sửa chữa hoặc tái trang bị cũng đã được giao trở lại Thái Lan.
Hiện Thái Lan chưa bình luận về thông tin này.
Ông Hun Sen bác cáo buộc lạm quyền
Quốc vương Norodom Sihamoni đã chính thức ủy quyền cho Chủ tịch Thượng viện Hun Sen hỗ trợ Thủ tướng Campuchia Hun Manet giám sát và điều phối các vấn đề quốc phòng và quân sự, trang Cambodianess ngày 4-8 đưa tin.
Theo sắc lệnh hoàng gia có chữ ký của quốc vương, Quốc vương Norodom Sihamoni trao quyền cho ông Hun Sen - Chủ tịch Thượng viện và Chủ tịch Hội đồng Cố vấn tối cao Quốc vương Campuchia - giám sát các vấn đề liên quan quân đội, quốc phòng, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nước này.
Điều này cho phép ông Hun Sen làm việc trực tiếp với Thủ tướng Hun Manet trong việc điều phối phản ứng chiến lược của Campuchia trước những gì mà Quốc vương cho là "những vi phạm và đe dọa nghiêm trọng" với chủ quyền quốc gia do quân đội Thái Lan gây ra.
Điều này khiến một số người Thái Lan, trong đó có giới học giả, cho rằng sự tham dự của ông Hun Sen vào các vấn đề quân sự có thể vi phạm hiến pháp Campuchia. Tuy nhiên, ông Hun Sen bác bỏ cáo buộc mà ông gọi là vô căn cứ này đồng thời khẳng định ông không lạm quyền.
Ông Hun Sen cho biết vai trò cố vấn của ông cho quốc vương Campuchia bao gồm hỗ trợ trong lĩnh vực quốc phòng chứ không can thiệp vào quá trình ra quyết định của chính phủ.
Ông nói rằng mình đã có kinh nghiệm dày dặn khi giữ chức thủ tướng hơn 38 năm và ông biết rõ giới hạn của mình và không lấn át trách nhiệm của Thủ tướng.
“Tôi xin nói rõ rằng không hề có cuộc tranh giành quyền lực nào giữa chính quyền dân sự và quân đội ở Campuchia. Điều này chưa bao giờ xảy ra” - ông Hun Sen khẳng định.
Campuchia, Thái Lan bắt đầu họp bàn về biên giới tại Malaysia
Các quan chức Thái Lan và Campuchia đã bắt đầu các cuộc thảo luận về vấn đề an ninh biên giới tại Malaysia, tập trung giải quyết 6 vấn đề then chốt liên quan đến biên giới, tờ The Nation đưa tin.
Cuộc họp cấp thư ký này bắt đầu từ ngày 4 đến ngày 6-8, nhằm chuẩn bị cho các cuộc đàm phán cấp bộ trưởng - cuộc họp của Ủy ban biên giới chung (GBC) - dự kiến diễn ra vào ngày 7-8. Cuộc họp của GBC sẽ bao gồm đại diện của Bộ Ngoại giao, Bộ Nội vụ, Hội đồng An ninh Quốc gia, Bộ Quốc phòng và tất cả các nhánh của lực lượng vũ trang và cảnh sát.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Nattaphon Narkphanit hy vọng căng thẳng quân sự dọc biên giới hai nước sẽ lắng xuống sau cuộc họp của GBC. Ông Nattaphon cho biết các nhà đàm phán Thái Lan sẽ ưu tiên bảo vệ lợi ích quốc gia và cân nhắc cẩn thận mọi đề xuất từ Campuchia.
Theo tờ The Nation, trọng tâm của các cuộc đàm phán là việc duy trì thỏa thuận ngừng bắn đã đạt được vào ngày 28-7, trong đó hai bên nỗ lực thiết lập các cơ chế quân sự chính thức để ngăn xung đột tái diễn.
Theo The Nation, các nội dung chính trong chương trình nghị sự bao gồm đề xuất rút quân, thiết lập các vùng an toàn, đồng thời thảo luận về các khu vực phi quân sự hoặc các cơ chế giám sát được cả hai chấp nhận để giảm căng thẳng trong dài hạn.
Các quan chức cũng sẽ điều tra các sự việc xảy ra trước khi ngừng bắn, bao gồm làm rõ thương vong của binh sĩ và dân thường.
Một nội dung khác là việc thiết lập các kênh phối hợp địa phương, đặc biệt là ở các khu vực biên giới nhạy cảm như Chong An Ma nhằm đảm bảo liên lạc trực tiếp trong tình huống khẩn cấp và ngăn ngừa hiểu lầm leo thang thành bạo lực.
Thái Lan cũng đang thúc đẩy thiết lập hệ thống trao đổi thông tin tình báo để ngăn chặn các mối đe dọa và giảm thiểu đụng độ do thiếu thông tin liên lạc.
Ngoài ra, cả hai bên đang xem xét khôi phục hợp tác kinh tế - xã hội, bao gồm khả năng mở lại các cửa khẩu tạm thời tại những khu vực chưa chính thức hoạt động.
