Trong một tháng qua, Bệnh viện (BV) Chấn thương chỉnh hình TP.HCM liên tục tiếp nhận nhiều ca tổn thương do tự chế pháo gây nổ.
Mất ngón tay sau tiếng “đùng”
Vào tháng 1-2024, BV Chấn thương chỉnh hình TP.HCM có tiếp nhận cấp cứu một bệnh nhi (14 tuổi, ngụ tỉnh Bình Dương) bị thương do tự chế pháo gây nổ.
Bác sĩ (BS) Trịnh Minh Giám, khoa Chỉnh hình nhi BV chấn thương chỉnh hình TP.HCM, cho biết lúc đầu bệnh nhi khai bị té xe. Tuy nhiên cơ chế chấn thương rất lạ, cả hai bàn tay đều có vết thương nham nhở, lở loét, lấm tấm nhiều vết đen. BS nghi ngờ nên gặng hỏi thì được biết bệnh nhi bị thương do tự chế pháo gây nổ.
Theo BS Giám, nếu trường hợp này không khai thác kĩ nguyên nhân sẽ dẫn đến khó khăn trong việc điều trị, bỏ sót tổn thương, gây hậu quả nặng nề cho bệnh nhân.
Theo đó, bệnh nhi bị đứt lìa một ngón tay của bàn tay trái. BS phẫu thuật khâu lại ngón cụt, mổ cắt lọc vết thương bàn tay phải để lấy dị vật. Bệnh nhi điều trị khoảng bảy ngày thì được xuất viện.
“Với tai nạn pháo nổ, những tổn thương như vậy là tương đối nhẹ. Tuy nhiên vì mất một ngón tay nên bệnh nhi sẽ bị hạn chế chức năng cầm nắm, ảnh hưởng đến thẩm mỹ” - BS Giám chia sẻ.
Trước đó BV này cũng tiếp nhận cấp cứu một ca bệnh (12 tuổi, ngụ tỉnh Đắk Lắk) bị thương do tai nạn pháo nổ. Bệnh nhi bị cụt hết các ngón của bàn tay phải, chỉ còn lòng bàn tay.
Khai với BS, bệnh nhi cho biết khi đang ngủ, bạn trong xóm tự chế pháo rồi gọi bé dậy nhờ cầm giúp với mục đích trêu đùa trẻ con. Bé vừa cầm thì pháo tự chế phát nổ, được gia đình đưa vào BV cấp cứu. Ca này điều trị lâu vì vết thương phức tạp, có nguy cơ nhiễm trùng lan ra cả cánh tay. BS phẫu thuật khâu lại các mõm cụt, điều trị khoảng một tháng thì bệnh nhi được xuất viện.
Giữa tháng 1-2024, BV Nhi đồng 2 cũng tiếp nhận hai bệnh nhi 14 tuổi và 15 tuổi, cùng ngụ tỉnh Lâm Đồng, bị đa chấn thương do tự chế pháo.
Hai em sử dụng máy xay sinh tố bằng thủy tinh để trộn thuốc, tự chế pháo tại nhà. Ngay khi vừa bật máy xay, hỗn hợp thuốc phát nổ khiến các mảnh vỡ thủy tinh máy xay ghim sâu vào người hai bé, đặc biệt là từ vùng chậu trở lên.
BV tỉnh ghi nhận hai bệnh nhi mê man, da niêm nhạt màu, nhiều vết thương phức tạp, thấu bụng, thấu khí quản, thủng ruột, rách gan, nhiều vết thương ở ngực… Do tiên lượng nặng nên BV đã tiến hành đặt nội khí quản và cho chuyển cấp cứu xuống BV Nhi đồng 2.
Hiện cả hai trẻ đã qua cơn nguy kịch. Tuy nhiên có khả năng sắp tới hai bệnh nhi sẽ phải thực hiện thêm các cuộc phẫu thuật khác để lấy hết các mảnh vỡ còn lại. Thời gian sau, bệnh nhi có khả năng chịu nhiều di chứng, ảnh hưởng thị lực, khả năng nhiễm trùng nặng cao.
Tần suất tăng dịp gần Tết
“Thời gian gần đây, tần suất bị tổn thương nhập viện do tự chế pháo tăng lên rất nhiều. Nhất là giai đoạn gần Tết, học sinh vừa thi học kì xong. Một tháng qua, khoa Chỉnh hình nhi tiếp nhận 4 - 5 ca tai nạn do pháo nổ, như vậy là nhiều đột biến. Đây là dấu hiệu đáng lo ngại dịp Tết, ảnh hưởng đến các em và gia đình, người thân” - BS Giám nói.
BS Giám cho rằng tự chế pháo tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát nổ, nhẹ thì vết thương đơn giản, nặng thì gây mất bàn tay, nặng hơn là tổn thương mặt và cơ thể, có thể gây tử vong, còn ảnh hưởng đến những người xung quanh.
“Gia đình và nhà trường cần có sự quản lý chặt chẽ, giải thích cho các em hiểu sự nguy hiểm của tự chế pháo. Nếu không may gặp tai nạn pháo nổ, trẻ và gia đình nên khai thật bệnh sử để BS tìm đúng nguyên nhân nhằm điều trị đúng hướng” - BS khuyến cáo.
Ngoài ra, BS cho rằng chính quyền địa phương cần tập trung quản lý tốt các hoạt động buôn bán thuốc nổ, thuốc pháo trái phép; thường xuyên tuyên truyền để đảm bảo an toàn mùa Tết, nhất là đối với trẻ em.
BS.CK2 Phạm Thái Sơn, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - chống độc (BV Nhi Đồng 2) cảnh báo thời điểm cận tết, trên mạng xã hội xuất hiện rất nhiều trò nguy hiểm. Vậy nên phụ huynh và nhà trường cần tăng cường giáo dục, giám sát các em. Để bảo đảm an toàn, cần dặn dò trẻ không nên thực hiện theo các clip hướng dẫn trên mạng xã hội, đặc biệt là tự chế pháo.
