Ngày 18-12, Bộ Công an đã có thông tin về vụ án Tổng biên tập tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam cùng bảy thuộc cấp bị khởi tố, tạm giam về tội cưỡng đoạt tài sản mà Công an tỉnh Thái Bình đã triệt phá hồi tháng 10 vừa qua.
3.200 hợp đồng được ký với giá trị hơn 80 tỉ đồng
Theo Bộ Công an, Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam là cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam, do ông Đồng Xuân Thụ làm Tổng Biên tập.
Từ năm 2017, Đồng Xuân Thụ chỉ đạo phát động Chương trình Cây chổi vàng (dưới danh nghĩa do Tạp chí phát động) với mục đích tôn vinh, trao quà cho những công nhân vệ sinh môi trường toàn quốc. Đến nay, Tạp chí đã bốn lần tổ chức Chương trình này vào các năm 2018, 2020, 2022 và 2024.
Dưới sự chỉ đạo, điều hành của Đồng Xuân Thụ, một số nhà báo, phóng viên, cộng tác viên của Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam đã lợi dụng danh nghĩa hoạt động báo chí, tích cực thu thập, ghi nhận thông tin, hình ảnh về các dấu hiệu sai phạm trong lĩnh vực xây dựng, trật tự đô thị, môi trường... của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Bình và một số tỉnh, TP.
Sau đó, viết bài, đăng tải lên trang điện tử của Tạp chí moitruongvadothi.vn nhằm hạ uy tín, gây sức ép.
Khi các bị hại đến liên hệ, đề nghị gỡ bài, ẩn bài hoặc không tiếp tục đưa tin, các phóng viên, cộng tác viên đã yêu cầu bị hại phải đưa tiền dưới hình thức ủng hộ chương trình Cây chổi vàng.
Sau khi thu được tiền, Thụ và các bị can đã sử dụng một phần vào việc tổ chức Chương trình Cây chổi vàng, số còn lại chia nhau sử dụng cá nhân.
Quá trình điều tra cho thấy, từ 2018 đến 2024, có gần 3.200 hợp đồng được ký giữa các tổ chức, cá nhân với Tạp chí có tổng giá trị hơn 80 tỉ đồng. Bao gồm các loại hợp đồng như hợp đồng quảng cáo, hợp đồng ủng hộ Chương trình Cây chổi vàng, hợp đồng ủng hộ Cuộc thi vẽ tranh “Thiếu nhi về môi trường tương lai”, hợp đồng tổ chức sự kiện.
Trong đó, có trên 450 trường hợp ký hợp đồng tài trợ chương trình “Cây chổi vàng”, nội dung ủng hộ, tài trợ cho Tạp chí điện tử Môi trường và Đô thị Việt Nam với các mức tiền từ 1 triệu đồng đến 300 triệu đồng; thông tin cá nhân, cơ quan, tổ chức có địa chỉ tại 40 tỉnh, TP trên cả nước.
Kết quả phân tích dòng tiền bước đầu cho thấy, sau khi thu được tiền từ các hợp đồng hoặc thỏa thuận nêu trên, ngoài việc chi cho hoạt động của Chương trình Cây chổi vàng, chia phần trăm 50-50 cho phóng viên, Đồng Xuân Thụ còn có dấu hiệu sử dụng vào việc đầu tư chứng khoán, bất động sản, sử dụng vào các mục đích cá nhân khác.
“Tráo bài viết” để đối phó với cơ quan quản lý, kiểm soát báo chí
Theo công an, ngoài thủ đoạn nêu trên, quá trình điều tra xác định các đối tượng là lãnh đạo Tạp chí còn có thủ đoạn “tráo bài viết” để đối phó với cơ quan quản lý báo chí.
Một số phóng viên có dấu hiệu “biển thủ”, “ăn bớt” số tiền thu được của các bị hại để nộp về Tạp chí số tiền ít hơn thực tế để chiếm đoạt cá nhân. Đồng thời, có dấu hiệu móc nối, liên kết, trao đổi thông tin giữa phóng viên Tạp chí với phóng viên của các báo khác để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, có dấu hiệu phạm nhiều tội như rửa tiền, tham ô tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cưỡng đoạt tài sản.
Khám xét khẩn cấp nơi ở của những người liên quan và trụ sở Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình còn thu giữ, tạm giữ tiền mặt, sổ tiết kiệm, giấy chứng nhận trái phiếu, hợp đồng mua bán căn hộ, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng trị giá hơn 16 tỉ đồng.
Đến ngày 1-10-2024, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình ra quyết định khởi tố bị can, lệnh tạm giam đối với Đồng Xuân Thụ và bảy người khác về tội cưỡng đoạt tài sản.